Chronologizacja
Pochodzenie
Rzeczownik od psł. czasownika *svьtěti ‘świecić’ : *svitati (zob. świtać ).
1. pora
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia
Połączenia
- letni; jesienny, zimowy; niedzielny; mroźny; szary; wczesny; pierwszy świt
- ileś godzin do świtu
- czekać na świt
- wstać/wstawać, wyjechać o świcie
- co świt; o świcie, o samym świcie, do samego świtu; przed świtem
Cytaty
|
Za oknem powoli wstaje zimowy świt. Bledziutkie słońce oświetla wspaniałą panoramę miasta, schodzącego tarasami w kierunku portu, morza i Japonii. źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: Spółka akcyjna Władywostok, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1995-04-14 |
|
|
Jak się okazało grotołazi zrezygnowali z nocowania w jaskini i powrócili do pensjonatu w czwartek w nocy, a następnego dnia o świcie wyszli na cały dzień w góry. źródło: NKJP: Zaginęli w pensjonacie, Dziennik Polski, 1999-10-11 |
|
|
Wstrząsy, które o świcie zbudziły mieszkańców wyspy i licznych turystów, były wyraźnie odczuwalne. Tysiące ludzi w panice wybiegło na ulice. źródło: NKJP: Karol Kłosowski: Ziemia zatrzęsła się w Grecji - Campanella bezpieczna, Tygodnik Tucholski, 2008 |
|
|
Zaraz będzie dzień. Do wschodu słońca żaden głos już nie zakłócił martwej ciszy. Wkrótce świt zaróżowił niebo na horyzoncie. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | świt |
świty |
|
| D. | świtu |
świtów |
|
| C. | świtowi |
świtom |
|
| B. | świt |
świty |
|
| N. | świtem |
świtami |
|
| Ms. | świcie |
świtach |
|
| W. | świcie |
świty |
2. początek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Połączenia
- świt niepodległości, wolności
Cytaty
|
Marzenia i trudy ludzkości umieściły dzielnych synów Matki-Ziemi na Księżycu. Ich wyczyn oznaczał świt epoki komunikacji międzyplanetarnej. źródło: NKJP: Największa przygoda ludzkości, Dziennik Polski, 1999-07-16 |
|
|
Dyplomacja watykańska znajduje wspólny język z Amerykańcami i nad podzieloną Europą wschodzi świt wolności. źródło: NKJP: Andrzej Horubała: Farciarz, 2003 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | świt |
świty |
|
| D. | świtu |
świtów |
|
| C. | świtowi |
świtom |
|
| B. | świt |
świty |
|
| N. | świtem |
świtami |
|
| Ms. | świcie |
świtach |
|
| W. | świcie |
świty |
Składnia
|
+ | świt | + |
CZEGO
|