UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zbawiać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Zob. zbawić

Definicja

ocalać siebie od wiecznego potępienia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Cytaty

Przecież braku w buddyzmie idei Boga osobowego, Boga Stwórcy, Zbawiciela i Prawodawcy nikt z buddystów oraz niebuddystów nie kwestionuje. W buddyzmie człowiek zbawia się sam. Nie istnieje współpraca z Bożą łaską.

źródło: NKJP: Zięba Maciej OP: Po szkodzie? Przed szkodą? : o Polsce, kapitalizmie i kontemplacji, 1996

Swedenborg uderza [...] zarówno w katolików, dla których natura ludzka w Chrystusie jest bezgrzeszna, jak w luteranów, którzy głoszą, że człowiek zbawia się wiarą, nie uczynkami, i że może być zbawiony dlatego, że to krew Chrystusa będzie mu poczytana.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1977

Dante był człowiekiem pogranicza włoskiego średniowiecza i renesansu - nie mógł przewidzieć, że ludzkość w następujących po sobie epokach zgotuje sobie ziemskie piekło, daleko bardziej okrutne i wyrafinowane od jego poetyckich projekcji. Jak zatem odczytać współcześnie Dantego? Jak wreszcie zbawiać się poprzez ziemskie piekło?

źródło: NKJP: (ASZ): Z Jerzym Pankiem - w „Inferno”, Dziennik Polski - Podhale, 2003-03-26

„Człowiek jest powołany - wywodził na przykład M. Bierdiajew - do bycia twórcą, współpartnerem w Boskim zamyśle tworzenia i budowania świata, a nie tylko do tego by się zbawiać.

źródło: NKJP: Marian Broda: Historia a eschatologia : studia nad myślą Konstantego Leontjewa i „zagadką Rosji”, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zbawiam się
zbawiamy się
2 os. zbawiasz się
zbawiacie się
3 os. zbawia się
zbawiają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zbawiałem się
+(e)m się zbawiał
zbawiałam się
+(e)m się zbawiała
zbawiałom się
+(e)m się zbawiało
zbawialiśmy się
+(e)śmy się zbawiali
zbawiałyśmy się
+(e)śmy się zbawiały
2 os. zbawiałeś się
+(e)ś się zbawiał
zbawiałaś się
+(e)ś się zbawiała
zbawiałoś się
+(e)ś się zbawiało
zbawialiście się
+(e)ście się zbawiali
zbawiałyście się
+(e)ście się zbawiały
3 os. zbawiał się
zbawiała się
zbawiało się
zbawiali się
zbawiały się

bezosobnik: zbawiano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zbawiał
będę się zbawiać
będę się zbawiała
będę się zbawiać
będę się zbawiało
będę się zbawiać
będziemy się zbawiali
będziemy się zbawiać
będziemy się zbawiały
będziemy się zbawiać
2 os. będziesz się zbawiał
będziesz się zbawiać
będziesz się zbawiała
będziesz się zbawiać
będziesz się zbawiało
będziesz się zbawiać
będziecie się zbawiali
będziecie się zbawiać
będziecie się zbawiały
będziecie się zbawiać
3 os. będzie się zbawiał
będzie się zbawiać
będzie się zbawiała
będzie się zbawiać
będzie się zbawiało
będzie się zbawiać
będą się zbawiali
będą się zbawiać
będą się zbawiały
będą się zbawiać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zbawiajmy się
2 os. zbawiaj się
zbawiajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zbawiałbym się
bym się zbawiał
zbawiałabym się
bym się zbawiała
zbawiałobym się
bym się zbawiało
zbawialibyśmy się
byśmy się zbawiali
zbawiałybyśmy się
byśmy się zbawiały
2 os. zbawiałbyś się
byś się zbawiał
zbawiałabyś się
byś się zbawiała
zbawiałobyś się
byś się zbawiało
zbawialibyście się
byście się zbawiali
zbawiałybyście się
byście się zbawiały
3 os. zbawiałby się
by się zbawiał
zbawiałaby się
by się zbawiała
zbawiałoby się
by się zbawiało
zbawialiby się
by się zbawiali
zbawiałyby się
by się zbawiały

bezosobnik: zbawiano by się

bezokolicznik: zbawiać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zbawiając się

gerundium: zbawianie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zbawianie się
zbawiania się
D. zbawiania się
zbawiań się
C. zbawianiu się
zbawianiom się
B. zbawianie się
zbawiania się
N. zbawianiem się
zbawianiami się
Ms. zbawianiu się
zbawianiach się
W. zbawianie się
zbawiania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zbawiający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zbawiający się
zbawiający się
zbawiający się
zbawiające się
zbawiająca się
D. zbawiającego się
zbawiającego się
zbawiającego się
zbawiającego się
zbawiającej się
C. zbawiającemu się
zbawiającemu się
zbawiającemu się
zbawiającemu się
zbawiającej się
B. zbawiającego się
zbawiającego się
zbawiający się
zbawiające się
zbawiającą się
N. zbawiającym się
zbawiającym się
zbawiającym się
zbawiającym się
zbawiającą się
Ms. zbawiającym się
zbawiającym się
zbawiającym się
zbawiającym się
zbawiającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zbawiający się
zbawiający się
zbawiające się
zbawiające się
D. zbawiających się
zbawiających się
zbawiających się
zbawiających się
C. zbawiającym się
zbawiającym się
zbawiającym się
zbawiającym się
B. zbawiających się
zbawiających się
zbawiających się
zbawiające się
N. zbawiającymi się
zbawiającymi się
zbawiającymi się
zbawiającymi się
Ms. zbawiających się
zbawiających się
zbawiających się
zbawiających się

odpowiednik aspektowy: zbawić się

Składnia

Rzosobowy + zbawiać się +
(CZYMŚ)
Data ostatniej modyfikacji: 28.05.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj