UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

spostrzeżenie

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Rzeczownik od przedrostkowego czasownika spostrzec .
Zob. strzec

1. obserwacja

Definicja

uwaga sformułowana na podstawie zaobserwowanych faktów

Wymowa

[spostszeżenie] lub pot. [sposczszeżenie], lub pot. [sposzczszeżenie]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	obserwacja
	hiperonimy:	uwaga I

Połączenia

banalne, błyskotliwe, bystre, celne, cenne, ciekawe, genialne, głębokie, interesujące, istotne, krytyczne, luźne, mądre, niepokojące, oczywiste, odkrywcze, ogólne, oryginalne, osobiste, przypadkowe, słuszne, subiektywne, trafne, ważne, własne, wnikliwe, zaskakujące spostrzeżenie
spostrzeżenia na jakiś temat
spostrzeżenia i przemyślenia, spostrzeżenia i refleksje, spostrzeżenia i uwagi; wnioski i spostrzeżenia
słuszność, trafność spostrzeżenia
dokonać spostrzeżeń
poczynić, potwierdzić, przekazać, sformułować, wymienić/wymieniać, wyrazić spostrzeżenia
dzielić się, podzielić się spostrzeżeniami

Cytaty

	[...] mam na myśli pana spostrzeżenie o korzystnym działaniu octu winnego, który być może zmniejsza trujące działanie indiańskich trucizn. źródło: NKJP: Marek Jarosz: Nieznane przygody Sherlocka Holmesa, 2002
	Dodał przy tym ciekawe spostrzeżenie, że o ile mu wiadomo, Konrad Mazowiecki przed śmiercią starszego brata, Leszka Białego był wzorem lojalności i uczciwości. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003
	Wyniki przeprowadzonych badań potwierdzają wcześniejsze spostrzeżenia o zwiększającej się intensywności próchnicy w grupie najmłodszych dzieci, tj. poniżej trzeciego roku życia. źródło: KWSJP: Helena Zaworska: Rodzić po ludzku? Czym grozi moda na naturalne rodzenie i przedłużone karmienie piersią?, Wprost, 1999, nr 21
	Jako rodowita zakopianka, od kilkunastu lat przebywająca za granicą, chciałam podzielić się spostrzeżeniami na temat naszego miasta. źródło: KWSJP: Zakopianka z przyjaciółmi z Belgii: Do burmistrza Zakopanego, Tygodnik Podhalański, 1999
	Nigdy nie był dobrym mówcą. Powoli i nieporadnie formułuje zdania, posapuje. Jego wypowiedzi zwracają jednak uwagę logiką wywodu i trafnością spostrzeżeń. źródło: NKJP: Borsuk – gatunek na wymarciu, Gazeta Wyborcza, 1993-03-20

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spostrzeżenie	spostrzeżenia
D.	spostrzeżenia	spostrzeżeń
C.	spostrzeżeniu	spostrzeżeniom
B.	spostrzeżenie	spostrzeżenia
N.	spostrzeżeniem	spostrzeżeniami
Ms.	spostrzeżeniu	spostrzeżeniach
W.	spostrzeżenie	spostrzeżenia

Składnia

	+	spostrzeżenie	+	(o KIM/CZYM)
	+	spostrzeżenie	+	(że ZDANIE)

2. percepcja

Definicja

książk.

odbiór zjawisk, wrażeń lub informacji w wyniku działania na zmysły bodźców zewnętrznych

Wymowa

[spostszeżenie] lub pot. [sposczszeżenie], lub pot. [sposzczszeżenie]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Relacje znaczeniowe

synonimy:

percepcja, postrzeżenie

Połączenia

spostrzeżenie wzrokowe, zmysłowe

Cytaty

Spostrzeżenie - przeżycie psychiczne, proces porządkowania, strukturowania wrażeń, układanie ich w całości będące przeżyciowymi odpowiednikami zjawisk zachodzących w rzeczywistości realnej. Jest zatem spostrzeżenie wyższą formą, bardziej złożoną, dokładniejszą, informacji o świecie. Spostrzeżenie powstaje na skutek określonego przedmiotu działającego jako bodziec na dany receptor w różnych sytuacjach [...].

źródło: NKJP: Maria Gołaszewska: Estetyka pięciu zmysłów, 1997

Omamy - zwane również halucynacjami, są to fałszywe spostrzeżenia wzrokowe, słuchowe, smakowe, węchowe lub czuciowe. Pacjent doznający omamów słyszy, widzi lub wyczuwa rzeczy, których w rzeczywistości nie ma.

źródło: NKJP: (opr. DD): Rozmowy, które nie bolą, Dziennik Polski, 2005-02-24

Należę do tych krótkowidzów, którzy nie uznają swego sposobu widzenia za wadę wzroku. Wręcz przeciwnie – okulary są przydatne wyłącznie w kinie; na ulicy czy w domu deformują naturalne spostrzeżenia. Skoro oczy krótkowidza nie mają ochoty odbierać podobnych bodźców nerwowych jak oczy niekrótkowidza, to znaczy, że mają inną wrażliwość i należy ją uszanować.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: MY ZDIES' EMIGRANTY, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spostrzeżenie	spostrzeżenia
D.	spostrzeżenia	spostrzeżeń
C.	spostrzeżeniu	spostrzeżeniom
B.	spostrzeżenie	spostrzeżenia
N.	spostrzeżeniem	spostrzeżeniami
Ms.	spostrzeżeniu	spostrzeżeniach
W.	spostrzeżenie	spostrzeżenia

Data ostatniej modyfikacji: 13.11.2013