Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. kupić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Połączenia
- biskup, dziadek wykupił się
- wykupić się oficerowi, oprawcom
- wykupić się pieniędzmi, datkiem, fantem, wódką
- wykupić się od służby (w wojsku), od śmierci
- wykupić się z aresztu, z niewoli, z obowiązku służby wojskowej, z rąk piratów, zabójców...
Cytaty
Przy wigilijnym stole niezmiennie opowiada się historię, jak to dziadek wykupił się oficerowi Wehrmachtu cenną sztabką. źródło: NKJP: Paweł Filus: Na błysk, Polityka, 2006-01-14 |
|
Z łatwością mógł wykupić się z niewoli i wrócić do ojczyzny, ale nie chciał zostawiać rodziny. źródło: NKJP: Jacek Hugo-Bader: Rowerem przez Azję, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1998-11-27 |
|
W ręce gestapo wydawano Żydów niezamożnych, nie będących w stanie wykupić się z rąk oprawców. źródło: NKJP: Polacy i ich odpowiedzialność za zagładę Żydów, forum.historia.org.pl, 2008-11-03 |
|
Policjanci krakowscy i małopolscy zgodnie odpowiadają, iż nie mieli dotąd zgłoszeń od mieszkańców, którym przeszkadzają zwyczaje radosnego trąbienia na cześć nowożeńców, ani też w sprawie „bram”, na których przejeżdżający muszą wykupić się datkiem lub fantem. źródło: NKJP: NKJP: (MM): Radosne trąbienie, Dziennik Polski, 2000-09-25 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wykupię się |
wykupimy się |
|||
2 os. |
wykupisz się |
wykupicie się |
|||
3 os. |
wykupi się |
wykupią się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykupiłem się +(e)m się wykupił |
wykupiłam się +(e)m się wykupiła |
wykupiłom się +(e)m się wykupiło |
wykupiliśmy się +(e)śmy się wykupili |
wykupiłyśmy się +(e)śmy się wykupiły |
2 os. |
wykupiłeś się +(e)ś się wykupił |
wykupiłaś się +(e)ś się wykupiła |
wykupiłoś się +(e)ś się wykupiło |
wykupiliście się +(e)ście się wykupili |
wykupiłyście się +(e)ście się wykupiły |
3 os. |
wykupił się |
wykupiła się |
wykupiło się |
wykupili się |
wykupiły się |
bezosobnik: wykupiono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wykupmy się |
|
2 os. |
wykup się |
wykupcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykupiłbym się bym się wykupił |
wykupiłabym się bym się wykupiła |
wykupiłobym się bym się wykupiło |
wykupilibyśmy się byśmy się wykupili |
wykupiłybyśmy się byśmy się wykupiły |
2 os. |
wykupiłbyś się byś się wykupił |
wykupiłabyś się byś się wykupiła |
wykupiłobyś się byś się wykupiło |
wykupilibyście się byście się wykupili |
wykupiłybyście się byście się wykupiły |
3 os. |
wykupiłby się by się wykupił |
wykupiłaby się by się wykupiła |
wykupiłoby się by się wykupiło |
wykupiliby się by się wykupili |
wykupiłyby się by się wykupiły |
bezosobnik: wykupiono by się
bezokolicznik: wykupić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wykupiwszy się
gerundium: wykupienie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wykupienie się |
wykupienia się |
D. | wykupienia się |
wykupień się |
C. | wykupieniu się |
wykupieniom się |
B. | wykupienie się |
wykupienia się |
N. | wykupieniem się |
wykupieniami się |
Ms. | wykupieniu się |
wykupieniach się |
W. | wykupienie się |
wykupienia się |
odpowiednik aspektowy: wykupywać się
Składnia
Rzosobowy | + | wykupić się | + |
z CZEGO
|
Rzosobowy | + | wykupić się | + |
od CZEGO
|