Chronologizacja
Pochodzenie
ros. čára 'ozdobny puchar, kielich'
może z mong. čara 'rodzaj metalowego kielicha'
1. naczynie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | naczynie |
Połączenia
- granitowa, kryształowa, srebrna, złota; okrągła czara; czara włocławska
- czara z gliny, z metalu
- czara na poncz
- czara z miodem, z owocami, z winem
- czara, półmiski, puchary; czara na poncz, kielichy i zwierciadła; talerze i łyżki, kubki, czary, lichtarze
- pić z czary, pociągnąć łyk z czary
Cytaty
|
[...] Srebrna czara z miodem obiegła w krąg zebraną starszyznę. źródło: NKJP: Zygmunt Rola: Tajemnice Ostrowa Tumskiego, 2000 |
|
|
[...] Jak tęgi łyk pociągnę z czary, to śpiewam. źródło: NKJP: Jan Pieszczachowicz: Koniec wieku: szkice o literaturze, 1994 |
|
|
[...] Słynna czara włocławska [...] jest to kielich liturgiczny w kształcie czary, wykonany z pozłacanego srebra. źródło: NKJP: Fajans, tama i „Azoty”, Dziennik Polski – Podróże, 2003-07-05 |
|
|
Tbilisi patronują dwa pomniki - [...] olbrzymia symboliczna statua Matki Gruzji z czarą wina dla przyjaciół i mieczem dla wrogów oraz pomnik założyciela miasta [...]. źródło: NKJP: Ryszard Bobecki: Korespondencjia z Gruzji osiem stuleci po casarzowej Tamarze, 1972 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | czara |
czary |
|
| D. | czary |
czar |
|
| C. | czarze |
czarom |
|
| B. | czarę |
czary |
|
| N. | czarą |
czarami |
|
| Ms. | czarze |
czarach |
|
| W. | czaro |
czary |
2. część kielicha
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem
Cytaty
|
[...] Powodowani niezrozumiałymi już atawizmami, ujmujemy kieliszek za czarę, miast - jak tego logika i bon ton wymagają – za nóżkę, która w tym właśnie celu została wprowadzona [...]. źródło: NKJP: Biesiadny savoir-vivre, Dziennik Polski – Pejzaż, 2003-03-01 |
|
|
Z dawną kaplicą św. Rocha wiąże się zachowany w skarbcu kościoła Mariackiego srebrny kielich z popiersiami Chrystusa, Najświętszej Panny Marii i św. Rocha zdobiącymi czarę, oraz świętymi Jerzym, Mikołajem i Stanisławem na stopie kielicha. źródło: NKJP: Święty wspomożyciel, Dziennik Polski – Pejzaż, 2001-08-18 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | czara |
czary |
|
| D. | czary |
czar |
|
| C. | czarze |
czarom |
|
| B. | czarę |
czary |
|
| N. | czarą |
czarami |
|
| Ms. | czarze |
czarach |
|
| W. | czaro |
czary |