zmrok

  • pora dnia, kiedy zaszło słońce i ściemnia się stopniowo aż do zapadnięcia nocy
  • CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Niebo i wszechświat

    słońce i księżyc, pory dnia


    CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Pogoda

    zjawiska atmosferyczne

  • synonimy:  zmierzch
    antonimy:  rozświt
    świt
    hiperonimy:  pora I
    • jesienny, wieczorny; gęsty; pierwszy zmrok
    • zmrok i deszcz, zmrok i mgła
    • zmrok zapadł/zapada; zaskoczył kogoś
    • nadejście zmroku
    • doczekać zmroku
    • czekać, dotrwać, poczekać: wrócić do zmroku
    • czekać na zmrok
    • wrócić/wracać o zmroku; łazić, spacerować, wracać, wychodzić po zmroku
    • po zapadnięciu zmroku; przed zmrokiem; od rana do zmroku, od świtu do zmroku
  • Wysadzane są pociągi, bomby wybuchają na ulicach stolicy, na głównych szosach ruch zamiera o zmroku, zbrojni terroryści napadają na wioski.

    źródło: NKJP: Monika Słowakiewicz: Wybory po pięciu latach terroru, Gazeta Wyborcza, 1997-05-16

    Od dłuższego czasu światła na proszowickich ulicach włączają się znacznie później niż to bywało w latach poprzednich. Po zapadnięciu zmroku przez kilkadziesiąt minut panują ciemności. Niestety, na poprawę sytuacji się nie zanosi.

    źródło: NKJP: Nie będzie jaśniej, Dziennik Polski, 2002-05-09

    Zapadł już wczesny zimowy zmrok.

    źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie. 1967

    Dopiero gdy zmrok wieczoru otulał step, Tomek zjadł z wielkim apetytem kolację, a potem zadowolony wcisnął się w kąt ławki i zasnął niemal natychmiast.

    źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. zmrok
    zmroki
    D. zmroku
    zmroków
    C. zmrokowi
    zmrokom
    B. zmrok
    zmroki
    N. zmrokiem
    zmrokami
    Ms. zmroku
    zmrokach
    W. zmroku
    zmroki

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • Pierwotnie  mrok  'zmierzch, zmrok, zapadanie ciemności; pomroka, cień, ciemność'. Nagłosowe z- jest wtórne, powstało pod wpływem  zmierzchać się  (zob.  zmierzch ).

CHRONOLOGIZACJA:
XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł
Data ostatniej modyfikacji: 14.03.2024