UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

skroić

Chronologizacja

SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. kroić

1. wierzch

Definicja

usunąć wierzchnią warstwę z czegoś przy pomocy ostrego narzędzia

Warianty

rzadziej skrajać

Wymowa

[skro-ić] lub [skrojić]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

skroić czubek, powierzchnię, wierzch; skórkę, tłuszcz
skroić coś z cytryny, z mięsa, z pomarańczy
skroić cienko

Cytaty

Mając więc taki comber, należy jak najstaranniej skroić wszelką tłustość i żyły tak, aby samo mięso było widoczne.

źródło: KJ PWN: Przekrój Nr: 2908, 2001

Obraną kalarepę, skroiwszy wierzch, wydrążyć ze środka, usiekać bardzo tłustej baraniny surowej, [...] wymieszać i nadziać tym kalarepę.

źródło: NKJP: Smakosz: Wiosna na talerzu, Dziennik Polski - Pejzaż, 2001-05-12

Cytryny umyć, obrać z żółtej skórki oraz albedo (cienko skrojoną skórkę z 1 cytryny zostawić).

źródło: NKJP: Joanna Szczypka: Nalewki, 1999, prasa

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skroję	skroimy
2 os.	skroisz	skroicie
3 os.	skroi	skroją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skroiłem +(e)m skroił	skroiłam +(e)m skroiła	skroiłom +(e)m skroiło	skroiliśmy +(e)śmy skroili	skroiłyśmy +(e)śmy skroiły
2 os.	skroiłeś +(e)ś skroił	skroiłaś +(e)ś skroiła	skroiłoś +(e)ś skroiło	skroiliście +(e)ście skroili	skroiłyście +(e)ście skroiły
3 os.	skroił	skroiła	skroiło	skroili	skroiły

bezosobnik: skrojono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skrójmy
2 os.	skrój	skrójcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skroiłbym bym skroił	skroiłabym bym skroiła	skroiłobym bym skroiło	skroilibyśmy byśmy skroili	skroiłybyśmy byśmy skroiły
2 os.	skroiłbyś byś skroił	skroiłabyś byś skroiła	skroiłobyś byś skroiło	skroilibyście byście skroili	skroiłybyście byście skroiły
3 os.	skroiłby by skroił	skroiłaby by skroiła	skroiłoby by skroiło	skroiliby by skroili	skroiłyby by skroiły

bezosobnik: skrojono by

bezokolicznik: skroić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skroiwszy

gerundium: skrojenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skrojenie	skrojenia
D.	skrojenia	skrojeń
C.	skrojeniu	skrojeniom
B.	skrojenie	skrojenia
N.	skrojeniem	skrojeniami
Ms.	skrojeniu	skrojeniach
W.	skrojenie	skrojenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: skrojony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skrojony	skrojony	skrojony
D.	skrojonego	skrojonego	skrojonego	skrojonego	skrojonej
C.	skrojonej
B.	skrojony
N.	skrojoną
Ms.	skrojonym	skrojonym	skrojonym	skrojonym

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skrojeni	skrojeni	skrojone	skrojone
D.
C.
B.	skrojone
N.
Ms.

Składnia

skroić

CO + (z + CZEGO)

2. do końca

Definicja

krojąc, podzielić wszystko na kawałki

Warianty

rzadziej skrajać

Wymowa

[skro-ić] lub [skrojić]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

skroić kapustę, sałatę
skroić na kawałki
skroić w paski
skroić drobniutko
umyć i skroić

Cytaty

Nie wszyscy mają kozaki [...]. I nie chorują wcale, a jak zachorują, to dwie cebulki skroję, cukrem zasypię.

źródło: NKJP: Lidia Ostałowska, Gazeta Wyborcza, 1997-10-17

Osączyła mięso i odłożyła. Skroiła 7 plasterków świeżego korzenia imbiru.

źródło: Internet

Kapustę drobno poszatkować, papryki skroić w niewielkie paski, ser podobnie w niewielkie kawałki.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skroję	skroimy
2 os.	skroisz	skroicie
3 os.	skroi	skroją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skroiłem +(e)m skroił	skroiłam +(e)m skroiła	skroiłom +(e)m skroiło	skroiliśmy +(e)śmy skroili	skroiłyśmy +(e)śmy skroiły
2 os.	skroiłeś +(e)ś skroił	skroiłaś +(e)ś skroiła	skroiłoś +(e)ś skroiło	skroiliście +(e)ście skroili	skroiłyście +(e)ście skroiły
3 os.	skroił	skroiła	skroiło	skroili	skroiły

bezosobnik: skrojono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skrójmy
2 os.	skrój	skrójcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skroiłbym bym skroił	skroiłabym bym skroiła	skroiłobym bym skroiło	skroilibyśmy byśmy skroili	skroiłybyśmy byśmy skroiły
2 os.	skroiłbyś byś skroił	skroiłabyś byś skroiła	skroiłobyś byś skroiło	skroilibyście byście skroili	skroiłybyście byście skroiły
3 os.	skroiłby by skroił	skroiłaby by skroiła	skroiłoby by skroiło	skroiliby by skroili	skroiłyby by skroiły

bezosobnik: skrojono by

bezokolicznik: skroić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skroiwszy

gerundium: skrojenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skrojenie	skrojenia
D.	skrojenia	skrojeń
C.	skrojeniu	skrojeniom
B.	skrojenie	skrojenia
N.	skrojeniem	skrojeniami
Ms.	skrojeniu	skrojeniach
W.	skrojenie	skrojenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: skrojony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skrojony	skrojony	skrojony
D.	skrojonego	skrojonego	skrojonego	skrojonego	skrojonej
C.	skrojonej
B.	skrojony
N.	skrojoną
Ms.	skrojonym	skrojonym	skrojonym	skrojonym

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skrojeni	skrojeni	skrojone	skrojone
D.
C.
B.	skrojone
N.
Ms.

Składnia

skroić

CO + (w + CO)

3. garnitur

Definicja

przyciąć tkaninę, skórę lub inny materiał, przygotowując do szycia

Wymowa

[skro-ić] lub [skrojić]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

przyciąć

Połączenia

krawiec skroił coś
skroić bluzę, frak, garnitur, garsonkę, habit, kostium, koszulę, marynarkę, mundur, płaszcz, spodnie, spódnicę, strój, sukienkę, suknię, surdut, sutannę, ubranie, uniform, żakiet; klapy, kołnierz; materiał, ryzę materiału
skrojony dobrze, doskonale, elegancko, gustownie, idealnie, klasycznie, modnie, niedbale, nienagannie, niemodnie, pięknie, starannie, świetnie, zgrabnie, zręcznie
skrojony jak się patrzy
skrojony na jedno kopyto, na miarę
skrojony pod masowy gust
skrojony z szykiem
źle skrojony
skroić i sfastrygować, skroić i uszyć; zmierzyć i skroić

Cytaty

	Następnego dnia przyszedłem do biblioteki w nowym garniturze. Trzeba przyznać staremu, że choć krawiec damski, potrafił zgrabnie skroić męskie ubranie. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997
	Przykucnął na skórze, wyjął jej nóż z nie stawiającej oporu dłoni. [...] Stań prosto. Do kolan skroję, dobrze? źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003
	Po dorysowaniu wykroju w naturalnej wielkości i sprawdzeniu, bluzę należy skroić, dodając materiału na szwy i wykończenia. źródło: NKJP: Szyjemy same bluzę do spodni, 1972, prasa
	Żakiet musi być tak skrojony, żeby aktor mógł swobodnie podwijać rękawy aż po łokcie. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 1, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skroję	skroimy
2 os.	skroisz	skroicie
3 os.	skroi	skroją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skroiłem +(e)m skroił	skroiłam +(e)m skroiła	skroiłom +(e)m skroiło	skroiliśmy +(e)śmy skroili	skroiłyśmy +(e)śmy skroiły
2 os.	skroiłeś +(e)ś skroił	skroiłaś +(e)ś skroiła	skroiłoś +(e)ś skroiło	skroiliście +(e)ście skroili	skroiłyście +(e)ście skroiły
3 os.	skroił	skroiła	skroiło	skroili	skroiły

bezosobnik: skrojono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skrójmy
2 os.	skrój	skrójcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skroiłbym bym skroił	skroiłabym bym skroiła	skroiłobym bym skroiło	skroilibyśmy byśmy skroili	skroiłybyśmy byśmy skroiły
2 os.	skroiłbyś byś skroił	skroiłabyś byś skroiła	skroiłobyś byś skroiło	skroilibyście byście skroili	skroiłybyście byście skroiły
3 os.	skroiłby by skroił	skroiłaby by skroiła	skroiłoby by skroiło	skroiliby by skroili	skroiłyby by skroiły

bezosobnik: skrojono by

bezokolicznik: skroić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skroiwszy

gerundium: skrojenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skrojenie	skrojenia
D.	skrojenia	skrojeń
C.	skrojeniu	skrojeniom
B.	skrojenie	skrojenia
N.	skrojeniem	skrojeniami
Ms.	skrojeniu	skrojeniach
W.	skrojenie	skrojenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: skrojony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skrojony	skrojony	skrojony
D.	skrojonego	skrojonego	skrojonego	skrojonego	skrojonej
C.	skrojonej
B.	skrojony
N.	skrojoną
Ms.	skrojonym	skrojonym	skrojonym	skrojonym

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skrojeni	skrojeni	skrojone	skrojone
D.
C.
B.	skrojone
N.
Ms.

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

skroić

4. kasę

Definicja

przestęp.

ukraść coś lub okraść albo oszukać kogoś

Wymowa

[skro-ić] lub [skrojić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ukraść

Połączenia

skroić komputer, pieniądze, samochód
skroić kogoś na kasę

Cytaty

	Trzeba pilnować tego, co się ma, i uważać na was wszystkich, [...] którzy stoicie pod tymi sklepami na skrzyżowaniach i tylko myślicie, jak tu coś skroić. źródło: KJ PWN: Dawid Bieńkowski: Nic, 2005
	- Najpierw skroili mu samochód z garażu, a po dwóch dniach dorobili klucze i wynieśli wszystkie meble. źródło: KJ PWN: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004
	- Czy coś zginęło? - Komputer mi skroili. źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006
	Jakaś wredna baba skroiła mnie w aptece na 20 CHF, ale tak to wszystko w porządku. źródło: NKJP: Pomóżcie! Oszustwo na Allegro! , 2006-05-25, Internet
	Włoch też nie próbował skroić mnie na kasę lub - jak to elegancko formułują publicyści - wytransferować moich środków za granicę. źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Na jedno kopyto, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skroję	skroimy
2 os.	skroisz	skroicie
3 os.	skroi	skroją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skroiłem +(e)m skroił	skroiłam +(e)m skroiła	skroiłom +(e)m skroiło	skroiliśmy +(e)śmy skroili	skroiłyśmy +(e)śmy skroiły
2 os.	skroiłeś +(e)ś skroił	skroiłaś +(e)ś skroiła	skroiłoś +(e)ś skroiło	skroiliście +(e)ście skroili	skroiłyście +(e)ście skroiły
3 os.	skroił	skroiła	skroiło	skroili	skroiły

bezosobnik: skrojono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skrójmy
2 os.	skrój	skrójcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skroiłbym bym skroił	skroiłabym bym skroiła	skroiłobym bym skroiło	skroilibyśmy byśmy skroili	skroiłybyśmy byśmy skroiły
2 os.	skroiłbyś byś skroił	skroiłabyś byś skroiła	skroiłobyś byś skroiło	skroilibyście byście skroili	skroiłybyście byście skroiły
3 os.	skroiłby by skroił	skroiłaby by skroiła	skroiłoby by skroiło	skroiliby by skroili	skroiłyby by skroiły

bezosobnik: skrojono by

bezokolicznik: skroić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skroiwszy

gerundium: skrojenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skrojenie	skrojenia
D.	skrojenia	skrojeń
C.	skrojeniu	skrojeniom
B.	skrojenie	skrojenia
N.	skrojeniem	skrojeniami
Ms.	skrojeniu	skrojeniach
W.	skrojenie	skrojenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: skrojony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skrojony	skrojony	skrojony
D.	skrojonego	skrojonego	skrojonego	skrojonego	skrojonej
C.	skrojonej
B.	skrojony
N.	skrojoną
Ms.	skrojonym	skrojonym	skrojonym	skrojonym

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skrojeni	skrojeni	skrojone	skrojone
D.
C.
B.	skrojone
N.
Ms.

Składnia

tylko Rz nieosobowy	+	skroić	+	CO + (KOMU)
tylko Rz osobowy	+	skroić	+	KOGO

5. przygotować

Definicja

przygotować, zaplanować lub wykonać coś w określony sposób

Wymowa

[skro-ić] lub [skrojić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

dostosować

Połączenia

skroić budżet, kodeks, konwencję, koszty, projekt, przepisy, reguły, repertuar, uprawnienia, ustawę
skroić na jakieś czasy, na miarę czegoś, na czyjąś/jakąś miarę
skroić pod kogoś, pod czyjeś potrzeby
skroić według czegoś
skroić oszczędnie, skąpo, uniwersalnie, zgrabnie

Cytaty

Każdy klient znajdzie już w sieci sklep skrojony pod swoje potrzeby.

źródło: NKJP: Paweł Filus: E-konomiczne zakupy, 2005

To po prostu świetnie skrojony kryminał, którego jedną z atrakcji są kreacje Harveya Keitela i Tima Rotha.

źródło: NKJP: Zdzisław Pietrasik, Janusz Wróblewski, Piotr Sarzyński, Wojciech Mann, Dorota Szwarcman: Afisz, 2004

Zawsze mówiłem, że przyszła prezydentura ma być skrojona mniej więcej tak jak obecna [...].

źródło: NKJP: Agnieszka Kublik, Gazeta Wyborcza, 1997-02-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skroję	skroimy
2 os.	skroisz	skroicie
3 os.	skroi	skroją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skroiłem +(e)m skroił	skroiłam +(e)m skroiła	skroiłom +(e)m skroiło	skroiliśmy +(e)śmy skroili	skroiłyśmy +(e)śmy skroiły
2 os.	skroiłeś +(e)ś skroił	skroiłaś +(e)ś skroiła	skroiłoś +(e)ś skroiło	skroiliście +(e)ście skroili	skroiłyście +(e)ście skroiły
3 os.	skroił	skroiła	skroiło	skroili	skroiły

bezosobnik: skrojono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skrójmy
2 os.	skrój	skrójcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skroiłbym bym skroił	skroiłabym bym skroiła	skroiłobym bym skroiło	skroilibyśmy byśmy skroili	skroiłybyśmy byśmy skroiły
2 os.	skroiłbyś byś skroił	skroiłabyś byś skroiła	skroiłobyś byś skroiło	skroilibyście byście skroili	skroiłybyście byście skroiły
3 os.	skroiłby by skroił	skroiłaby by skroiła	skroiłoby by skroiło	skroiliby by skroili	skroiłyby by skroiły

bezosobnik: skrojono by

bezokolicznik: skroić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skroiwszy

gerundium: skrojenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skrojenie	skrojenia
D.	skrojenia	skrojeń
C.	skrojeniu	skrojeniom
B.	skrojenie	skrojenia
N.	skrojeniem	skrojeniami
Ms.	skrojeniu	skrojeniach
W.	skrojenie	skrojenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: skrojony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skrojony	skrojony	skrojony
D.	skrojonego	skrojonego	skrojonego	skrojonego	skrojonej
C.	skrojonej
B.	skrojony
N.	skrojoną
Ms.	skrojonym	skrojonym	skrojonym	skrojonym

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skrojeni	skrojeni	skrojone	skrojone
D.
C.
B.	skrojone
N.
Ms.

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

skroić

Frazeologizmy

ktoś skroił kurtę komuś
ktoś skroił tyłek komuś

Data ostatniej modyfikacji: 13.08.2011