UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zasłużyć

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zasłużę
zasłużymy
2 os. zasłużysz
zasłużycie
3 os. zasłuży
zasłużą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zasłużyłem
+(e)m zasłużył
zasłużyłam
+(e)m zasłużyła
zasłużyłom
+(e)m zasłużyło
zasłużyliśmy
+(e)śmy zasłużyli
zasłużyłyśmy
+(e)śmy zasłużyły
2 os. zasłużyłeś
+(e)ś zasłużył
zasłużyłaś
+(e)ś zasłużyła
zasłużyłoś
+(e)ś zasłużyło
zasłużyliście
+(e)ście zasłużyli
zasłużyłyście
+(e)ście zasłużyły
3 os. zasłużył
zasłużyła
zasłużyło
zasłużyli
zasłużyły

bezosobnik: zasłużono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zasłużmy
2 os. zasłuż
zasłużcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zasłużyłbym
bym zasłużył
zasłużyłabym
bym zasłużyła
zasłużyłobym
bym zasłużyło
zasłużylibyśmy
byśmy zasłużyli
zasłużyłybyśmy
byśmy zasłużyły
2 os. zasłużyłbyś
byś zasłużył
zasłużyłabyś
byś zasłużyła
zasłużyłobyś
byś zasłużyło
zasłużylibyście
byście zasłużyli
zasłużyłybyście
byście zasłużyły
3 os. zasłużyłby
by zasłużył
zasłużyłaby
by zasłużyła
zasłużyłoby
by zasłużyło
zasłużyliby
by zasłużyli
zasłużyłyby
by zasłużyły

bezosobnik: zasłużono by

bezokolicznik: zasłużyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zasłużywszy

gerundium: zasłużenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zasłużenie
zasłużenia
D. zasłużenia
zasłużeń
C. zasłużeniu
zasłużeniom
B. zasłużenie
zasłużenia
N. zasłużeniem
zasłużeniami
Ms. zasłużeniu
zasłużeniach
W. zasłużenie
zasłużenia

odpowiednik aspektowy: zasługiwać

Pochodzenie

Zob. służyć

Definicja

swoim postępowaniem lub cechami dać powód do określonego potraktowania lub określonej oceny

Noty o użyciu

Wyraz często występujący w bezpośrednim sąsiedztwie wyrazu sobie, bez modyfikacji znaczenia.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie

Połączenia

  • artysta, uczeń, pracownik, sportowiec; film, pomysł, projekt zasłużył; drużyna; książka, ustawa zasłużyła; dziecko zasłużyło na coś
  • zasłużyć na awans, na dobrą ocenę, na łaskę, na medal, na miano dobroczyńcy, na miłość, na nagrodę, na najwyższą notę, na odpoczynek, na pochwałę, na podziękowanie, na podziw, na pomnik, na poparcie, na stypendium, na szacunek, na tytuł, na uwagę, na uznanie, na wyróżnienie, na zaszczyt, na zaufanie, na zbawienie; na dwóję, na karę, na krytykę, na naganę, na nauczkę, na potępienie, na śmierć

Cytaty

- Pochlebiasz mi Kattesie, ale ja doprawdy nie wiem, czym sobie zasłużyłem na ten zaszczyt.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002

Łukasz jest młodym, bardzo ambitnym i pracowitym zawodnikiem. Swoją postawą zasłużył na to, żeby dać mu szansę na grę w kolejnych spotkaniach – stwierdził trener Domagała.

źródło: NKJP: (rys): Zawiedli kibiców, Dziennik Łódzki, 2005-01-21

[...] jesteśmy oburzeni tym listem. Traktujemy go jako pomówienie i szkalowanie osób, które na to nie zasłużyły.

źródło: NKJP: Jesteśmy oburzeni, Tygodnik Podhalański, 1999, nr 33

Nawet jeśli dziecko zasłuży na porządne lanie, zawsze są inne metody przemówienia mu do rozumu.

źródło: KWSJP: Agata Bochenek: Żubr, 1998

Tysiąc ankietowanych uczestników przyznało, że projekt zasłużył na wysoką ocenę.

źródło: NKJP: Frontem do Unii, Dziennik Polski, 2002-12-23

Składnia

bez ograniczeń + zasłużyć +
na CO + (CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 07.06.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj