UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dokuczać

Chronologizacja

1558, SPXVI

Pochodzenie

Zob. dokuczyć

1. słabszemu

Definicja

sprawiać komuś przykrość, mówiąc lub robiąc coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

kłuć, żgać

Połączenia

dokuczać kobiecie, ludziom, matce, mieszkańcom, osobom, sąsiadom

Cytaty

O ile Anatol był miłym chłopcem i dobrym kolegą, o tyle Alojzy od dłuższego już czasu dokuczał nam swymi drwinami i docinkami.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Akademia pana Kleksa, 1946

[...] dokuczano nam rozmaitymi zaczepkami lub pytaniami w rodzaju: „No więc jak, była cenzura czy nie?”.

źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 1998

Zobaczą w gazecie, ktoś go rozpozna, a potem będą mu dokuczać.

źródło: NKJP: Dariusz Zaborek: Bo ja lubię sprzątać, Gazeta Wyborcza, 1998-12-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dokuczam	dokuczamy
2 os.	dokuczasz	dokuczacie
3 os.	dokucza	dokuczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dokuczałem +(e)m dokuczał	dokuczałam +(e)m dokuczała	dokuczałom +(e)m dokuczało	dokuczaliśmy +(e)śmy dokuczali	dokuczałyśmy +(e)śmy dokuczały
2 os.	dokuczałeś +(e)ś dokuczał	dokuczałaś +(e)ś dokuczała	dokuczałoś +(e)ś dokuczało	dokuczaliście +(e)ście dokuczali	dokuczałyście +(e)ście dokuczały
3 os.	dokuczał	dokuczała	dokuczało	dokuczali	dokuczały

bezosobnik: dokuczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dokuczał będę dokuczać	będę dokuczała będę dokuczać	będę dokuczało będę dokuczać	będziemy dokuczali będziemy dokuczać	będziemy dokuczały będziemy dokuczać
2 os.	będziesz dokuczał będziesz dokuczać	będziesz dokuczała będziesz dokuczać	będziesz dokuczało będziesz dokuczać	będziecie dokuczali będziecie dokuczać	będziecie dokuczały będziecie dokuczać
3 os.	będzie dokuczał będzie dokuczać	będzie dokuczała będzie dokuczać	będzie dokuczało będzie dokuczać	będą dokuczali będą dokuczać	będą dokuczały będą dokuczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dokuczajmy
2 os.	dokuczaj	dokuczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dokuczałbym bym dokuczał	dokuczałabym bym dokuczała	dokuczałobym bym dokuczało	dokuczalibyśmy byśmy dokuczali	dokuczałybyśmy byśmy dokuczały
2 os.	dokuczałbyś byś dokuczał	dokuczałabyś byś dokuczała	dokuczałobyś byś dokuczało	dokuczalibyście byście dokuczali	dokuczałybyście byście dokuczały
3 os.	dokuczałby by dokuczał	dokuczałaby by dokuczała	dokuczałoby by dokuczało	dokuczaliby by dokuczali	dokuczałyby by dokuczały

bezosobnik: dokuczano by

bezokolicznik: dokuczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dokuczając

gerundium: dokuczanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dokuczanie	dokuczania
D.	dokuczania	dokuczań
C.	dokuczaniu	dokuczaniom
B.	dokuczanie	dokuczania
N.	dokuczaniem	dokuczaniami
Ms.	dokuczaniu	dokuczaniach
W.	dokuczanie	dokuczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dokuczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dokuczający	dokuczający	dokuczający	dokuczające	dokuczająca
D.	dokuczającego	dokuczającego	dokuczającego	dokuczającego	dokuczającej
C.	dokuczającemu	dokuczającemu	dokuczającemu	dokuczającemu	dokuczającej
B.	dokuczającego	dokuczającego	dokuczający	dokuczające	dokuczającą
N.	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającą
Ms.	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dokuczający	dokuczający	dokuczające	dokuczające
D.	dokuczających	dokuczających	dokuczających	dokuczających
C.	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym
B.	dokuczających	dokuczających	dokuczających	dokuczające
N.	dokuczającymi	dokuczającymi	dokuczającymi	dokuczającymi
Ms.	dokuczających	dokuczających	dokuczających	dokuczających

odpowiednik aspektowy: dokuczyć

Składnia

Rz_osobowy

dokuczać

KOMU + (CZYM)

2. doskwierać

Definicja

być odczuwanym jako coś przykrego i uciążliwego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dogryzać, dolegać, dopiekać, doskwierać, uwierać

Połączenia

pragnienie, samotność dokucza

Cytaty

	Osiemdziesięcioletni Józef G. od wielu lat był wdowcem. Dokuczała mu samotność, nie znosił bezczynności. źródło: NKJP: Olgierd Lubelski: Samo życie, Detektyw, 1999, nr 1(149)
	Chcemy naprawić wiaty przed zimą, kiedy opady i wiatr najbardziej dokuczają pasażerom czekającym na autobus. źródło: NKJP: (mał): Wiaty (znowu) do naprawy, Dziennik Łódzki, 2004-08-30
	Latem dokuczają nam przede wszystkim natrętne komary, zwłaszcza, jeśli spędzamy wakacje blisko lasu bądź w okolicy jeziora. źródło: NKJP: XX: Groźne żądła, Trybuna Śląska, 2002-06-28
	Przykry zapach unoszący się nad wysypiskiem śmieci przestał dokuczać mieszkańcom. źródło: NKJP: (RS): Na razie nie śmierdzi, Słowo Polskie, 2005-07-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dokuczam	dokuczamy
2 os.	dokuczasz	dokuczacie
3 os.	dokucza	dokuczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dokuczałem +(e)m dokuczał	dokuczałam +(e)m dokuczała	dokuczałom +(e)m dokuczało	dokuczaliśmy +(e)śmy dokuczali	dokuczałyśmy +(e)śmy dokuczały
2 os.	dokuczałeś +(e)ś dokuczał	dokuczałaś +(e)ś dokuczała	dokuczałoś +(e)ś dokuczało	dokuczaliście +(e)ście dokuczali	dokuczałyście +(e)ście dokuczały
3 os.	dokuczał	dokuczała	dokuczało	dokuczali	dokuczały

bezosobnik: dokuczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dokuczał będę dokuczać	będę dokuczała będę dokuczać	będę dokuczało będę dokuczać	będziemy dokuczali będziemy dokuczać	będziemy dokuczały będziemy dokuczać
2 os.	będziesz dokuczał będziesz dokuczać	będziesz dokuczała będziesz dokuczać	będziesz dokuczało będziesz dokuczać	będziecie dokuczali będziecie dokuczać	będziecie dokuczały będziecie dokuczać
3 os.	będzie dokuczał będzie dokuczać	będzie dokuczała będzie dokuczać	będzie dokuczało będzie dokuczać	będą dokuczali będą dokuczać	będą dokuczały będą dokuczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dokuczajmy
2 os.	dokuczaj	dokuczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dokuczałbym bym dokuczał	dokuczałabym bym dokuczała	dokuczałobym bym dokuczało	dokuczalibyśmy byśmy dokuczali	dokuczałybyśmy byśmy dokuczały
2 os.	dokuczałbyś byś dokuczał	dokuczałabyś byś dokuczała	dokuczałobyś byś dokuczało	dokuczalibyście byście dokuczali	dokuczałybyście byście dokuczały
3 os.	dokuczałby by dokuczał	dokuczałaby by dokuczała	dokuczałoby by dokuczało	dokuczaliby by dokuczali	dokuczałyby by dokuczały

bezosobnik: dokuczano by

bezokolicznik: dokuczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dokuczając

gerundium: dokuczanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dokuczanie	dokuczania
D.	dokuczania	dokuczań
C.	dokuczaniu	dokuczaniom
B.	dokuczanie	dokuczania
N.	dokuczaniem	dokuczaniami
Ms.	dokuczaniu	dokuczaniach
W.	dokuczanie	dokuczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dokuczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dokuczający	dokuczający	dokuczający	dokuczające	dokuczająca
D.	dokuczającego	dokuczającego	dokuczającego	dokuczającego	dokuczającej
C.	dokuczającemu	dokuczającemu	dokuczającemu	dokuczającemu	dokuczającej
B.	dokuczającego	dokuczającego	dokuczający	dokuczające	dokuczającą
N.	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającą
Ms.	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dokuczający	dokuczający	dokuczające	dokuczające
D.	dokuczających	dokuczających	dokuczających	dokuczających
C.	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym
B.	dokuczających	dokuczających	dokuczających	dokuczające
N.	dokuczającymi	dokuczającymi	dokuczającymi	dokuczającymi
Ms.	dokuczających	dokuczających	dokuczających	dokuczających

odpowiednik aspektowy: dokuczyć

Składnia

Rz_nieosobowy

dokuczać

KOMU

3. boleć

Definicja

być przyczyną bólu lub złego samopoczucia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dolegać

Połączenia

ból gardła, głowy, kręgosłupa..., serce dokucza

Cytaty

Od trzech miesięcy dokucza mi ból kostki.

źródło: NKJP: Rafał Musioł: Odjazd lidera, Dziennik Zachodni, 2007-03-22

Gdy dokucza nam ból gardła, najszybciej i najprościej zastosować płukankę ze zwykłej soli kuchennej, która jest przecież w każdym domu.

źródło: NKJP: Agnieszka Grzelak: Sposoby na przeziębienie, Dziennik Zachodni, 2009-11-18

Miałem spore kłopoty ze zdrowiem, dokuczało mi serce.

źródło: NKJP: Teresa Caban: Rowerowa recepta na zdrowie, Dziennik Łódzki, 2004-09-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dokuczam	dokuczamy
2 os.	dokuczasz	dokuczacie
3 os.	dokucza	dokuczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dokuczałem +(e)m dokuczał	dokuczałam +(e)m dokuczała	dokuczałom +(e)m dokuczało	dokuczaliśmy +(e)śmy dokuczali	dokuczałyśmy +(e)śmy dokuczały
2 os.	dokuczałeś +(e)ś dokuczał	dokuczałaś +(e)ś dokuczała	dokuczałoś +(e)ś dokuczało	dokuczaliście +(e)ście dokuczali	dokuczałyście +(e)ście dokuczały
3 os.	dokuczał	dokuczała	dokuczało	dokuczali	dokuczały

bezosobnik: dokuczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dokuczał będę dokuczać	będę dokuczała będę dokuczać	będę dokuczało będę dokuczać	będziemy dokuczali będziemy dokuczać	będziemy dokuczały będziemy dokuczać
2 os.	będziesz dokuczał będziesz dokuczać	będziesz dokuczała będziesz dokuczać	będziesz dokuczało będziesz dokuczać	będziecie dokuczali będziecie dokuczać	będziecie dokuczały będziecie dokuczać
3 os.	będzie dokuczał będzie dokuczać	będzie dokuczała będzie dokuczać	będzie dokuczało będzie dokuczać	będą dokuczali będą dokuczać	będą dokuczały będą dokuczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dokuczajmy
2 os.	dokuczaj	dokuczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dokuczałbym bym dokuczał	dokuczałabym bym dokuczała	dokuczałobym bym dokuczało	dokuczalibyśmy byśmy dokuczali	dokuczałybyśmy byśmy dokuczały
2 os.	dokuczałbyś byś dokuczał	dokuczałabyś byś dokuczała	dokuczałobyś byś dokuczało	dokuczalibyście byście dokuczali	dokuczałybyście byście dokuczały
3 os.	dokuczałby by dokuczał	dokuczałaby by dokuczała	dokuczałoby by dokuczało	dokuczaliby by dokuczali	dokuczałyby by dokuczały

bezosobnik: dokuczano by

bezokolicznik: dokuczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dokuczając

gerundium: dokuczanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dokuczanie	dokuczania
D.	dokuczania	dokuczań
C.	dokuczaniu	dokuczaniom
B.	dokuczanie	dokuczania
N.	dokuczaniem	dokuczaniami
Ms.	dokuczaniu	dokuczaniach
W.	dokuczanie	dokuczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dokuczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dokuczający	dokuczający	dokuczający	dokuczające	dokuczająca
D.	dokuczającego	dokuczającego	dokuczającego	dokuczającego	dokuczającej
C.	dokuczającemu	dokuczającemu	dokuczającemu	dokuczającemu	dokuczającej
B.	dokuczającego	dokuczającego	dokuczający	dokuczające	dokuczającą
N.	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającą
Ms.	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dokuczający	dokuczający	dokuczające	dokuczające
D.	dokuczających	dokuczających	dokuczających	dokuczających
C.	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym	dokuczającym
B.	dokuczających	dokuczających	dokuczających	dokuczające
N.	dokuczającymi	dokuczającymi	dokuczającymi	dokuczającymi
Ms.	dokuczających	dokuczających	dokuczających	dokuczających

Składnia

Rz_nieżywotny

dokuczać

KOMU

Data ostatniej modyfikacji: 08.04.2025