UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

moneta

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

łac. monēta

Definicja

okrągły metalowy pieniądz, po którego jednej stronie wybita jest najczęściej jego wartość, a po drugiej - czyjaś podobizna lub godło państwowe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse waluta

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pieniądz

Połączenia

  • brązowa, miedziana, srebrna, złota; ciężka; własna, wspólna moneta; cenne; drobne, groszowe; fałszywe; nowe, stare; antyczne, rzymskie, średniowieczne; amerykańskie, austriackie, polskie...; kolekcjonerskie, okolicznościowe, pamiątkowe, zabytkowe monety; monety dwuzłotowe, jednogroszowe, pięciozłotowe...; bizantyńskie, krzyżackie; obiegowe
  • moneta cesarza, Konstantyna; euro
  • moneta z jakichś czasów, z jakiegoś okresu; moneta ze złota
  • moneta z czyjąś podobizną, z czyimś wizerunkiem
  • moneta o jakimś nominale, o jakiejś wartości
  • monety i banknoty, monety i medale, monety i pieczęcie, monety i znaczki
  • awers, rewers; wartość, wielkość monety; fałszerze, kolekcjoner; brzęk; emisja, produkcja, sprzedaż; garść, kolekcja, zbiór; cena monet
  • rzut monetą
  • automat na monety
  • monety pochodzą skądś; posypały się
  • podnieść, podrzucić monetę; bić, wybijać; fałszować; kupić, odkupić, sprzedawać; kolekcjonować, zbierać; szukać, znaleźć monety; psucie monet
  • rzucić/rzucać monetą
  • przetopić coś na monety

Cytaty

Większość zaobserwowanych przez nas datków były to monety pięciozłotowe lub banknoty o najniższym nominale.

źródło: NKJP: Pomagają szpitalowi, Dziennik Polski, 2001-03-05

Do tej pory policja wykryła jedenaście nielegalnych wytwórni fałszywek [...]. Najczęściej fałszerze biją monety o nominale 1 i 2 euro oraz 50 eurocentów.

źródło: NKJP: Nielegalne mennice, Polityka, 2006-04-08

Wyjął z kieszeni srebrną monetę i wrzucił ją do skrzynki na datki.

źródło: NKJP: Roman Praszyński: Jajojad, 1998

[...] w roku 1496 sejm piotrkowski uchwalił, iż 30 groszy równych jest nowej monecie nazwanej złotym polskim.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Złoty polski, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1994-03-25

Mego samopoczucia nie polepszył woreczek złotych monet, odziedziczonych po ojcu, choć uczynił mnie człowiekiem bogatym na skalę krajową.

źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. moneta
monety
D. monety
monet
C. monecie
monetom
B. monetę
monety
N. monetą
monetami
Ms. monecie
monetach
W. moneto
monety

Frazeologizmy

brzęcząca moneta
dwie strony medalu
dwie strony tej samej monety
ktoś bierze za dobrą monetę coś
ktoś przyjmuje za dobrą monetę coś
ktoś odpłaca tą samą monetą komuś
ktoś odpłacił tą samą monetą komuś
ktoś wziął za dobrą monetę coś
ktoś przyjął za dobrą monetę coś
moneta bulionowa
moneta zdawkowa
Data ostatniej modyfikacji: 30.04.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj