UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

orzeźwiać

Chronologizacja

1745, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. rzeźwy

Definicja

powodować, że ktoś, kto był zmęczony lub senny, odzyskuje energię i chęć do działania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rzeźwić

Połączenia

wiatr, powietrze, woda orzeźwia kogoś
orzeźwiać i chłodzić, orzeźwiać i dodawać energii, orzeźwiać i ochładzać

Cytaty

	Staje pod prysznicem i na moment chłodna woda orzeźwia, poprawia złe samopoczucie. źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001
	Franek odsunął szybę i oparł o otwarte okno łokieć, pozwalając, by orzeźwiało go wpadające w pędzie mokre powietrze. źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska, Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009
	Spokojnie odetchnąłem dopiero, gdy poczułem pod sobą miałki piasek wybrzeża, a słony wietrzyk morski orzeźwiał mi twarz. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Wyspa Robinsona, 1954
	Mięta mnie orzeźwia, espresso pobudza. źródło: NKJP: Bogusława Jędrasik: Gorączka. Opowiadania wyuzdane, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	orzeźwiam	orzeźwiamy
2 os.	orzeźwiasz	orzeźwiacie
3 os.	orzeźwia	orzeźwiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	orzeźwiałem +(e)m orzeźwiał	orzeźwiałam +(e)m orzeźwiała	orzeźwiałom +(e)m orzeźwiało	orzeźwialiśmy +(e)śmy orzeźwiali	orzeźwiałyśmy +(e)śmy orzeźwiały
2 os.	orzeźwiałeś +(e)ś orzeźwiał	orzeźwiałaś +(e)ś orzeźwiała	orzeźwiałoś +(e)ś orzeźwiało	orzeźwialiście +(e)ście orzeźwiali	orzeźwiałyście +(e)ście orzeźwiały
3 os.	orzeźwiał	orzeźwiała	orzeźwiało	orzeźwiali	orzeźwiały

bezosobnik: orzeźwiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę orzeźwiał będę orzeźwiać	będę orzeźwiała będę orzeźwiać	będę orzeźwiało będę orzeźwiać	będziemy orzeźwiali będziemy orzeźwiać	będziemy orzeźwiały będziemy orzeźwiać
2 os.	będziesz orzeźwiał będziesz orzeźwiać	będziesz orzeźwiała będziesz orzeźwiać	będziesz orzeźwiało będziesz orzeźwiać	będziecie orzeźwiali będziecie orzeźwiać	będziecie orzeźwiały będziecie orzeźwiać
3 os.	będzie orzeźwiał będzie orzeźwiać	będzie orzeźwiała będzie orzeźwiać	będzie orzeźwiało będzie orzeźwiać	będą orzeźwiali będą orzeźwiać	będą orzeźwiały będą orzeźwiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		orzeźwiajmy
2 os.	orzeźwiaj	orzeźwiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	orzeźwiałbym bym orzeźwiał	orzeźwiałabym bym orzeźwiała	orzeźwiałobym bym orzeźwiało	orzeźwialibyśmy byśmy orzeźwiali	orzeźwiałybyśmy byśmy orzeźwiały
2 os.	orzeźwiałbyś byś orzeźwiał	orzeźwiałabyś byś orzeźwiała	orzeźwiałobyś byś orzeźwiało	orzeźwialibyście byście orzeźwiali	orzeźwiałybyście byście orzeźwiały
3 os.	orzeźwiałby by orzeźwiał	orzeźwiałaby by orzeźwiała	orzeźwiałoby by orzeźwiało	orzeźwialiby by orzeźwiali	orzeźwiałyby by orzeźwiały

bezosobnik: orzeźwiano by

bezokolicznik: orzeźwiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: orzeźwiając

gerundium: orzeźwianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	orzeźwianie	orzeźwiania
D.	orzeźwiania	orzeźwiań
C.	orzeźwianiu	orzeźwianiom
B.	orzeźwianie	orzeźwiania
N.	orzeźwianiem	orzeźwianiami
Ms.	orzeźwianiu	orzeźwianiach
W.	orzeźwianie	orzeźwiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: orzeźwiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	orzeźwiający	orzeźwiający	orzeźwiający	orzeźwiające	orzeźwiająca
D.	orzeźwiającego	orzeźwiającego	orzeźwiającego	orzeźwiającego	orzeźwiającej
C.	orzeźwiającemu	orzeźwiającemu	orzeźwiającemu	orzeźwiającemu	orzeźwiającej
B.	orzeźwiającego	orzeźwiającego	orzeźwiający	orzeźwiające	orzeźwiającą
N.	orzeźwiającym	orzeźwiającym	orzeźwiającym	orzeźwiającym	orzeźwiającą
Ms.	orzeźwiającym	orzeźwiającym	orzeźwiającym	orzeźwiającym	orzeźwiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	orzeźwiający	orzeźwiający	orzeźwiające	orzeźwiające
D.	orzeźwiających	orzeźwiających	orzeźwiających	orzeźwiających
C.	orzeźwiającym	orzeźwiającym	orzeźwiającym	orzeźwiającym
B.	orzeźwiających	orzeźwiających	orzeźwiających	orzeźwiające
N.	orzeźwiającymi	orzeźwiającymi	orzeźwiającymi	orzeźwiającymi
Ms.	orzeźwiających	orzeźwiających	orzeźwiających	orzeźwiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: orzeźwiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	orzeźwiany	orzeźwiany	orzeźwiany	orzeźwiane	orzeźwiana
D.	orzeźwianego	orzeźwianego	orzeźwianego	orzeźwianego	orzeźwianej
C.	orzeźwianemu	orzeźwianemu	orzeźwianemu	orzeźwianemu	orzeźwianej
B.	orzeźwianego	orzeźwianego	orzeźwiany	orzeźwiane	orzeźwianą
N.	orzeźwianym	orzeźwianym	orzeźwianym	orzeźwianym	orzeźwianą
Ms.	orzeźwianym	orzeźwianym	orzeźwianym	orzeźwianym	orzeźwianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	orzeźwiani	orzeźwiani	orzeźwiane	orzeźwiane
D.	orzeźwianych	orzeźwianych	orzeźwianych	orzeźwianych
C.	orzeźwianym	orzeźwianym	orzeźwianym	orzeźwianym
B.	orzeźwianych	orzeźwianych	orzeźwianych	orzeźwiane
N.	orzeźwianymi	orzeźwianymi	orzeźwianymi	orzeźwianymi
Ms.	orzeźwianych	orzeźwianych	orzeźwianych	orzeźwianych

odpowiednik aspektowy: orzeźwić

Składnia

Rz_nieżywotny

orzeźwiać

KOGO

Data ostatniej modyfikacji: 20.02.2019