wypatrzyć

rzadziej wypatrzeć

  • uważnie patrząc, zobaczyć lub znaleźć kogoś albo coś
  • [wypatszyć lub  pot.  wypaczszyć]

  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

    zmysły

    • wypatrzyć anons, buty, jakieś miejsce, rysę, sukienkę; bandę, partyzantów, przemytników, zwierzynę; zawodnika
    • wypatrzyć coś (bystrym, czujnym, wprawnym...) okiem
    • wypatrzyć kogoś na ulicy; coś na aukcji, na wystawie, na zdjęciu
    • wypatrzyć coś przez okno
    • wypatrzyć kogoś w tłumie; coś w gazecie, w sklepie
    • wypatrzyć kogoś/coś z powietrza
    • łatwo, trudno wypatrzyć
    • można, móc, udało się, usiłować wypatrzyć
  • Gdy czegoś intensywnie poszukujemy - jeśli chcemy wypatrzyć książkę o czerwonym grzbiecie, nie zauważamy innych ustawionych na tej samej półce.

    źródło: KWSJP: Aleksandra Kowalczyk: Auto szkiełkiem i okiem, Ozon, 2005, nr 21

    [...] chciałby produkować plastikowe okna, ale nie ma odpowiedniego sprzętu. Tak się złożyło, że potrzebną do pracy maszynę wypatrzył w Makowie.

    źródło: NKJP: (RASZ): Nabity w butelkę, Dziennik Polski, 2006-09-29

    Ptaki drapieżne mają znakomity wzrok, z góry wypatrzą wszystko, co może stanowić dla nich pożywienie.

    źródło: NKJP: Zatruty lot, Dziennik Polski, 2001-05-25

    Kątem oka wypatrzył, że dolna szczęka emerytowanego chirurga jest jakby bardziej wysunięta do przodu niż zazwyczaj.

    źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

    Gdy usiłował wypatrzyć, czy coś się nie rusza w ciemności za falochronem, powietrze zadrżało i huk pękającego szrapnela zmieszał się z jazgotem pryskających szyb.

    źródło: NKJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1995

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wypatrzę
    wypatrzymy
    2 os. wypatrzysz
    wypatrzycie
    3 os. wypatrzy
    wypatrzą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wypatrzyłem
    +(e)m wypatrzył
    wypatrzyłam
    +(e)m wypatrzyła
    wypatrzyłom
    +(e)m wypatrzyło
    wypatrzyliśmy
    +(e)śmy wypatrzyli
    wypatrzyłyśmy
    +(e)śmy wypatrzyły
    2 os. wypatrzyłeś
    +(e)ś wypatrzył
    wypatrzyłaś
    +(e)ś wypatrzyła
    wypatrzyłoś
    +(e)ś wypatrzyło
    wypatrzyliście
    +(e)ście wypatrzyli
    wypatrzyłyście
    +(e)ście wypatrzyły
    3 os. wypatrzył
    wypatrzyła
    wypatrzyło
    wypatrzyli
    wypatrzyły

    bezosobnik: wypatrzono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wypatrzmy
    2 os. wypatrz
    wypatrzcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wypatrzyłbym
    bym wypatrzył
    wypatrzyłabym
    bym wypatrzyła
    wypatrzyłobym
    bym wypatrzyło
    wypatrzylibyśmy
    byśmy wypatrzyli
    wypatrzyłybyśmy
    byśmy wypatrzyły
    2 os. wypatrzyłbyś
    byś wypatrzył
    wypatrzyłabyś
    byś wypatrzyła
    wypatrzyłobyś
    byś wypatrzyło
    wypatrzylibyście
    byście wypatrzyli
    wypatrzyłybyście
    byście wypatrzyły
    3 os. wypatrzyłby
    by wypatrzył
    wypatrzyłaby
    by wypatrzyła
    wypatrzyłoby
    by wypatrzyło
    wypatrzyliby
    by wypatrzyli
    wypatrzyłyby
    by wypatrzyły

    bezosobnik: wypatrzono by

    bezokolicznik: wypatrzyć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: wypatrzywszy

    gerundium: wypatrzenie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: wypatrzony

    odpowiednik aspektowy: wypatrywać

  • Rzżywotny + wypatrzyć +
    KOGO/CO
    Rzżywotny + wypatrzyć +
    że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
  • Zob.  patrzeć 

  • Wariantywna forma  wypatrzeć  uznawana za niepoprawną.

CHRONOLOGIZACJA:
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 07.11.2013