UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zastrzegać

Chronologizacja

STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. strzec

1. utajniać

Definicja

sprawiać, że informacje na własny temat nie będą dostępne dla wszystkich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

utajniać

Połączenia

zastrzegać anonimowość, dane, nazwisko, numer telefonu, telefon
zastrzegać do wiadomości redakcji

Cytaty

	Nigdy nie zastrzegałem numeru domowego [...] - powiedział nam poseł. źródło: NKJP: Włodziemierz Knap: Poselskie „komórki”, Dziennik Polski, 2001-06-20
	Ta uchwała została podjęta po kryjomu [...] - twierdzi przedstawiciel Korporacji Operatorów Polskich, który zastrzega nazwisko do wiadomości redakcji. źródło: NKJP: Ewa Wieczorek: Strach na Woronicza, Gazeta Wyborcza, 1994-09-26
	Postulowano ponadto, by zmobilizować prokuratorów do wykorzystywania instrumentów, którymi już dysponują – chociażby zastrzegania danych dotyczących pokrzywdzonego czy świadków. źródło: NKJP: Marcin Baryń: Kompetentne bezpieczeństwo - opinie, Magazyn Puls Studenta, 2000-06
	Gdy dowiadywali się, że takie działania szkodzą zdrowiu i są karalne, odmawiali wypowiedzi lub zastrzegali swoje dane. źródło: NKJP: Anna Maria Janowska: W domu ciepło i ... rakotwórczo, Gazeta Tczewska, 2008-01-21
	Najodważniejsi ludzie, jakich znam, i najgorsi dyplomaci na świecie - mówi wyższy urzędnik UNPROFOR-u w Kninie, zastrzegając sobie anonimowość [...]. źródło: NKJP: Kraina wojny, rock'n'rolla i prawosławia, Polityka nr 23, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zastrzegam	zastrzegamy
2 os.	zastrzegasz	zastrzegacie
3 os.	zastrzega	zastrzegają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zastrzegałem +(e)m zastrzegał	zastrzegałam +(e)m zastrzegała	zastrzegałom +(e)m zastrzegało	zastrzegaliśmy +(e)śmy zastrzegali	zastrzegałyśmy +(e)śmy zastrzegały
2 os.	zastrzegałeś +(e)ś zastrzegał	zastrzegałaś +(e)ś zastrzegała	zastrzegałoś +(e)ś zastrzegało	zastrzegaliście +(e)ście zastrzegali	zastrzegałyście +(e)ście zastrzegały
3 os.	zastrzegał	zastrzegała	zastrzegało	zastrzegali	zastrzegały

bezosobnik: zastrzegano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zastrzegał będę zastrzegać	będę zastrzegała będę zastrzegać	będę zastrzegało będę zastrzegać	będziemy zastrzegali będziemy zastrzegać	będziemy zastrzegały będziemy zastrzegać
2 os.	będziesz zastrzegał będziesz zastrzegać	będziesz zastrzegała będziesz zastrzegać	będziesz zastrzegało będziesz zastrzegać	będziecie zastrzegali będziecie zastrzegać	będziecie zastrzegały będziecie zastrzegać
3 os.	będzie zastrzegał będzie zastrzegać	będzie zastrzegała będzie zastrzegać	będzie zastrzegało będzie zastrzegać	będą zastrzegali będą zastrzegać	będą zastrzegały będą zastrzegać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zastrzegajmy
2 os.	zastrzegaj	zastrzegajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zastrzegałbym bym zastrzegał	zastrzegałabym bym zastrzegała	zastrzegałobym bym zastrzegało	zastrzegalibyśmy byśmy zastrzegali	zastrzegałybyśmy byśmy zastrzegały
2 os.	zastrzegałbyś byś zastrzegał	zastrzegałabyś byś zastrzegała	zastrzegałobyś byś zastrzegało	zastrzegalibyście byście zastrzegali	zastrzegałybyście byście zastrzegały
3 os.	zastrzegałby by zastrzegał	zastrzegałaby by zastrzegała	zastrzegałoby by zastrzegało	zastrzegaliby by zastrzegali	zastrzegałyby by zastrzegały

bezosobnik: zastrzegano by

bezokolicznik: zastrzegać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zastrzegając

gerundium: zastrzeganie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zastrzeganie	zastrzegania
D.	zastrzegania	zastrzegań
C.	zastrzeganiu	zastrzeganiom
B.	zastrzeganie	zastrzegania
N.	zastrzeganiem	zastrzeganiami
Ms.	zastrzeganiu	zastrzeganiach
W.	zastrzeganie	zastrzegania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zastrzegający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zastrzegający	zastrzegający	zastrzegający	zastrzegające	zastrzegająca
D.	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegającej
C.	zastrzegającemu	zastrzegającemu	zastrzegającemu	zastrzegającemu	zastrzegającej
B.	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegający	zastrzegające	zastrzegającą
N.	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającą
Ms.	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zastrzegający	zastrzegający	zastrzegające	zastrzegające
D.	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających
C.	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym
B.	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegające
N.	zastrzegającymi	zastrzegającymi	zastrzegającymi	zastrzegającymi
Ms.	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zastrzegany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zastrzegany	zastrzegany	zastrzegany	zastrzegane	zastrzegana
D.	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzeganej
C.	zastrzeganemu	zastrzeganemu	zastrzeganemu	zastrzeganemu	zastrzeganej
B.	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzegany	zastrzegane	zastrzeganą
N.	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganą
Ms.	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zastrzegani	zastrzegani	zastrzegane	zastrzegane
D.	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych
C.	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym
B.	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzegane
N.	zastrzeganymi	zastrzeganymi	zastrzeganymi	zastrzeganymi
Ms.	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych

odpowiednik aspektowy: zastrzec

Składnia

Rz_osobowy

zastrzegać

2. przyznawać prawo

Definicja

gwarantować prawo do czegoś

Noty o użyciu

Często z towarzyszeniem zaimka sobie .

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

gwarantować

Połączenia

zastrzegać funkcje, kartę, logo, możliwość, pierwszeństwo, prawa autorskie, prawo do czegoś, znak towarowy
zastrzegać dla siebie
zastrzegać na wyłączność
zastrzegać prawnie, sądowo, ustawowo
zastrzec sobie

Cytaty

	[...] klienci będą mogli samodzielnie zastrzegać karty debetowe oraz eKARTY (do tej pory mogli to robić posiadacze kart kredytowych). źródło: NKJP: Marcin Maj: mBank: nowe usługi i przerwa dziś w nocy, Dziennik Internautów, 2008-12-13
	Źródło P nie zastrzega funkcji kapłańskich wyłącznie dla sadokitów jako dawnych kapłanów jerozolimskich. źródło: NKJP: Witold Tyloch: Dziesie ksiąg Starego Testamentu: szkice z krytyki biblijnej, 1994
	Jako niezależny twórca działający poza Państwowym Monopolem Rozrywkowym zastrzegam prawa autorskie do zawartych na niniejszej kasecie utworów. źródło: NKJP: Wojciech Staszewski: Z nieskończoną wciąż piosenką, Gazeta Wyborcza, 1998-11-27
	W szczególności strona amerykańska zastrzega sobie prawo wystąpienia o zwrot wypłaconej rekompensaty z powodu niedotrzymania istotnych warunków umowy. źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002
	[...] ambasadorowie w Paryżu i w Londynie oświadczyli odnośnym rządom, że Polska zastrzega sobie możliwość wystąpienia z Ligi Narodów. źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zastrzegam	zastrzegamy
2 os.	zastrzegasz	zastrzegacie
3 os.	zastrzega	zastrzegają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zastrzegałem +(e)m zastrzegał	zastrzegałam +(e)m zastrzegała	zastrzegałom +(e)m zastrzegało	zastrzegaliśmy +(e)śmy zastrzegali	zastrzegałyśmy +(e)śmy zastrzegały
2 os.	zastrzegałeś +(e)ś zastrzegał	zastrzegałaś +(e)ś zastrzegała	zastrzegałoś +(e)ś zastrzegało	zastrzegaliście +(e)ście zastrzegali	zastrzegałyście +(e)ście zastrzegały
3 os.	zastrzegał	zastrzegała	zastrzegało	zastrzegali	zastrzegały

bezosobnik: zastrzegano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zastrzegał będę zastrzegać	będę zastrzegała będę zastrzegać	będę zastrzegało będę zastrzegać	będziemy zastrzegali będziemy zastrzegać	będziemy zastrzegały będziemy zastrzegać
2 os.	będziesz zastrzegał będziesz zastrzegać	będziesz zastrzegała będziesz zastrzegać	będziesz zastrzegało będziesz zastrzegać	będziecie zastrzegali będziecie zastrzegać	będziecie zastrzegały będziecie zastrzegać
3 os.	będzie zastrzegał będzie zastrzegać	będzie zastrzegała będzie zastrzegać	będzie zastrzegało będzie zastrzegać	będą zastrzegali będą zastrzegać	będą zastrzegały będą zastrzegać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zastrzegajmy
2 os.	zastrzegaj	zastrzegajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zastrzegałbym bym zastrzegał	zastrzegałabym bym zastrzegała	zastrzegałobym bym zastrzegało	zastrzegalibyśmy byśmy zastrzegali	zastrzegałybyśmy byśmy zastrzegały
2 os.	zastrzegałbyś byś zastrzegał	zastrzegałabyś byś zastrzegała	zastrzegałobyś byś zastrzegało	zastrzegalibyście byście zastrzegali	zastrzegałybyście byście zastrzegały
3 os.	zastrzegałby by zastrzegał	zastrzegałaby by zastrzegała	zastrzegałoby by zastrzegało	zastrzegaliby by zastrzegali	zastrzegałyby by zastrzegały

bezosobnik: zastrzegano by

bezokolicznik: zastrzegać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zastrzegając

gerundium: zastrzeganie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zastrzeganie	zastrzegania
D.	zastrzegania	zastrzegań
C.	zastrzeganiu	zastrzeganiom
B.	zastrzeganie	zastrzegania
N.	zastrzeganiem	zastrzeganiami
Ms.	zastrzeganiu	zastrzeganiach
W.	zastrzeganie	zastrzegania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zastrzegający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zastrzegający	zastrzegający	zastrzegający	zastrzegające	zastrzegająca
D.	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegającej
C.	zastrzegającemu	zastrzegającemu	zastrzegającemu	zastrzegającemu	zastrzegającej
B.	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegający	zastrzegające	zastrzegającą
N.	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającą
Ms.	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zastrzegający	zastrzegający	zastrzegające	zastrzegające
D.	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających
C.	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym
B.	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegające
N.	zastrzegającymi	zastrzegającymi	zastrzegającymi	zastrzegającymi
Ms.	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zastrzegany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zastrzegany	zastrzegany	zastrzegany	zastrzegane	zastrzegana
D.	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzeganej
C.	zastrzeganemu	zastrzeganemu	zastrzeganemu	zastrzeganemu	zastrzeganej
B.	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzegany	zastrzegane	zastrzeganą
N.	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganą
Ms.	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zastrzegani	zastrzegani	zastrzegane	zastrzegane
D.	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych
C.	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym
B.	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzegane
N.	zastrzeganymi	zastrzeganymi	zastrzeganymi	zastrzeganymi
Ms.	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych

odpowiednik aspektowy: zastrzec

Składnia

Rz_osobowy

zastrzegać

(dla KOGO) + CO

3. uprzedzać

Definicja

zapowiadać z góry jakieś ograniczenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

zastrzegać na początku, na wstępie; od razu; z góry

Cytaty

	Przewodnicy zastrzegają, że prezentowany budynek, choć już w pełni funkcjonalny, nie demonstruje wszystkich możliwości, jakie otworzą się przed nami w przyszłości. źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia: rzecz o władzy i wolności, 2002
	Od dzieciństwa zadziwiał talentem improwizacyjnym: przy fortepianie komponował a vista całe sonaty. Zastrzega jednak, że nie był cudownym dzieckiem. źródło: NKJP: Janina Kumaniecka: Saga rodu Słonimskich, 2003
	Zgadzam się z wami - powiedziałem, zastrzegając wciąż, że przedstawiam tylko swój pogląd - mnie też się zdaje, iż jest to jedynie słuszna droga. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997
	Autorzy z góry zastrzegają, że jakakolwiek sanacja w tym względzie nie może być substytutem prywatyzacji. źródło: NKJP: Eksperci OECD krytycznie o polskiej gospodarce, Polityka nr 23, 1995
	Autor zastrzega na wstępie, że konserwatyści nie postulowali nigdy jednego uniwersalnego modelu ustrojowego. źródło: NKJP: (doer): W księgarni, Dziennik Polski, 2001-02-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zastrzegam	zastrzegamy
2 os.	zastrzegasz	zastrzegacie
3 os.	zastrzega	zastrzegają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zastrzegałem +(e)m zastrzegał	zastrzegałam +(e)m zastrzegała	zastrzegałom +(e)m zastrzegało	zastrzegaliśmy +(e)śmy zastrzegali	zastrzegałyśmy +(e)śmy zastrzegały
2 os.	zastrzegałeś +(e)ś zastrzegał	zastrzegałaś +(e)ś zastrzegała	zastrzegałoś +(e)ś zastrzegało	zastrzegaliście +(e)ście zastrzegali	zastrzegałyście +(e)ście zastrzegały
3 os.	zastrzegał	zastrzegała	zastrzegało	zastrzegali	zastrzegały

bezosobnik: zastrzegano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zastrzegał będę zastrzegać	będę zastrzegała będę zastrzegać	będę zastrzegało będę zastrzegać	będziemy zastrzegali będziemy zastrzegać	będziemy zastrzegały będziemy zastrzegać
2 os.	będziesz zastrzegał będziesz zastrzegać	będziesz zastrzegała będziesz zastrzegać	będziesz zastrzegało będziesz zastrzegać	będziecie zastrzegali będziecie zastrzegać	będziecie zastrzegały będziecie zastrzegać
3 os.	będzie zastrzegał będzie zastrzegać	będzie zastrzegała będzie zastrzegać	będzie zastrzegało będzie zastrzegać	będą zastrzegali będą zastrzegać	będą zastrzegały będą zastrzegać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zastrzegajmy
2 os.	zastrzegaj	zastrzegajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zastrzegałbym bym zastrzegał	zastrzegałabym bym zastrzegała	zastrzegałobym bym zastrzegało	zastrzegalibyśmy byśmy zastrzegali	zastrzegałybyśmy byśmy zastrzegały
2 os.	zastrzegałbyś byś zastrzegał	zastrzegałabyś byś zastrzegała	zastrzegałobyś byś zastrzegało	zastrzegalibyście byście zastrzegali	zastrzegałybyście byście zastrzegały
3 os.	zastrzegałby by zastrzegał	zastrzegałaby by zastrzegała	zastrzegałoby by zastrzegało	zastrzegaliby by zastrzegali	zastrzegałyby by zastrzegały

bezosobnik: zastrzegano by

bezokolicznik: zastrzegać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zastrzegając

gerundium: zastrzeganie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zastrzeganie	zastrzegania
D.	zastrzegania	zastrzegań
C.	zastrzeganiu	zastrzeganiom
B.	zastrzeganie	zastrzegania
N.	zastrzeganiem	zastrzeganiami
Ms.	zastrzeganiu	zastrzeganiach
W.	zastrzeganie	zastrzegania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zastrzegający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zastrzegający	zastrzegający	zastrzegający	zastrzegające	zastrzegająca
D.	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegającej
C.	zastrzegającemu	zastrzegającemu	zastrzegającemu	zastrzegającemu	zastrzegającej
B.	zastrzegającego	zastrzegającego	zastrzegający	zastrzegające	zastrzegającą
N.	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającą
Ms.	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zastrzegający	zastrzegający	zastrzegające	zastrzegające
D.	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających
C.	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym	zastrzegającym
B.	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegające
N.	zastrzegającymi	zastrzegającymi	zastrzegającymi	zastrzegającymi
Ms.	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających	zastrzegających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zastrzegany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zastrzegany	zastrzegany	zastrzegany	zastrzegane	zastrzegana
D.	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzeganej
C.	zastrzeganemu	zastrzeganemu	zastrzeganemu	zastrzeganemu	zastrzeganej
B.	zastrzeganego	zastrzeganego	zastrzegany	zastrzegane	zastrzeganą
N.	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganą
Ms.	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zastrzegani	zastrzegani	zastrzegane	zastrzegane
D.	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych
C.	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym	zastrzeganym
B.	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzegane
N.	zastrzeganymi	zastrzeganymi	zastrzeganymi	zastrzeganymi
Ms.	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych	zastrzeganych

odpowiednik aspektowy: zastrzec

Składnia

Rz_osobowy

zastrzegać

że ZDANIE

Data ostatniej modyfikacji: 26.03.2014