Chronologizacja
1. między zjawiskami
Definicja
Pochodzenie
Zob. łączyć
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- łącznik między rodzicami i dziećmi; między ośrodkami naukowymi
- być, stać się łącznikiem
Cytaty
Chleb jest symbolicznym łącznikiem między nami i Bogiem. źródło: NKJP: Tomasz Wolff: Naszego powszedniego..., Dziennik Zachodni, 2003-09-19 |
|
[...] uznaje Pseudo-Dionizego za „najważniejszy łącznik między Wschodem a Zachodem, między personalizmem chrześcijańskim a mistyką azjatycką”. źródło: NKJP: Jacek Bolewski: Daleki Wschód na Zachodzie od reinkarnacji do regeneracji, 2006 |
|
Ciało jest naszym łącznikiem ze światem zewnętrznym. Poprzez nie istniejemy w świecie zewnętrznym, w społeczeństwie. źródło: NKJP: Paweł Kosiński SJ: Obudzić serce, 2000 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | łącznik |
łączniki |
|
D. | łącznika |
łączników |
|
C. | łącznikowi |
łącznikom |
|
B. | łącznik |
łączniki |
|
N. | łącznikiem |
łącznikami |
|
Ms. | łączniku |
łącznikach |
|
W. | łączniku |
łączniki |
Składnia
+ | łącznik | + |
między/pomiędzy KIM/CZYM
|
|
+ | łącznik | + |
z KIM/CZYM
|
2. element łączący
Definicja
Pochodzenie
Zob. łączyć
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn
Relacje znaczeniowe
synonimy: | złączka |
Połączenia
- miedziany, mosiężny łącznik
- funkcja, zastosowanie łącznika
Cytaty
Rury i kształtki miedziane stosuje się do instalacji wodociągowych wody ciepłej i zimnej. [...] Należy je łączyć poprzez lutowanie za pomocą kielichowych łączników miedzianych i kielichowych lub gwintowanych łączników mosiężnych. źródło: NKJP: (LES): Stalowe, żeliwne i plastikowe, Dziennik Bałtycki, 2000-05-02 |
|
Śruba jest jednym z elementów połączenia śrubowego. W budowie maszyn łączniki te znajdują różnorakie zastosowanie [...]. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | łącznik |
łączniki |
|
D. | łącznika |
łączników |
|
C. | łącznikowi |
łącznikom |
|
B. | łącznik |
łączniki |
|
N. | łącznikiem |
łącznikami |
|
Ms. | łączniku |
łącznikach |
|
W. | łączniku |
łączniki |
3. autostrady
Definicja
Pochodzenie
Zob. łączyć
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
Połączenia
- łącznik autostrady, drogi
- łącznik między drogami
- długość łącznika
- stanowić; wybudować łącznik
Cytaty
Przedstawiciele starostwa bocheńskiego i limanowskiego będą interweniować w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie. Chcą w ten sposób wynegocjować zmianę stanowiska w sprawie budowy łącznika autostrady z „czwórką”. źródło: NKJP: (MAW): Tylko z pomocą, Gazeta Krakowska, 2005-03-17 |
|
Północna obwodnica Zakopanego powstanie, gdy wybudowany zostanie łącznik pomiędzy drogą wojewódzką prowadzącą w kierunku przejścia granicznego w Chochołowie (droga wojewódzka nr 958) a zakopiańską ul. Powstańców Śląskich. źródło: NKJP: (WH): Pieniądze od marszałka, Gazeta Krakowska, 2006-09-14 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | łącznik |
łączniki |
|
D. | łącznika |
łączników |
|
C. | łącznikowi |
łącznikom |
|
B. | łącznik |
łączniki |
|
N. | łącznikiem |
łącznikami |
|
Ms. | łączniku |
łącznikach |
|
W. | łączniku |
łączniki |
Składnia
+ | łącznik | + |
CZEGO
|
|
+ | łącznik | + |
między/pomiędzy CZYM
|
|
+ | łącznik | + |
z CZYM
|
4. budynku
Definicja
Pochodzenie
Zob. łączyć
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli
Połączenia
- łącznik budynku
- łącznik między/pomiędzy budynkami, między/pomiędzy domami
- łącznik w budynku
- budować, przebudować, wybudować łącznik
- przejść/przechodzić łącznikiem
Cytaty
Budujemy łącznik pomiędzy salą gimnastyczną a budynkiem placówki [...]. źródło: NKJP: Anna Adamczyk: Szkoła przyjazna uczniom, Dziennik Bałtycki, 2006-08-09 |
|
Nie pierwszy raz takie ganianie, wchodzi się do klatki – winda nieczynna, to do drugiej, wjeżdża się na 10 piętro, wchodzi na 11, potem trzeba przejść łącznikiem i zejść na 9 piętro [...]. źródło: NKJP: Aleksandra Tyczyńska: Do M2 jak na K2, Dziennik Łódzki, 2004-12-03 |
|
Śnieg zasypał całe podwórko i łącznik między szklarniami. źródło: NKJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | łącznik |
łączniki |
|
D. | łącznika |
łączników |
|
C. | łącznikowi |
łącznikom |
|
B. | łącznik |
łączniki |
|
N. | łącznikiem |
łącznikami |
|
Ms. | łączniku |
łącznikach |
|
W. | łączniku |
łączniki |
Składnia
+ | łącznik | + |
CZEGO
|
|
+ | łącznik | + |
między/pomiędzy CZYM
|
5. pośrednik
Definicja
Pochodzenie
Zob. łączyć
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
Połączenia
- łącznik między pracodawcą i pracownikami, między sprzedawcą i klientem
- stanowić łącznik
- być łącznikiem
Cytaty
W powiecie myśli się też o utworzeniu instytucji zwanej umownie „pogotowiem rodzinnym”. [...] Pracownicy ośrodka stanowiliby łącznik pomiędzy domami dziecka a rodzinami starającymi się o adopcję. źródło: NKJP: Priorytetowy Dom Pomocy, Dziennik Polski, 2001-06-25 |
|
U nas to kelnerka odpowiada za pobyt gościa w naszej restauracji i za to, co podaje mu do stolika. [...] Ona jest łącznikiem między klientem a kuchnią. źródło: NKJP: Elżbieta Podolska: Szukamy superkelnerki, Gazeta Poznańska, 2005-10-29 |
|
Centrum ma być łącznikiem pomiędzy użytkownikami telefonów, bankami i handlowcami. źródło: NKJP: Piotr Cygan: Płać za kawę ... przez telefon, Dziennik Internautów, 2003-03-03 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | łącznik |
łącznicy |
ndepr |
łączniki |
depr | ||
D. | łącznika |
łączników |
|
C. | łącznikowi |
łącznikom |
|
B. | łącznika |
łączników |
|
N. | łącznikiem |
łącznikami |
|
Ms. | łączniku |
łącznikach |
|
W. | łączniku |
łącznicy |
ndepr |
łączniki |
depr |
Składnia
+ | łącznik | + |
między/pomiędzy KIM
|
|
+ | łącznik | + |
KOGO +
z KIM
|
6. żołnierz
Definicja
Pochodzenie
Zob. łączyć
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną
Połączenia
- łącznik wojenny
- funkcja łącznika; pluton łączników
- stanowić łącznik
- być łącznikiem
Cytaty
Jerzy Kolecki (ur. w 1925 roku w Wróblowicach), w okresie okupacji był żołnierzem AK, łącznikiem o ps.„Liść”. źródło: NKJP: (ROM): Z aniołami, Gazeta Krakowska, 2004-08-18 |
|
W czasie wojny byli łącznikami AK na całe Zaolzie. Zostali aresztowani w 1943 r. źródło: NKJP: (MIKS): Biegiem po puchar, Biegiem po puchar, 2001-04-23 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | łącznik |
łącznicy |
ndepr |
łączniki |
depr | ||
D. | łącznika |
łączników |
|
C. | łącznikowi |
łącznikom |
|
B. | łącznika |
łączników |
|
N. | łącznikiem |
łącznikami |
|
Ms. | łączniku |
łącznikach |
|
W. | łączniku |
łącznicy |
ndepr |
łączniki |
depr |
7. w piłce nożnej
Definicja
Pochodzenie
Zob. łączyć
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport osoby i organizacje związane ze sportem
Połączenia
- łącznik i bramkarz, łącznik i skrzydłowy
- pozycja łącznika
- podać (piłkę) łącznikowi
- podać (piłkę) do łącznika
Cytaty
Sędzia gwizdnie, podasz piłkę lewemu łącznikowi, on przekaże ją pomocy, a ty już spróbujesz wyjść na dogodną pozycję. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wniebowstąpienie, 2006 |
|
Ustawiany byłem na pozycji łącznika. W bramce występował Tadek Czyszczoń [...]. źródło: NKJP: (ARZ): Bezpośrednio z kornera, Gazeta Krakowska, 2004-03-18 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | łącznik |
łącznicy |
ndepr |
łączniki |
depr | ||
D. | łącznika |
łączników |
|
C. | łącznikowi |
łącznikom |
|
B. | łącznika |
łączników |
|
N. | łącznikiem |
łącznikami |
|
Ms. | łączniku |
łącznikach |
|
W. | łączniku |
łącznicy |
ndepr |
łączniki |
depr |
8. w zdaniu
Definicja
Pochodzenie
Zob. łączyć; kalka z łac. cōpula
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język
Połączenia
- łącznik i orzecznik
Cytaty
Schelling stara się [...] uzasadnić odwołując się do zdania Hegla, że „czysty byt jest niczym”, zastanawiając się nad sensem słowa jest. Jeśli potraktować je jako prosty łącznik, to wówczas zdanie miałoby strukturę podmiotowo-orzecznikową [...]. źródło: NKJP: Witold P. Glinkowski, Adam Nowaczyk, Józef Piórczyński (red.): Rozum w dziejach : księga jubileuszowa profesora Ryszarda Panasiuka, 2001 |
|
Jurek jest katowiczaninem (Jurek — podmiot, jest katowiczaninem — orzeczenie imienne z łącznikiem jest i orzecznikiem katowiczaninem) [...]. źródło: NKJP: Jan Miodek: Spokojnie, to nie epidemia!, Dziennik Zachodni, 2003-12-23 |
|
Orzeczenie złożone Składa się ono z łącznika (copula, spójka), będącego wykładnikiem predykatywnych kategorii gramatycznych, jak „czas” i „osoba”, oraz orzecznika nazywającego orzekaną cechę (przekazującego właściwe znaczenie leksykalne). źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego, 1996 |
|
Najczęściej funkcję nawiązania do tekstu jako całości pełni zaimek wskazujący „to”. Zaimek pełni zwykle funkcję podmiotu i wchodzi w związki składniowe najczęściej z orzeczeniem imiennym, w którym łącznik jest wyrażony formą fleksyjną czasownika „być”, lub z orzeczeniem o ogólnej treści zajścia w przeszłości opowiadanej sytuacji. źródło: NKJP: EWA SZKUDLAREK: WSKAŹNIKI NAWIĄZANIA WE WSPÓŁCZESNYCH TEKSTACH POLSKICH (NA MATERIALE WSPÓŁCZESNEJ NOWELISTYKI POLSKIEJ), 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | łącznik |
łączniki |
|
D. | łącznika |
łączników |
|
C. | łącznikowi |
łącznikom |
|
B. | łącznik |
łączniki |
|
N. | łącznikiem |
łącznikami |
|
Ms. | łączniku |
łącznikach |
|
W. | łączniku |
łączniki |
9. w ortografii
Definicja
Pochodzenie
Zob. łączyć
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | dywiz |
Połączenia
- użyć łącznika
- pisać bez łącznika
- napisać, pisać, zapisać z łącznikiem
Cytaty
Najwięcej trudności piszącym sprawiały wyrazy pisane z łącznikiem. źródło: NKJP: Elwira Humaniuk: Gniezno. Najlepsi z ortografii. Jedna bezbłędna, Polska. Głos Wielkopolski, 2006-04-27 |
|
Kilka lat temu zaproponowano, żeby „eks” pisać bez łącznika (np. eksmistrz), choć stara pisownia (np. eks-mąż) jest jeszcze dopuszczana. źródło: NKJP: Maciej Kwaśniewski: Zawodowcy i amatorzy, Gazeta Krakowska, 2001-12-21 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | łącznik |
łączniki |
|
D. | łącznika |
łączników |
|
C. | łącznikowi |
łącznikom |
|
B. | łącznik |
łączniki |
|
N. | łącznikiem |
łącznikami |
|
Ms. | łączniku |
łącznikach |
|
W. | łączniku |
łączniki |