UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

figa

Chronologizacja

1419, SStp
Jako składnik nazwy botanicznej wielika figa 'przytulia pospolita'

1.a drzewo

Definicja

drzewo o drobnych kwiatach i jadalnych słodkich owocach przypominających kształtem małą gruszkę

Pochodzenie

śr.-w.-niem. vīge

z łac. fīcus

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  drzewo

Połączenia

  • ogród z figą
  • figi rosną w ogrodzie

Cytaty

Nie jest to wielkim problemem, gdy przechowujemy kłącza i bulwy, a także rośliny gubiące na zimę liście, jak bieluń, granatowiec, figa lub agapant.

źródło: NKJP: Dom - Przechować z roku na rok, Dziennik Polski, 2003-11-19

Mamy tu ładny ogród z figą i czereśniami.

źródło: NKJP: Wojciech Tochman: On tam pierwszy pobiegł, Gazeta Wyborcza nr 232, 1997-10-04

W moim ogrodzie rosną figi, bananowce.

źródło: NKJP: Beata Pawlak: Bali, Magazyn nr 9 dodatek do Gazety Wyborczej nr 50, 1997-02-28

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. figa
figi
D. figi
fig
C. fidze
figom
B. figę
figi
N. figą
figami
Ms. fidze
figach
W. figo
figi

1.b owoc

Definicja

jadalny owoc figi - drzewa

Pochodzenie

śr.-w.-niem. vīge

z łac. fīcus

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  owoc

Połączenia

  • dojrzałe; słodkie; soczyste; suszone figi
  • kaczka z figami
  • zrywać figi

Cytaty

Tylko na jednym figowcu wisi figa, taka, o jaką prosiła Rita.

źródło: NKJP: Pejzaż - Różana święta, Dziennik Polski, 2003-05-24

Debren wziął ze stołu suszoną figę i zaczął ją żuć.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

Zawsze uwielbiałam figi, świeże figi, zajadam się nimi we Włoszech co roku, a zasuszone liście figowca to zakładki we wszystkich moich książkach.

źródło: NKJP: Krystyna Janda: Małpa, 2004

Najwybredniejsze podniebienia zaspokoi pierś kaczki z figami i sosem z czerwonego wina i grzybów (28 zł).

źródło: NKJP: Piotr Bikont: Włoskie pasta w kraju Piasta, Magazyn nr 24 dodatek do Gazety Wyborczej nr 136, 1997-06-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. figa
figi
D. figi
fig
C. fidze
figom
B. figę
figi
N. figą
figami
Ms. fidze
figach
W. figo
figi

2. nic

Definicja

pot. 
nic

Pochodzenie

Od: figa w zn. 'gest'

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  guzik z pętelką, nici

Połączenia

  • figa z ulgi, z wyjazdu
  • dostać; mieć z czegoś figę

Cytaty

I z odchudzenia wyszła figa i rugnął mnie, pamiętam, sam profesor Tadeusz Popiela: - Leszek, na litość boską, schudnij, ja tak nie lubię głęboko operować.

źródło: NKJP: Magazyn - Chodźmy jeść!, Dziennik Polski, 2000-04-22

A nawet jest tak, że jak nie masz rozsianych po świecie ojca, matki, siostry czy brata, to figa z wyjazdu.

źródło: NKJP: Tadeusz Breza: Urząd, 1960

Ale zdaniem fiskusa jego umiejętności dziennikarskie by od tego nie wzrosły, a więc figa z ulgi.

źródło: NKJP: Piotr Skwirowski: Gdzie te ulgi? - dzień drugi informatora, Gazeta Wyborcza nr 268, 1997-11-18

Pamiętam jak premier Mazowiecki zwrócił się do rolników o pożyczkę zbożową i figę dostał.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 07.02.1997

Przecież podobne zdania ludzie wypowiadają bardzo często. A ja figę rozumiem.

źródło: NKJP: Mariusz Szczygieł: Ludzki los, Magazyn nr 1 dodatek do Gazety Wyborczej nr 5, 1994-01-07

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. figa
figi
D. figi
fig
C. fidze
figom
B. figę
figi
N. figą
figami
Ms. fidze
figach
W. figo
figi

Inne uwagi

Zwykle lp

3. gest

Definicja

gest polegający na pokazaniu pięści z kciukiem umieszczonym między palcem wskazującym a środkowym, oznaczający - nie, nic z tego

Pochodzenie

Od: zwrotu pokazać figę, który najprawdopodobniej imituje wł. far la fica 'wyśmiewać urągającym gestem'.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  gest

Połączenia

  • pokazać komuś figę
  • dłoń ułożona w figę

Cytaty

Babka odwróciła się nagle, wyciągając dłoń ułożoną w figę.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. figa
figi
D. figi
fig
C. fidze
figom
B. figę
figi
N. figą
figami
Ms. fidze
figach
W. figo
figi

Frazeologizmy

figa z makiem I
figa z makiem II
figa z makiem z pasternakiem
ktoś pokazał figę
ktoś pokazuje figę
Data ostatniej modyfikacji: 07.05.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj