UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odważać się

Chronologizacja

SJPXVII, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. ważyć

Definicja

decydować się na zrobienie czegoś, pokonując jakieś obawy, łamiąc jakieś zasady

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ośmielać się

Połączenia

  • rzadko odważać się
  • odważać się mówić, pisać, powiedzieć

Cytaty

Gad znajdował się gdzieś w pobliżu, może czyhał o kilka cali ode mnie. Nie odważałem się więc ruszyć i nadal ani nawet krzyknąć do towarzyszy śpiących w hamakach.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1974

Nie odważały się na samodzielne podejmowanie ciężkich zadań, szukały wsparcia na ramieniu kogoś, kto je poprowadzi.

źródło: NKJP: Barbara Labuda: Poszukiwania, 2005

Chata starego [...] była dobrze ukryta wśród trzcin na moczarach. Na wiecznie pokrytym mgłą pustkowiu, na które nikt nie odważał się zapuszczać.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 2001

- A po co panience wiedzieć? Odważam się i mówię:
- Bo byłam tam, i widziałam... - jąkam się jak w szkole przy tablicy.

źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odważam się
odważamy się
2 os. odważasz się
odważacie się
3 os. odważa się
odważają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odważałem się
+(e)m się odważał
odważałam się
+(e)m się odważała
odważałom się
+(e)m się odważało
odważaliśmy się
+(e)śmy się odważali
odważałyśmy się
+(e)śmy się odważały
2 os. odważałeś się
+(e)ś się odważał
odważałaś się
+(e)ś się odważała
odważałoś się
+(e)ś się odważało
odważaliście się
+(e)ście się odważali
odważałyście się
+(e)ście się odważały
3 os. odważał się
odważała się
odważało się
odważali się
odważały się

bezosobnik: odważano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się odważał
będę się odważać
będę się odważała
będę się odważać
będę się odważało
będę się odważać
będziemy się odważali
będziemy się odważać
będziemy się odważały
będziemy się odważać
2 os. będziesz się odważał
będziesz się odważać
będziesz się odważała
będziesz się odważać
będziesz się odważało
będziesz się odważać
będziecie się odważali
będziecie się odważać
będziecie się odważały
będziecie się odważać
3 os. będzie się odważał
będzie się odważać
będzie się odważała
będzie się odważać
będzie się odważało
będzie się odważać
będą się odważali
będą się odważać
będą się odważały
będą się odważać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odważajmy się
2 os. odważaj się
odważajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odważałbym się
bym się odważał
odważałabym się
bym się odważała
odważałobym się
bym się odważało
odważalibyśmy się
byśmy się odważali
odważałybyśmy się
byśmy się odważały
2 os. odważałbyś się
byś się odważał
odważałabyś się
byś się odważała
odważałobyś się
byś się odważało
odważalibyście się
byście się odważali
odważałybyście się
byście się odważały
3 os. odważałby się
by się odważał
odważałaby się
by się odważała
odważałoby się
by się odważało
odważaliby się
by się odważali
odważałyby się
by się odważały

bezosobnik: odważano by się

bezokolicznik: odważać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: odważając się

gerundium: odważanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odważanie się
odważania się
D. odważania się
odważań się
C. odważaniu się
odważaniom się
B. odważanie się
odważania się
N. odważaniem się
odważaniami się
Ms. odważaniu się
odważaniach się
W. odważanie się
odważania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: odważający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odważający się
odważający się
odważający się
odważające się
odważająca się
D. odważającego się
odważającego się
odważającego się
odważającego się
odważającej się
C. odważającemu się
odważającemu się
odważającemu się
odważającemu się
odważającej się
B. odważającego się
odważającego się
odważający się
odważające się
odważającą się
N. odważającym się
odważającym się
odważającym się
odważającym się
odważającą się
Ms. odważającym się
odważającym się
odważającym się
odważającym się
odważającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odważający się
odważający się
odważające się
odważające się
D. odważających się
odważających się
odważających się
odważających się
C. odważającym się
odważającym się
odważającym się
odważającym się
B. odważających się
odważających się
odważających się
odważające się
N. odważającymi się
odważającymi się
odważającymi się
odważającymi się
Ms. odważających się
odważających się
odważających się
odważających się

odpowiednik aspektowy: odważyć się

Składnia

Rzosobowy + odważać się +
(BEZOKOLICZNIK)
Rzosobowy + odważać się +
(na CO)
Data ostatniej modyfikacji: 09.12.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj