Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. patrzeć
1. zdobyczy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Połączenia
- wypatrywać ofiary, wroga, znajomych; drogi, niebezpieczeństwa, oznak czegoś; ptaków, ryb, śladów, zdobyczy, znaków, zwierzyny
- wypatrywać czegoś na drodze, na horyzoncie, na niebie, na ulicach
- wypatrywać przez okno
- wypatrywać kogoś w tłumie; czegoś w ciemności, w zaroślach
- wypatrywać cierpliwie, czujnie, daremnie, niecierpliwie, pilnie, próżno, tęsknie, uważnie
- wypatrywać i nasłuchiwać
Cytaty
Był podniecony jak za studenckich czasów, kiedy to - wyglądając przez okno oficyny swojej stancji na podwórze - wypatrywał pierwszych urodzinowych gości. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008 |
|
Zmierzch nie zapadł jeszcze, więc próżno było wypatrywać gwiazd. źródło: NKJP: Martyna Żandarska-Ochnik: Pan wichrów i powiewów, 2008 |
|
Jakże odmienną funkcję rodzicielską wyznaczyła przyroda kukułce! [...] Jaja podrzuca różnym innym gatunkom ptaków wróblowatych [...]. Bierze w tym udział samiec. Wspólnie wypatrują gniazda, gdzie jest już jedno zniesione jajo. źródło: NKJP: Stefan Maciejewski: Skrzydlate macierzyństwo, Przekrój, 1995, nr 27 |
|
Tarnowianie spacerujący po ulicach miasta nocą, zwłaszcza w śródmieściu, nie muszą wypatrywać drogi w ciemnościach. Oświetlenie Tarnowa zdecydowanie poprawiło się. źródło: NKJP: Tarnów wychodzi z mroku, Dziennik Polski, 2003-05-27 |
|
Nieraz patrzał ze szczytu swojej wieży [...], wypatrywał, czy wąską dróżką pośród zbóż i pastwisk nie nadchodzi jego ukochana. źródło: NKJP: Hanna Kostyrko: Klechdy domowe, 1960 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wypatruję |
wypatrujemy |
|||
2 os. |
wypatrujesz |
wypatrujecie |
|||
3 os. |
wypatruje |
wypatrują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wypatrywałem +(e)m wypatrywał |
wypatrywałam +(e)m wypatrywała |
wypatrywałom +(e)m wypatrywało |
wypatrywaliśmy +(e)śmy wypatrywali |
wypatrywałyśmy +(e)śmy wypatrywały |
2 os. |
wypatrywałeś +(e)ś wypatrywał |
wypatrywałaś +(e)ś wypatrywała |
wypatrywałoś +(e)ś wypatrywało |
wypatrywaliście +(e)ście wypatrywali |
wypatrywałyście +(e)ście wypatrywały |
3 os. |
wypatrywał |
wypatrywała |
wypatrywało |
wypatrywali |
wypatrywały |
bezosobnik: wypatrywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wypatrywał będę wypatrywać |
będę wypatrywała będę wypatrywać |
będę wypatrywało będę wypatrywać |
będziemy wypatrywali będziemy wypatrywać |
będziemy wypatrywały będziemy wypatrywać |
2 os. |
będziesz wypatrywał będziesz wypatrywać |
będziesz wypatrywała będziesz wypatrywać |
będziesz wypatrywało będziesz wypatrywać |
będziecie wypatrywali będziecie wypatrywać |
będziecie wypatrywały będziecie wypatrywać |
3 os. |
będzie wypatrywał będzie wypatrywać |
będzie wypatrywała będzie wypatrywać |
będzie wypatrywało będzie wypatrywać |
będą wypatrywali będą wypatrywać |
będą wypatrywały będą wypatrywać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wypatrujmy |
|
2 os. |
wypatruj |
wypatrujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wypatrywałbym bym wypatrywał |
wypatrywałabym bym wypatrywała |
wypatrywałobym bym wypatrywało |
wypatrywalibyśmy byśmy wypatrywali |
wypatrywałybyśmy byśmy wypatrywały |
2 os. |
wypatrywałbyś byś wypatrywał |
wypatrywałabyś byś wypatrywała |
wypatrywałobyś byś wypatrywało |
wypatrywalibyście byście wypatrywali |
wypatrywałybyście byście wypatrywały |
3 os. |
wypatrywałby by wypatrywał |
wypatrywałaby by wypatrywała |
wypatrywałoby by wypatrywało |
wypatrywaliby by wypatrywali |
wypatrywałyby by wypatrywały |
bezosobnik: wypatrywano by
bezokolicznik: wypatrywać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wypatrując
gerundium: wypatrywanie
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wypatrywanie |
wypatrywania |
D. | wypatrywania |
wypatrywań |
C. | wypatrywaniu |
wypatrywaniom |
B. | wypatrywanie |
wypatrywania |
N. | wypatrywaniem |
wypatrywaniami |
Ms. | wypatrywaniu |
wypatrywaniach |
W. | wypatrywanie |
wypatrywania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wypatrujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wypatrujący |
wypatrujący |
wypatrujący |
wypatrujące |
wypatrująca |
D. | wypatrującego |
wypatrującego |
wypatrującego |
wypatrującego |
wypatrującej |
C. | wypatrującemu |
wypatrującemu |
wypatrującemu |
wypatrującemu |
wypatrującej |
B. | wypatrującego |
wypatrującego |
wypatrujący |
wypatrujące |
wypatrującą |
N. | wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującą |
Ms. | wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wypatrujący |
wypatrujący |
wypatrujące |
wypatrujące |
D. | wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujących |
C. | wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
B. | wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujące |
N. | wypatrującymi |
wypatrującymi |
wypatrującymi |
wypatrującymi |
Ms. | wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wypatrywany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wypatrywany |
wypatrywany |
wypatrywany |
wypatrywane |
wypatrywana |
D. | wypatrywanego |
wypatrywanego |
wypatrywanego |
wypatrywanego |
wypatrywanej |
C. | wypatrywanemu |
wypatrywanemu |
wypatrywanemu |
wypatrywanemu |
wypatrywanej |
B. | wypatrywanego |
wypatrywanego |
wypatrywany |
wypatrywane |
wypatrywaną |
N. | wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywaną |
Ms. | wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wypatrywani |
wypatrywani |
wypatrywane |
wypatrywane |
D. | wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywanych |
C. | wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
B. | wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywane |
N. | wypatrywanymi |
wypatrywanymi |
wypatrywanymi |
wypatrywanymi |
Ms. | wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywanych |
odpowiednik aspektowy: wypatrzyć
Składnia
Rzżywotny | + | wypatrywać | + |
KOGO/CZEGO
|
Rzżywotny | + | wypatrywać | + |
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
2. odpowiedniego momentu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | czekać |
Połączenia
- wypatrywać listu; powrotu czegoś, śmierci; jakiejś chwili, jakiegoś momentu, okazji
- wypatrywać czegoś z nadzieją, z niecierpliwością, z niepokojem, z utęsknieniem
- wypatrywać daremnie, niecierpliwie, próżno, tęsknie
Cytaty
Ten pan, co na was czeka, ucieszy się, że już wróciliście. Tak niecierpliwie was wypatruje, biedaczek! źródło: NKJP:Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001 |
|
Ani miłosne amulety, ani sielskie obrazy nie pomagały na tyle, by nad ranem nie budził się [...], czekając na śmierć, [...] której wypatrywał od chwili, gdy dwa osobiste nieszczęścia jedno po drugim chwyciły go za gardło. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006 |
|
Mój adres w Belém podałem Ci telefonicznie. Mam nadzieję, że zanotowałeś. [...] Liczę na Twoje uwagi – będę wypatrywał listu. źródło: NKJP: Olgierd Budrewicz: Piekło w kolorach, 1997 |
|
Najpierw wypatrywał momentu, gdy sąsiadów nie było w domu, a potem cichcem wchodził i myszkował po mieszkaniu. źródło: NKJP: K. Kowalski: Złapany w prywatną zasadzkę, Tygodnik Ciechanowski, 2003-05-24 |
|
Geralt krążył wśród gości, wypatrując okazji, by wreszcie zająć miejsce przy stole zastawionym jadłem. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wypatruję |
wypatrujemy |
|||
2 os. |
wypatrujesz |
wypatrujecie |
|||
3 os. |
wypatruje |
wypatrują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wypatrywałem +(e)m wypatrywał |
wypatrywałam +(e)m wypatrywała |
wypatrywałom +(e)m wypatrywało |
wypatrywaliśmy +(e)śmy wypatrywali |
wypatrywałyśmy +(e)śmy wypatrywały |
2 os. |
wypatrywałeś +(e)ś wypatrywał |
wypatrywałaś +(e)ś wypatrywała |
wypatrywałoś +(e)ś wypatrywało |
wypatrywaliście +(e)ście wypatrywali |
wypatrywałyście +(e)ście wypatrywały |
3 os. |
wypatrywał |
wypatrywała |
wypatrywało |
wypatrywali |
wypatrywały |
bezosobnik: wypatrywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wypatrywał będę wypatrywać |
będę wypatrywała będę wypatrywać |
będę wypatrywało będę wypatrywać |
będziemy wypatrywali będziemy wypatrywać |
będziemy wypatrywały będziemy wypatrywać |
2 os. |
będziesz wypatrywał będziesz wypatrywać |
będziesz wypatrywała będziesz wypatrywać |
będziesz wypatrywało będziesz wypatrywać |
będziecie wypatrywali będziecie wypatrywać |
będziecie wypatrywały będziecie wypatrywać |
3 os. |
będzie wypatrywał będzie wypatrywać |
będzie wypatrywała będzie wypatrywać |
będzie wypatrywało będzie wypatrywać |
będą wypatrywali będą wypatrywać |
będą wypatrywały będą wypatrywać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wypatrujmy |
|
2 os. |
wypatruj |
wypatrujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wypatrywałbym bym wypatrywał |
wypatrywałabym bym wypatrywała |
wypatrywałobym bym wypatrywało |
wypatrywalibyśmy byśmy wypatrywali |
wypatrywałybyśmy byśmy wypatrywały |
2 os. |
wypatrywałbyś byś wypatrywał |
wypatrywałabyś byś wypatrywała |
wypatrywałobyś byś wypatrywało |
wypatrywalibyście byście wypatrywali |
wypatrywałybyście byście wypatrywały |
3 os. |
wypatrywałby by wypatrywał |
wypatrywałaby by wypatrywała |
wypatrywałoby by wypatrywało |
wypatrywaliby by wypatrywali |
wypatrywałyby by wypatrywały |
bezosobnik: wypatrywano by
bezokolicznik: wypatrywać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wypatrując
gerundium: wypatrywanie
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wypatrywanie |
wypatrywania |
D. | wypatrywania |
wypatrywań |
C. | wypatrywaniu |
wypatrywaniom |
B. | wypatrywanie |
wypatrywania |
N. | wypatrywaniem |
wypatrywaniami |
Ms. | wypatrywaniu |
wypatrywaniach |
W. | wypatrywanie |
wypatrywania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wypatrujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wypatrujący |
wypatrujący |
wypatrujący |
wypatrujące |
wypatrująca |
D. | wypatrującego |
wypatrującego |
wypatrującego |
wypatrującego |
wypatrującej |
C. | wypatrującemu |
wypatrującemu |
wypatrującemu |
wypatrującemu |
wypatrującej |
B. | wypatrującego |
wypatrującego |
wypatrujący |
wypatrujące |
wypatrującą |
N. | wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującą |
Ms. | wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wypatrujący |
wypatrujący |
wypatrujące |
wypatrujące |
D. | wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujących |
C. | wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
wypatrującym |
B. | wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujące |
N. | wypatrującymi |
wypatrującymi |
wypatrującymi |
wypatrującymi |
Ms. | wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujących |
wypatrujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wypatrywany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wypatrywany |
wypatrywany |
wypatrywany |
wypatrywane |
wypatrywana |
D. | wypatrywanego |
wypatrywanego |
wypatrywanego |
wypatrywanego |
wypatrywanej |
C. | wypatrywanemu |
wypatrywanemu |
wypatrywanemu |
wypatrywanemu |
wypatrywanej |
B. | wypatrywanego |
wypatrywanego |
wypatrywany |
wypatrywane |
wypatrywaną |
N. | wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywaną |
Ms. | wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wypatrywani |
wypatrywani |
wypatrywane |
wypatrywane |
D. | wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywanych |
C. | wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
wypatrywanym |
B. | wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywane |
N. | wypatrywanymi |
wypatrywanymi |
wypatrywanymi |
wypatrywanymi |
Ms. | wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywanych |
wypatrywanych |
Składnia
Rzżywotny | + | wypatrywać | + |
KOGO/CZEGO
|