Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | dzienny |
dzienny |
dzienny |
dzienne |
dzienna |
| D. | dziennego |
dziennego |
dziennego |
dziennego |
dziennej |
| C. | dziennemu |
dziennemu |
dziennemu |
dziennemu |
dziennej |
| B. | dziennego |
dziennego |
dzienny |
dzienne |
dzienną |
| N. | dziennym |
dziennym |
dziennym |
dziennym |
dzienną |
| Ms. | dziennym |
dziennym |
dziennym |
dziennym |
dziennej |
| W. | dzienny |
dzienny |
dzienny |
dzienne |
dzienna |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | dzienni |
dzienni |
dzienne |
dzienne |
| D. | dziennych |
dziennych |
dziennych |
dziennych |
| C. | dziennym |
dziennym |
dziennym |
dziennym |
| B. | dziennych |
dziennych |
dziennych |
dzienne |
| N. | dziennymi |
dziennymi |
dziennymi |
dziennymi |
| Ms. | dziennych |
dziennych |
dziennych |
dziennych |
| W. | dzienni |
dzienni |
dzienne |
dzienne |
Pochodzenie
1. związany z dniem - porą
Definicja
Cytaty
1.a światło
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia
Połączenia
- dzienne światło
Cytaty
|
I on sam wewnątrz tego worka, sparaliżowany strachem, opadający w głąb bezdennej topieli. Wąski snop dziennego światła, który znalazł sobie jakąś szczelinę wśród gruzów, trafił dokładnie na koniec nosa Szymona. źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003 |
|
|
Domy spały, rozgrzany dziennym upałem asfalt lekko się uginał pod stopami, w wysokiej trawie ogródków cykały miejskie świerszcze. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie Łąki, 2000 |
1.b jazda
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia
Połączenia
- dzienna praca, zmiana; pobyt dzienny
- dzienny i nocny
Cytaty
|
Teraz jest dzienna jazda pociągiem i patrzenie przez okno na świat [...]. źródło: NKJP: Edward Stachura: Się, 1977 |
|
|
Ze mną jest moja żona Irena, która prowadzi rachunki, mój brat Jarek na dziennej zmianie, kuzyn Bohdan na nocnej, drugi kuzyn Borys i jego żona Maryjka, co pomaga Irenie w biurze i uczy się przy niej księgowości. źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002 |
1.c oddział
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie miejsca i instytucje związane z leczeniem
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | wieczorowy |
Połączenia
- dzienny oddział, ośrodek; tryb (życia)
- dzienny i nocny
Cytaty
|
Podpisuje z nimi umowy-zlecenia. Taką zawarła np. z Alą, która razem z Kasią Samborską chodzi do dziennego ośrodka dla upośledzonych na warszawskim Bemowie. źródło: NKJP: Aleksandra Rzążewska: Żyrafa na ośmiu nogach, Polityka, 2007-05-19 |
|
|
– Chodzę do szpitala na oddział dzienny – powiedziała Diana. – I co, pomaga? – zapytał wujek. – Czy ja wiem? Obiad dają. – A pacjenci? źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008 |
1.d pokój
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie
Połączenia
- pokój dzienny; suknia dzienna
Cytaty
|
Wyobraziła sobie Dębczaka. W dziennym ubraniu, niezainteresowany swoim łóżkiem, suchym wbrew upałowi, starannie zasłanym, siedział bokiem do lampy [...]. źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004 |
|
|
[...] w pokoju dziennym stanęły meble sprowadzone z Łomży, w dziecięcych zaś – kolejno siedem łóżeczek. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008 |
2. związany z dniem - dobą
Definicja
Cytaty
2.a bilet
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu kalendarz i miary czasu
Cytaty
|
– Nawet już sobie kupiłem bilet dzienny. – No i co teraz zrobimy z tak pięknie rozpoczętym dniem? – zapytała Agnieszka, chcąc zmienić temat. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005 |
2.b zysk
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu kalendarz i miary czasu
Połączenia
- dzienny zarobek; raport, utarg dzienny; produkcja; stawka dzienna
Cytaty
|
Nie będzie wcale łatwo uwiecznić je w raporcie dziennym. Uczynił już wszystko, co było w jego mocy. źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Skaza, 2006 |
|
|
W kontekście choćby tylko tych cytatów, na kreślone z pasją, momentami ze złością wręcz i nasycone goryczą, wspomnienia Pieniążka o okresie londyńskim, tudzież jego niepokorne zapiski dzienne z 1918 roku spoglądam dziś z szacunkiem. źródło: NKJP: Janusz Odrowąż-Pieniążek: Wstęp, 2007 |
2.c dawka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu kalendarz i miary czasu
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | dniowy |
Połączenia
- dzienny jadłospis, stawka, zasiłek; dzienna dawka, norma, porcja, racja; ilość; dzienne zapotrzebowanie; dzienne obroty
Cytaty
|
Aktualnie na GPW jest notowanych ponad 350 spółek publicznych. Dzienne obroty przekraczają czasem 2 miliardy złotych. źródło: NKJP: Adam Jagielnicki: Inwestycje giełdowe. Jak grać i wygrywać. Wydanie II, 2009 |
|
|
Otrzymywali dzienną rację żołnierza polskiego: 600 g chleba, 10 g tłuszczu, 500 g kartofli, 240 g mięsa itd. źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002 |
3.a studia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata studia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | stacjonarny |
Połączenia
- tryb dzienny; dzienne studia
- dzienne i wieczorowe, dzienne i zaoczne
Cytaty
|
Do praktyki zawodowej zalicza się także praktykę odbywaną po ukończeniu trzeciego roku dziennych studiów wyższych, jeżeli spełnia ona warunki, o których mowa w art. 14 ust. 4, i nie wchodzi w zakres praktyki objętej programem studiów źródło: NKJP: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów: Rozporządzenie w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, Dziennik Ustaw 1995 |
|
|
Po pierwszym roku tylko jedna osoba z grupy studentów wieczorowych w Warszawie powtarza rok. Wyniki na studiach wieczorowych i dziennych uczelnia porówna dopiero po drugim roku. źródło: NKJP: Magdalena Grochowska: Te blade i te na luzie, Gazeta Wyborcza, 1997-01-29 |
3.b student
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata studia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | stacjonarny |
Połączenia
- student dzienny
Cytaty
|
Studentów na ich życzenie może zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego ich uczelnia. Takie prawo mają zarówno studenci dzienni, jak i wieczorowi czy zaoczni. źródło: NKJP: Bianka Trykacz: Zdrowie żaka, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2001-09-12 |
|
|
Stypendium socjalne dla studentów dziennych będzie mogło być wyższe w przypadku konieczności zakwaterowania poza miejscem stałego zamieszkania i korzystania ze stołówki studenckiej. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 14.10.2003, |