Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *tylъ / *tylo 'obrzmienie, zgrubienie', 'obrzmiała, tylna część ciała'
W etymologicznej więzi z tyć (zob.)
1. budynku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | przód |
Połączenia
- tył budynku, domu; samochodu, statku; szafy, telewizora
Cytaty
|
Zaparkowaliśmy z tyłu domostwa, gdzie właśnie kończył pracę właściciel poloneza z suwalską rejestracją. źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005 |
|
|
Jego wzrok padł na wystający tył potężnego land rovera. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009 |
|
|
W ogrodzie na tyłach posesji znaleźli zwęglone zwłoki młodej kobiety. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tył |
tyły |
|
| D. | tyłu |
tyłów |
|
| C. | tyłowi |
tyłom |
|
| B. | tył |
tyły |
|
| N. | tyłem |
tyłami |
|
| Ms. | tyle |
tyłach |
|
| W. | tyle |
tyły |
Składnia
|
+ | tył | + |
CZEGO
|
2.a ciała
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | pewna część ciała | |
| antonimy: | przód |
Połączenia
- tył głowy
- siedzieć, stanąć; odwrócić się tyłem do kogoś
- podejść do kogoś od tyłu, zajść kogoś od tyłu, z tyłu
Cytaty
|
Medyk lekko przechylił głowę denata. - Rozległa rana z tyłu głowy, odniesiona wskutek uderzenia. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009 |
|
|
Rano wysunęła się z pościeli, podeszła do okna i stojąc tyłem do ciebie, przeciągnęła się. źródło: NKJP: Adam Pluszka: Flauta, 2007 |
|
|
Wyobraźmy sobie bowiem, że trafiamy celnie. Leżymy wtedy na plaży, opalamy przody i tyły, zwilżamy się w ciepłej wodzie. źródło: NKJP: Ludwik Stomma: I znów wakacje, Polityka, 2000-07-29 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tył |
tyły |
|
| D. | tyłu |
tyłów |
|
| C. | tyłowi |
tyłom |
|
| B. | tył |
tyły |
|
| N. | tyłem |
tyłami |
|
| Ms. | tyle |
tyłach |
|
| W. | tyle |
tyły |
Składnia
|
|
+ | tył | + |
CZEGO
|
2.b spódnicy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | przód |
Połączenia
- tył koszuli, spodni, spódnicy...
Cytaty
|
Tył spodni generalskiego - czy może lepiej: generalissimusowskiego - munduru zwisał żałośnie, jakby wódz nie podciągnął dostatecznie wysoko portek, wstając z sedesu. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008 |
|
|
Tak jak ojciec założyłem beret, ale mój był duży, granatowy, z jedwabnymi tasiemkami z tyłu. Naciągnięty na ucho zasłaniał je zupełnie. źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Niebieski szklarz, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tył |
tyły |
|
| D. | tyłu |
tyłów |
|
| C. | tyłowi |
tyłom |
|
| B. | tył |
tyły |
|
| N. | tyłem |
tyłami |
|
| Ms. | tyle |
tyłach |
|
| W. | tyle |
tyły |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
|
|
+ | tył | + |
CZEGO
|
3. przestrzeń
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | przód |
Połączenia
- odchylić się; odrzucić głowę; oglądać się do tyłu
- huśtać się, kiwać się w przód i w tył; zrobić krok w tył
Cytaty
|
Gdzieś z tyłu usłyszeli pisk opon. Gdy obejrzeli się w tamtym kierunku zobaczyli samochód hamujący przed toczącym się powoli przez środek ulicy wózkiem z hot-dogami. źródło: NKJP: Adam Barczyński: Ślepy los, 1999 |
|
|
Powoli stąpał głównymi ulicami Rawicza, przyglądając się jak okazom przechodzącym obok szarym, nieciekawym ludziom. Ciągle oglądał się do tyłu, czy nikt za nim nie idzie. źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica..., 2006 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tył |
tyły |
|
| D. | tyłu |
tyłów |
|
| C. | tyłowi |
tyłom |
|
| B. | tył |
tyły |
|
| N. | tyłem |
tyłami |
|
| Ms. | tyle |
tyłach |
|
| W. | tyle |
tyły |
Inne uwagi
Zwykle lp
4. pośladki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
Relacje znaczeniowe
Cytaty
|
Czy tego chcemy, czy nie, pupa wysyła silne erotyczne sygnały. [...] Kobiety nie zawsze zdają sobie sprawę z siły wyrazu swoich tyłów. Stają zszokowane na środku ulicy i zastanawiają się: „Co za chamstwo, dlaczego on mnie uszczypnął?”. źródło: NKJP: Julia Lubecka: O życiu, Cosmopolitan, 2000 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tył |
tyły |
|
| D. | tyłu |
tyłów |
|
| C. | tyłowi |
tyłom |
|
| B. | tył |
tyły |
|
| N. | tyłem |
tyłami |
|
| Ms. | tyle |
tyłach |
|
| W. | tyle |
tyły |