UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

doskoczyć

Chronologizacja

1597, SPXVI
Inne znaczenie: 'wytańczyć, osiągnąć poprzez taniec'

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. doskoczę
 doskoczymy
2 os. doskoczysz
 doskoczycie
3 os. doskoczy
 doskoczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. doskoczyłem
+(e)m doskoczył
 doskoczyłam
+(e)m doskoczyła
 doskoczyłom
+(e)m doskoczyło
 doskoczyliśmy
+(e)śmy doskoczyli
 doskoczyłyśmy
+(e)śmy doskoczyły
2 os. doskoczyłeś
+(e)ś doskoczył
 doskoczyłaś
+(e)ś doskoczyła
 doskoczyłoś
+(e)ś doskoczyło
 doskoczyliście
+(e)ście doskoczyli
 doskoczyłyście
+(e)ście doskoczyły
3 os. doskoczył
 doskoczyła
 doskoczyło
 doskoczyli
 doskoczyły

bezosobnik: doskoczono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. doskoczmy
2 os. doskocz
 doskoczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. doskoczyłbym
bym doskoczył
 doskoczyłabym
bym doskoczyła
 doskoczyłobym
bym doskoczyło
 doskoczylibyśmy
byśmy doskoczyli
 doskoczyłybyśmy
byśmy doskoczyły
2 os. doskoczyłbyś
byś doskoczył
 doskoczyłabyś
byś doskoczyła
 doskoczyłobyś
byś doskoczyło
 doskoczylibyście
byście doskoczyli
 doskoczyłybyście
byście doskoczyły
3 os. doskoczyłby
by doskoczył
 doskoczyłaby
by doskoczyła
 doskoczyłoby
by doskoczyło
 doskoczyliby
by doskoczyli
 doskoczyłyby
by doskoczyły

bezosobnik: doskoczono by

bezokolicznik: doskoczyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: doskoczywszy

gerundium: doskoczenie

odpowiednik aspektowy: doskakiwać

Pochodzenie

Zob.  skoczyć 

1. do przeciwnika

Definicja

zbliżyć się szybko i gwałtownie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przyskoczyć
antonimy:  odskoczyć
hiperonimy:  zbliżyć się

Połączenia

  • doskoczyć do drzwi, do okna, do piłki
  • doskoczyć susem
  • zdążyć doskoczyć

Cytaty

Doskoczył do żołnierza i zręcznym targnięciem zwalił go z siodła.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

Doskoczyłem do kontaktu, by zapalić światło.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998

Kawa wykipiała, zanim zdążyłem doskoczyć spod okna do piecyka [...].

źródło: NKJP: Adam Czerniawski: Narracje ormiańskie, 2003

Szła wzdłuż ściany, depcząc po innych, i runęłaby pod koła, gdyby Wojtaszko nie wziął się w garść i nie doskoczył, chwytając spadające już ciało.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008

Składnia

bez ograniczeń + doskoczyć +
(do KOGO/CZEGO)

2. do poprzeczki

Definicja

skacząc, osiągnąć pewną odległość lub wysokość

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Pan Krzysztof po prostu chciał sobie skrócić drogę, ale nie doskoczył do kładki, na którą próbował się dostać.

źródło: NKJP: Kazimierz Netka: Ocalony i wybawca, Dziennik Bałtycki, 2006-02-24

[...] nie doskoczył do 90 metra i nieudanym telemarkiem wylądował na ostatniej, 50. pozycji.

źródło: NKJP: Przemysław Franczak: Ważne są tylko medale, Gazeta Krakowska, 2007-02-26

Nie mógł dosięgnąć. Zdecydował się więc na rzecz karygodną - doskoczył do chwytu. I z kawałkiem ukruszonej skały w zaciśniętych palcach wylądował na plecach asekurującego go kolegi!

źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979

Składnia

bez ograniczeń + doskoczyć +
do CZEGO

3. do czołówki

Definicja

pot. 
dorównać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dorównać

Cytaty

Sąsiad Sędzielewskiego już kable wyprowadził z trawnika, czyli jest przewidziana iluminacja na noc. Widać, że drugi sąsiad też próbuje doskoczyć, gazony zakupił.

źródło: NKJP: Edyta Gietka: Jońsko-swojsko, Polityka, 2008-10-11

Nie zmienia to jednak faktu, że to ta większość próbuje doskoczyć do tej mniejszości osób zdrowych, szczęśliwych, prosperujących, mających czas itd.

źródło: NKJP: Internet

[...] drużyny środka będą chciały doskoczyć do czołówki.

źródło: NKJP: (ŻUK): Nie ma nacisków, Gazeta Krakowska, 2005-12-03

W młodości Z. odniósł wielki sukces. Jego pierwsza książka wyfrunęła wysoko. Teraz Z. dręczy siebie i innych, bo chce doskoczyć do poziomu pierwszego dzieła, które go tak wysoko wyniosło.

źródło: NKJP: Stefan Chwin: Rady i niepokoje, Gazeta Wyborcza, 1997-09-09

Składnia

bez ograniczeń + doskoczyć +
(do KOGO/CZEGO)

4. na krótko

Definicja

pot. 
przybyć na krótko, żeby się z kimś spotkać lub coś załatwić

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wpaść

Cytaty

Słonimscy nie przyjechali na święta niemal w ostatniej chwili, a do Londynu doskoczyć także niełatwo.

źródło: NKJP: Irena Szymańska: Miałam dar zachwytu, 2001

Muszę doskoczyć do Wilna.

źródło: Internet: fitruda.blogspot.com

Składnia

bez ograniczeń + doskoczyć +
DOKĄD
Data ostatniej modyfikacji: 08.11.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN