wykupywać się

  • starać się uwolnić z jakiejś sytuacji, płacąc lub dając coś komuś, kto tę sytuację spowodował
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Zasady współżycia społecznego

    stosunki, grupy i organizacje społeczne


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Tradycja

    zwyczaje i obyczaje


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Finanse

    czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

    • chłop wykupywał się; dziewczęta wykupywały się
    • wykupywać się sprytem; złotem; drobnymi smakołykami, pisankami
    • wykupywać się ze służby, z wojska
  • Generał Nosowiec w sześciu afganistańskich prowincjach zorganizował sieć komisji poborowych, ale ludzie masowo wykupywali się z wojska.

    źródło: NKJP: Jace Hugo-Bader: Rosja, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1996-02-09

    W zamian za życzenia, przyjmowane jako pomyślna wróżba urodzaju i powodzenia, gospodarze obdarowywali przebierańców świątecznymi smakołykami lub wykupywali się drobnymi datkami.

    źródło: NKJP: G. Czerwińska: Śladami Kolberga: O kolędowaniu, Tygodnik Ciechanowski, 2007-01-01

    Lizjasz pamiętał swą młodość niewolnika greckiego, który sprytem wykupuje się z rąk rzymskiego bogacza [...].

    źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1996

    Zwykli chrześcijanie, którzy odmawiali udziału w tradycyjnych obrzędach religijnych, musieli wykupywać się od udziału.

    źródło: NKJP: Maja Jowita Gąssowska: Chrystianizacja Szwecji, Mówią Wieki, 1995

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wykupuję się
    wykupujemy się
    2 os. wykupujesz się
    wykupujecie się
    3 os. wykupuje się
    wykupują się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wykupywałem się
    +(e)m się wykupywał
    wykupywałam się
    +(e)m się wykupywała
    wykupywałom się
    +(e)m się wykupywało
    wykupywaliśmy się
    +(e)śmy się wykupywali
    wykupywałyśmy się
    +(e)śmy się wykupywały
    2 os. wykupywałeś się
    +(e)ś się wykupywał
    wykupywałaś się
    +(e)ś się wykupywała
    wykupywałoś się
    +(e)ś się wykupywało
    wykupywaliście się
    +(e)ście się wykupywali
    wykupywałyście się
    +(e)ście się wykupywały
    3 os. wykupywał się
    wykupywała się
    wykupywało się
    wykupywali się
    wykupywały się

    bezosobnik: wykupywano się

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę się wykupywał
    będę się wykupywać
    będę się wykupywała
    będę się wykupywać
    będę się wykupywało
    będę się wykupywać
    będziemy się wykupywali
    będziemy się wykupywać
    będziemy się wykupywały
    będziemy się wykupywać
    2 os. będziesz się wykupywał
    będziesz się wykupywać
    będziesz się wykupywała
    będziesz się wykupywać
    będziesz się wykupywało
    będziesz się wykupywać
    będziecie się wykupywali
    będziecie się wykupywać
    będziecie się wykupywały
    będziecie się wykupywać
    3 os. będzie się wykupywał
    będzie się wykupywać
    będzie się wykupywała
    będzie się wykupywać
    będzie się wykupywało
    będzie się wykupywać
    będą się wykupywali
    będą się wykupywać
    będą się wykupywały
    będą się wykupywać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wykupujmy się
    2 os. wykupuj się
    wykupujcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wykupywałbym się
    bym się wykupywał
    wykupywałabym się
    bym się wykupywała
    wykupywałobym się
    bym się wykupywało
    wykupywalibyśmy się
    byśmy się wykupywali
    wykupywałybyśmy się
    byśmy się wykupywały
    2 os. wykupywałbyś się
    byś się wykupywał
    wykupywałabyś się
    byś się wykupywała
    wykupywałobyś się
    byś się wykupywało
    wykupywalibyście się
    byście się wykupywali
    wykupywałybyście się
    byście się wykupywały
    3 os. wykupywałby się
    by się wykupywał
    wykupywałaby się
    by się wykupywała
    wykupywałoby się
    by się wykupywało
    wykupywaliby się
    by się wykupywali
    wykupywałyby się
    by się wykupywały

    bezosobnik: wykupywano by się

    bezokolicznik: wykupywać się

    imiesłów przysłówkowy współczesny: wykupując się

    gerundium: wykupywanie się

    imiesłów przymiotnikowy czynny: wykupujący się

    odpowiednik aspektowy: wykupić się

  • Rzosobowy + wykupywać się +
    CZYM + z CZEGO
    Rzosobowy + wykupywać się +
    CZYM + od CZEGO
  • Zob.  kupić ,  kupować 

CHRONOLOGIZACJA:
SKN: tylko: wykupuję się
SJPXVII
SL: wykupować się
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 22.11.2011