Chronologizacja
XV w., Bor
1. szczęśliwy
Definicja
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego przypadać; zob. padać
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- szczęśliwy; czysty, zwykły przypadek
- przypadek i los, przypadek i zbieg okoliczności
- sprawa przypadku
- dzięki przypadkowi
Cytaty
O zbieżności wywiadu i spotkania w Pałacu Namiestnikowskim mówią w Belwederze: - To zwykły przypadek. Spotkanie było umówione dużo wcześniej, ale dopiero wczoraj obaj panowie mieli czas. źródło: NKJP: Prezydent na imieniny, Gazeta Wyborcza, 1994-03-19 |
|
Pamiętała o tym, że przypadek, zbieg nieprzewidzianych okoliczności decyduje tu często o sukcesie: przecież zdarzało się też napracować solidnie, stworzyć rzecz wartościową, trudną, a nikt na to nie zwrócił uwagi. źródło: NKJP: Elżbieta Baniewicz: Anna Dymna - ona to ja, Twój Styl, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | przypadek |
przypadki |
|
D. | przypadku |
przypadków |
|
C. | przypadkowi |
przypadkom |
|
B. | przypadek |
przypadki |
|
N. | przypadkiem |
przypadkami |
|
Ms. | przypadku |
przypadkach |
|
W. | przypadku |
przypadki |
2. pojedynczy
Definicja
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego przypadać; zob. padać
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- pojedynczy, poszczególny, rzadki; częsty, kolejny; podobny; ostatni, poprzedni; ekstremalny, krańcowy, skrajny; pewien; szczególny; klasyczny; określony, przewidziany; opisany przypadek; pozostałe przypadki
- pierwszy przypadek; dwa, trzy przypadki
- przypadek działania; natrafienia na coś
- przypadek z życia
- przypadek zdarza się
- dotyczyć przypadku
- omawiać przypadek; wymienić przypadki
- mieć miejsce, zachodzić w przypadku
- w jednym, konkretnym; każdym; uzasadnionym; przeciwnym przypadku
- w przypadku awarii; zagrożenia; decyzji; oddziaływań; natrafienia na coś; użycia, wystąpienia, zastosowania czegoś; korzystania z czegoś
- w większości przypadków
- w nielicznych przypadkach
Cytaty
Najistotniejsze jest, że mimo negatywnych opinii PIP na temat warunków pracy i zaniedbań właścicieli zakładów sprawy w obydwu przypadkach zostały umorzone. źródło: NKJP: Jerzy Knyziak: Groza małych miasteczek, Blog fiatowca - fapwloskiobozpracy.redakcja.pl, 2009-09-24 |
|
Jeszcze kilka miesięcy temu zdarzały się przypadki, że handlowcy przeceniali towar, wystawiając kartkę „promocja”, a tak naprawdę sprzedawali artykuły bądź to już przeterminowane, bądź tracące ważność na przykład jutro. źródło: NKJP: (jaz): Nasi reporterzy na zgierskich ryneczkach, Express Ilustrowany, 2002-08-10 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | przypadek |
przypadki |
|
D. | przypadku |
przypadków |
|
C. | przypadkowi |
przypadkom |
|
B. | przypadek |
przypadki |
|
N. | przypadkiem |
przypadkami |
|
Ms. | przypadku |
przypadkach |
|
W. | przypadku |
przypadki |
Skróty
3. choroby
Definicja
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego przypadać; zob. padać
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- ciężki przypadek
Cytaty
Mimo postępów medycyny, średnio na tysiąc porodów występuje jeden ciężki przypadek niedotlenienia dziecka. źródło: NKJP: Michał Fiedorowicz: Źle urodzeni, Polityka, nr 2542, 2006-02-18 |
|
Jak na przyszłość ująć ten szczególny przypadek przewinienia sędziowskiego, jakim jest sprzeniewierzenie się zasadzie niezawisłości? źródło: NKJP: Sprawozdanie z 35. posiedzenia Senatu RP w dniu 4 marca 1993 r. |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | przypadek |
przypadki |
|
D. | przypadku |
przypadków |
|
C. | przypadkowi |
przypadkom |
|
B. | przypadek |
przypadki |
|
N. | przypadkiem |
przypadkami |
|
Ms. | przypadku |
przypadkach |
|
W. | przypadku |
przypadki |
4. w gramatyce
Definicja
Noty o użyciu
Używany jako składnik terminów językoznawczych, np.: przypadek gramatyczny, przypadek konkretny, przypadki zależne.
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego przypadać; zob. padać. Kalka (od XVIII w.) łacińskiego terminu gramatycznego cāsus
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język
Połączenia
- pierwszy, drugi, trzeci....siódmy przypadek
- odmieniać przez przypadki
Cytaty
Te sformułowania zmieniły przypadek z dopełniacza na miejscownik, to sprawdziłem. Tu najpierw było „dwóch ogólnokrajowych”, a potem było „o charakterze ogólnokrajowym”. źródło: NKJP: Stenogram z 18. posiedzenia Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji (SRTV) w dniu 8 marca 2003 r. |
|
Celownik, trzeci przypadek w deklinacji, odpowiada na pytania: komu? czemu? źródło: NKJP: Agnieszka Niezgoda: Grupa wsparcia, Polityka, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | przypadek |
przypadki |
|
D. | przypadka |
przypadków |
|
C. | przypadkowi |
przypadkom |
|
B. | przypadek |
przypadki |
|
N. | przypadkiem |
przypadkami |
|
Ms. | przypadku |
przypadkach |
|
W. | przypadku |
przypadki |