orzeźwić

  • spowodować, że ktoś, kto był zmęczony lub senny, odzyskał energię i chęć do działania
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Pielęgnacja ciała

    czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty


    CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Pogoda

    zjawiska atmosferyczne

    • wiatr orzeźwił; woda orzeźwiła; powietrze orzeźwiło kogoś
    • orzeźwić nieco, trochę, zupełnie
    • orzeźwić i podniecić
  • Wziął chłopca na ręce i wyniósł z kościoła. Liczył, że chłodne powietrze go orzeźwi.

    źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Martwe światło, 2009

    Imprezę w pierwszej części zakłócił ulewny deszcz, który jak się później okazało nikogo nie wystraszył, a jedynie orzeźwił, a dzieciom przysporzył wesołych harców w błocie.

    źródło: NKJP: (MO): Rodzinny festyn dla mieszkańców, Nakielski Czas, 2005-06-08

    Nie ma lepszego orzeźwienia w upalne dni niż szklanka mrożonej herbaty.

    źródło: NKJP: (kap, karo): Nowości do domowej spiżarni, Dziennik ZachodniI, 2005-06-23

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. orzeźwię
    orzeźwimy
    2 os. orzeźwisz
    orzeźwicie
    3 os. orzeźwi
    orzeźwią

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. orzeźwiłem
    +(e)m orzeźwił
    orzeźwiłam
    +(e)m orzeźwiła
    orzeźwiłom
    +(e)m orzeźwiło
    orzeźwiliśmy
    +(e)śmy orzeźwili
    orzeźwiłyśmy
    +(e)śmy orzeźwiły
    2 os. orzeźwiłeś
    +(e)ś orzeźwił
    orzeźwiłaś
    +(e)ś orzeźwiła
    orzeźwiłoś
    +(e)ś orzeźwiło
    orzeźwiliście
    +(e)ście orzeźwili
    orzeźwiłyście
    +(e)ście orzeźwiły
    3 os. orzeźwił
    orzeźwiła
    orzeźwiło
    orzeźwili
    orzeźwiły

    bezosobnik: orzeźwiono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. orzeźwijmy
    2 os. orzeźwij
    orzeźwijcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. orzeźwiłbym
    bym orzeźwił
    orzeźwiłabym
    bym orzeźwiła
    orzeźwiłobym
    bym orzeźwiło
    orzeźwilibyśmy
    byśmy orzeźwili
    orzeźwiłybyśmy
    byśmy orzeźwiły
    2 os. orzeźwiłbyś
    byś orzeźwił
    orzeźwiłabyś
    byś orzeźwiła
    orzeźwiłobyś
    byś orzeźwiło
    orzeźwilibyście
    byście orzeźwili
    orzeźwiłybyście
    byście orzeźwiły
    3 os. orzeźwiłby
    by orzeźwił
    orzeźwiłaby
    by orzeźwiła
    orzeźwiłoby
    by orzeźwiło
    orzeźwiliby
    by orzeźwili
    orzeźwiłyby
    by orzeźwiły

    bezosobnik: orzeźwiono by

    bezokolicznik: orzeźwić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: orzeźwiwszy

    gerundium: orzeźwienie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: orzeźwiony

    odpowiedniki aspektowe: orzeźwiać , rzeźwić

  • Rznieżywotny + orzeźwić +
    KOGO
  • Zob.  rzeźwy 

CHRONOLOGIZACJA:
1780, Bańk
Data ostatniej modyfikacji: 14.05.2014