Chronologizacja
Pochodzenie
śr.-w.-niem. heften 'spinać, umacniać, wiązać; szyć, fastrygować'
1. wyszywać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Połączenia
- haftować koszule, monogram, szaty
- haftowana chusteczka, makatka
Cytaty
To są takie malutkie pajączki, wszyscy myślą, że jest to szydełkowane, a prawda jest taka, że jest to wyszywane igłą. Można je haftować zarówno na bawełnie jak i na tiulu. źródło: KWSJP: (mc): Przygoda z cnótkami i szkłem, Euroregio Glacensis nr 39 (145), 2000 |
|
Pod oknem siedziała młodziutka adiutantka przeoryszy i haftowała na tamborku. źródło: KWSJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995 |
|
Po modłach na Górze Arafat i obrzucaniu kamieniami kolumn, które symbolizują szatana (miał on ukazać się tu Abrahamowi), we wtorek wierni zebrali się w wielkim meczecie w Mekce, wokół Kaby, świętego kamienia pokrytego ogromną, czarną, jedwabną narzutą haftowaną złotymi nićmi. źródło: KWSJP: (ZS): Terror sprzeczny z islamem, Trybuna, 2006 |
|
Dwa lata temu zepsuła mu się krajowa maszyna, szył ręcznie, tracił klientelę i ciągle marzył o takiej właśnie z Niemiec Wschodnich, co to i haftuje, i obrzuca dziurki. źródło: KWSJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
haftuję |
haftujemy |
|||
2 os. |
haftujesz |
haftujecie |
|||
3 os. |
haftuje |
haftują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
haftowałem +(e)m haftował |
haftowałam +(e)m haftowała |
haftowałom +(e)m haftowało |
haftowaliśmy +(e)śmy haftowali |
haftowałyśmy +(e)śmy haftowały |
2 os. |
haftowałeś +(e)ś haftował |
haftowałaś +(e)ś haftowała |
haftowałoś +(e)ś haftowało |
haftowaliście +(e)ście haftowali |
haftowałyście +(e)ście haftowały |
3 os. |
haftował |
haftowała |
haftowało |
haftowali |
haftowały |
bezosobnik: haftowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę haftował będę haftować |
będę haftowała będę haftować |
będę haftowało będę haftować |
będziemy haftowali będziemy haftować |
będziemy haftowały będziemy haftować |
2 os. |
będziesz haftował będziesz haftować |
będziesz haftowała będziesz haftować |
będziesz haftowało będziesz haftować |
będziecie haftowali będziecie haftować |
będziecie haftowały będziecie haftować |
3 os. |
będzie haftował będzie haftować |
będzie haftowała będzie haftować |
będzie haftowało będzie haftować |
będą haftowali będą haftować |
będą haftowały będą haftować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
haftujmy |
|
2 os. |
haftuj |
haftujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
haftowałbym bym haftował |
haftowałabym bym haftowała |
haftowałobym bym haftowało |
haftowalibyśmy byśmy haftowali |
haftowałybyśmy byśmy haftowały |
2 os. |
haftowałbyś byś haftował |
haftowałabyś byś haftowała |
haftowałobyś byś haftowało |
haftowalibyście byście haftowali |
haftowałybyście byście haftowały |
3 os. |
haftowałby by haftował |
haftowałaby by haftowała |
haftowałoby by haftowało |
haftowaliby by haftowali |
haftowałyby by haftowały |
bezosobnik: haftowano by
bezokolicznik: haftować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
haftując
gerundium: haftowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | haftowanie |
haftowania |
D. | haftowania |
haftowań |
C. | haftowaniu |
haftowaniom |
B. | haftowanie |
haftowania |
N. | haftowaniem |
haftowaniami |
Ms. | haftowaniu |
haftowaniach |
W. | haftowanie |
haftowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: haftujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | haftujący |
haftujący |
haftujący |
haftujące |
haftująca |
D. | haftującego |
haftującego |
haftującego |
haftującego |
haftującej |
C. | haftującemu |
haftującemu |
haftującemu |
haftującemu |
haftującej |
B. | haftującego |
haftującego |
haftujący |
haftujące |
haftującą |
N. | haftującym |
haftującym |
haftującym |
haftującym |
haftującą |
Ms. | haftującym |
haftującym |
haftującym |
haftującym |
haftującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | haftujący |
haftujący |
haftujące |
haftujące |
D. | haftujących |
haftujących |
haftujących |
haftujących |
C. | haftującym |
haftującym |
haftującym |
haftującym |
B. | haftujących |
haftujących |
haftujących |
haftujące |
N. | haftującymi |
haftującymi |
haftującymi |
haftującymi |
Ms. | haftujących |
haftujących |
haftujących |
haftujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: haftowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | haftowany |
haftowany |
haftowany |
haftowane |
haftowana |
D. | haftowanego |
haftowanego |
haftowanego |
haftowanego |
haftowanej |
C. | haftowanemu |
haftowanemu |
haftowanemu |
haftowanemu |
haftowanej |
B. | haftowanego |
haftowanego |
haftowany |
haftowane |
haftowaną |
N. | haftowanym |
haftowanym |
haftowanym |
haftowanym |
haftowaną |
Ms. | haftowanym |
haftowanym |
haftowanym |
haftowanym |
haftowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | haftowani |
haftowani |
haftowane |
haftowane |
D. | haftowanych |
haftowanych |
haftowanych |
haftowanych |
C. | haftowanym |
haftowanym |
haftowanym |
haftowanym |
B. | haftowanych |
haftowanych |
haftowanych |
haftowane |
N. | haftowanymi |
haftowanymi |
haftowanymi |
haftowanymi |
Ms. | haftowanych |
haftowanych |
haftowanych |
haftowanych |
odpowiednik aspektowy: wyhaftować
Inne uwagi
Zwykle imb
Składnia
Rzosobowy | + | haftować | + |
(CO) +
(CZYM) +
(na CZYM)
|
Rzosobowy | + | haftować | + |
CO +
(CZYM)
|
2. wymiotować
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Relacje znaczeniowe
synonimy: | ktoś jedzie do Rygi, rzygać, womitować, wymiotować |
Cytaty
Balangowaliśmy kiedyś razem, więc wiesz, że ona w ogólniaku miała mocną głowę – myśmy pieprzyli już o Chopinie, haftowali po kątach, a Lenka spokojnie sączyła swoje drinki, bo rzadko piła jak my czystą wódę; wolała rozcieńczać. źródło: KWSJP: Witold Horwath: Seans, 1997 |
|
Starała się nie widzieć, jak haftuję do własnego okopu. źródło: KWSJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005 |
|
Możesz wypić nawet dwanaście, niech stracę – zachęcał mnie Kocio. – Ale ja już po czwartym, szefie, haftowałem jak Reks. źródło: KWSJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
haftuję |
haftujemy |
|||
2 os. |
haftujesz |
haftujecie |
|||
3 os. |
haftuje |
haftują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
haftowałem +(e)m haftował |
haftowałam +(e)m haftowała |
haftowałom +(e)m haftowało |
haftowaliśmy +(e)śmy haftowali |
haftowałyśmy +(e)śmy haftowały |
2 os. |
haftowałeś +(e)ś haftował |
haftowałaś +(e)ś haftowała |
haftowałoś +(e)ś haftowało |
haftowaliście +(e)ście haftowali |
haftowałyście +(e)ście haftowały |
3 os. |
haftował |
haftowała |
haftowało |
haftowali |
haftowały |
bezosobnik: haftowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę haftował będę haftować |
będę haftowała będę haftować |
będę haftowało będę haftować |
będziemy haftowali będziemy haftować |
będziemy haftowały będziemy haftować |
2 os. |
będziesz haftował będziesz haftować |
będziesz haftowała będziesz haftować |
będziesz haftowało będziesz haftować |
będziecie haftowali będziecie haftować |
będziecie haftowały będziecie haftować |
3 os. |
będzie haftował będzie haftować |
będzie haftowała będzie haftować |
będzie haftowało będzie haftować |
będą haftowali będą haftować |
będą haftowały będą haftować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
haftujmy |
|
2 os. |
haftuj |
haftujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
haftowałbym bym haftował |
haftowałabym bym haftowała |
haftowałobym bym haftowało |
haftowalibyśmy byśmy haftowali |
haftowałybyśmy byśmy haftowały |
2 os. |
haftowałbyś byś haftował |
haftowałabyś byś haftowała |
haftowałobyś byś haftowało |
haftowalibyście byście haftowali |
haftowałybyście byście haftowały |
3 os. |
haftowałby by haftował |
haftowałaby by haftowała |
haftowałoby by haftowało |
haftowaliby by haftowali |
haftowałyby by haftowały |
bezosobnik: haftowano by
bezokolicznik: haftować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
haftując
gerundium: haftowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | haftowanie |
haftowania |
D. | haftowania |
haftowań |
C. | haftowaniu |
haftowaniom |
B. | haftowanie |
haftowania |
N. | haftowaniem |
haftowaniami |
Ms. | haftowaniu |
haftowaniach |
W. | haftowanie |
haftowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: haftujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | haftujący |
haftujący |
haftujący |
haftujące |
haftująca |
D. | haftującego |
haftującego |
haftującego |
haftującego |
haftującej |
C. | haftującemu |
haftującemu |
haftującemu |
haftującemu |
haftującej |
B. | haftującego |
haftującego |
haftujący |
haftujące |
haftującą |
N. | haftującym |
haftującym |
haftującym |
haftującym |
haftującą |
Ms. | haftującym |
haftującym |
haftującym |
haftującym |
haftującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | haftujący |
haftujący |
haftujące |
haftujące |
D. | haftujących |
haftujących |
haftujących |
haftujących |
C. | haftującym |
haftującym |
haftującym |
haftującym |
B. | haftujących |
haftujących |
haftujących |
haftujące |
N. | haftującymi |
haftującymi |
haftującymi |
haftującymi |
Ms. | haftujących |
haftujących |
haftujących |
haftujących |