Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *kojiti 'uspokajać, uśmierzać'
1. w cierpieniu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Połączenia
- kojący dotyk, dźwięk, głos, myśl, obecność czyjaś, spokój, szmer, szum, świadomość; kojąca cisza, melodia, muzyka; kojące słowa
- koić ból, cierpienie, emocje, nerwy, smutek, tęsknotę; serce
- doskonale koić
Cytaty
|
On czytał książkę, a ona usiłowała się chyba zdrzemnąć, korzystając z kojącej ciszy. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006 |
|
|
Trunek koił nerwy, relaksował, ale zarazem osłabiał czujność. źródło: NKJP: Marcin Wojciechowski: Pomarańczowy majdan, 2006 |
|
|
Samotność na pustych polach, piękno przyrody koiło smutek, zapewniało mojej duszy spokój – wspomina 75-letni mężczyzna. źródło: NKJP: (ma.w): Czworo wspaniałych, Nowiny Raciborskie, 2008-10-14 |
|
|
Ma on też właściwości lecznicze - koi bóle stawów. źródło: NKJP: Małgorzata Lorkowska: Smukłe paluszki, Gazeta Wyborcza, 1998-07-03 |
|
|
W Teatrze STU Hanna Banaszak koiła śpiewem zasiadającego w fotelu beneficjanta. źródło: NKJP: Waniliowy gitary mag, Dziennik Polski, 2001-04-11 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
koję |
koimy |
|||
| 2 os. |
koisz |
koicie |
|||
| 3 os. |
koi |
koją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
koiłem +(e)m koił |
koiłam +(e)m koiła |
koiłom +(e)m koiło |
koiliśmy +(e)śmy koili |
koiłyśmy +(e)śmy koiły |
| 2 os. |
koiłeś +(e)ś koił |
koiłaś +(e)ś koiła |
koiłoś +(e)ś koiło |
koiliście +(e)ście koili |
koiłyście +(e)ście koiły |
| 3 os. |
koił |
koiła |
koiło |
koili |
koiły |
bezosobnik: kojono
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę koił będę koić |
będę koiła będę koić |
będę koiło będę koić |
będziemy koili będziemy koić |
będziemy koiły będziemy koić |
| 2 os. |
będziesz koił będziesz koić |
będziesz koiła będziesz koić |
będziesz koiło będziesz koić |
będziecie koili będziecie koić |
będziecie koiły będziecie koić |
| 3 os. |
będzie koił będzie koić |
będzie koiła będzie koić |
będzie koiło będzie koić |
będą koili będą koić |
będą koiły będą koić |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
kójmy |
|
| 2 os. |
kój |
kójcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
koiłbym bym koił |
koiłabym bym koiła |
koiłobym bym koiło |
koilibyśmy byśmy koili |
koiłybyśmy byśmy koiły |
| 2 os. |
koiłbyś byś koił |
koiłabyś byś koiła |
koiłobyś byś koiło |
koilibyście byście koili |
koiłybyście byście koiły |
| 3 os. |
koiłby by koił |
koiłaby by koiła |
koiłoby by koiło |
koiliby by koili |
koiłyby by koiły |
bezosobnik: kojono by
bezokolicznik: koić
imiesłów przysłówkowy współczesny:
kojąc
gerundium: kojenie
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | kojenie |
kojenia |
| D. | kojenia |
kojeń |
| C. | kojeniu |
kojeniom |
| B. | kojenie |
kojenia |
| N. | kojeniem |
kojeniami |
| Ms. | kojeniu |
kojeniach |
| W. | kojenie |
kojenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: kojący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | kojący |
kojący |
kojący |
kojące |
kojąca |
| D. | kojącego |
kojącego |
kojącego |
kojącego |
kojącej |
| C. | kojącemu |
kojącemu |
kojącemu |
kojącemu |
kojącej |
| B. | kojącego |
kojącego |
kojący |
kojące |
kojącą |
| N. | kojącym |
kojącym |
kojącym |
kojącym |
kojącą |
| Ms. | kojącym |
kojącym |
kojącym |
kojącym |
kojącej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | kojący |
kojący |
kojące |
kojące |
| D. | kojących |
kojących |
kojących |
kojących |
| C. | kojącym |
kojącym |
kojącym |
kojącym |
| B. | kojących |
kojących |
kojących |
kojące |
| N. | kojącymi |
kojącymi |
kojącymi |
kojącymi |
| Ms. | kojących |
kojących |
kojących |
kojących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: kojony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | kojony |
kojony |
kojony |
kojone |
kojona |
| D. | kojonego |
kojonego |
kojonego |
kojonego |
kojonej |
| C. | kojonemu |
kojonemu |
kojonemu |
kojonemu |
kojonej |
| B. | kojonego |
kojonego |
kojony |
kojone |
kojoną |
| N. | kojonym |
kojonym |
kojonym |
kojonym |
kojoną |
| Ms. | kojonym |
kojonym |
kojonym |
kojonym |
kojonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | kojeni |
kojeni |
kojone |
kojone |
| D. | kojonych |
kojonych |
kojonych |
kojonych |
| C. | kojonym |
kojonym |
kojonym |
kojonym |
| B. | kojonych |
kojonych |
kojonych |
kojone |
| N. | kojonymi |
kojonymi |
kojonymi |
kojonymi |
| Ms. | kojonych |
kojonych |
kojonych |
kojonych |
odpowiednik aspektowy: ukoić
Składnia
|
+ | koić | + |
KOGO/CO +
(CZYM)
|
2. o skórze
Definicja
Noty o użyciu
Zwykle używane w formie imiesłowu kojący .
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty
Połączenia
- kojący balsam, krem
- działać jak kojący balsam
Cytaty
|
Jeśli masz delikatną skórę, linia kojących kosmetyków może okazać się właśnie tym czego potrzebujesz. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Gdzieś od pasa w dół zaczynał się mrowiący ból, taki jak po otarciu podczas długiej drogi w upale, kiedy uda kleją się do siebie, a nie można zmienić bielizny ani użyć kojącej maści z oleju palmowego. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008 |
|
|
Krem koi skórę, wzmacnia jej naturalne funkcje ochronne oraz nawilża do 48 godzin. źródło: Internet: wizaz.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
koję |
koimy |
|||
| 2 os. |
koisz |
koicie |
|||
| 3 os. |
koi |
koją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
koiłem +(e)m koił |
koiłam +(e)m koiła |
koiłom +(e)m koiło |
koiliśmy +(e)śmy koili |
koiłyśmy +(e)śmy koiły |
| 2 os. |
koiłeś +(e)ś koił |
koiłaś +(e)ś koiła |
koiłoś +(e)ś koiło |
koiliście +(e)ście koili |
koiłyście +(e)ście koiły |
| 3 os. |
koił |
koiła |
koiło |
koili |
koiły |
bezosobnik: kojono
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę koił będę koić |
będę koiła będę koić |
będę koiło będę koić |
będziemy koili będziemy koić |
będziemy koiły będziemy koić |
| 2 os. |
będziesz koił będziesz koić |
będziesz koiła będziesz koić |
będziesz koiło będziesz koić |
będziecie koili będziecie koić |
będziecie koiły będziecie koić |
| 3 os. |
będzie koił będzie koić |
będzie koiła będzie koić |
będzie koiło będzie koić |
będą koili będą koić |
będą koiły będą koić |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
kójmy |
|
| 2 os. |
kój |
kójcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
koiłbym bym koił |
koiłabym bym koiła |
koiłobym bym koiło |
koilibyśmy byśmy koili |
koiłybyśmy byśmy koiły |
| 2 os. |
koiłbyś byś koił |
koiłabyś byś koiła |
koiłobyś byś koiło |
koilibyście byście koili |
koiłybyście byście koiły |
| 3 os. |
koiłby by koił |
koiłaby by koiła |
koiłoby by koiło |
koiliby by koili |
koiłyby by koiły |
bezosobnik: kojono by
bezokolicznik: koić
imiesłów przysłówkowy współczesny:
kojąc
gerundium: kojenie
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | kojenie |
kojenia |
| D. | kojenia |
kojeń |
| C. | kojeniu |
kojeniom |
| B. | kojenie |
kojenia |
| N. | kojeniem |
kojeniami |
| Ms. | kojeniu |
kojeniach |
| W. | kojenie |
kojenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: kojący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | kojący |
kojący |
kojący |
kojące |
kojąca |
| D. | kojącego |
kojącego |
kojącego |
kojącego |
kojącej |
| C. | kojącemu |
kojącemu |
kojącemu |
kojącemu |
kojącej |
| B. | kojącego |
kojącego |
kojący |
kojące |
kojącą |
| N. | kojącym |
kojącym |
kojącym |
kojącym |
kojącą |
| Ms. | kojącym |
kojącym |
kojącym |
kojącym |
kojącej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | kojący |
kojący |
kojące |
kojące |
| D. | kojących |
kojących |
kojących |
kojących |
| C. | kojącym |
kojącym |
kojącym |
kojącym |
| B. | kojących |
kojących |
kojących |
kojące |
| N. | kojącymi |
kojącymi |
kojącymi |
kojącymi |
| Ms. | kojących |
kojących |
kojących |
kojących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: kojony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | kojony |
kojony |
kojony |
kojone |
kojona |
| D. | kojonego |
kojonego |
kojonego |
kojonego |
kojonej |
| C. | kojonemu |
kojonemu |
kojonemu |
kojonemu |
kojonej |
| B. | kojonego |
kojonego |
kojony |
kojone |
kojoną |
| N. | kojonym |
kojonym |
kojonym |
kojonym |
kojoną |
| Ms. | kojonym |
kojonym |
kojonym |
kojonym |
kojonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | kojeni |
kojeni |
kojone |
kojone |
| D. | kojonych |
kojonych |
kojonych |
kojonych |
| C. | kojonym |
kojonym |
kojonym |
kojonym |
| B. | kojonych |
kojonych |
kojonych |
kojone |
| N. | kojonymi |
kojonymi |
kojonymi |
kojonymi |
| Ms. | kojonych |
kojonych |
kojonych |
kojonych |
Składnia
|
|
+ | koić | + |
(CO)
|