UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

celnik

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. celny 2

1. na granicy

Definicja

urzędnik, który kontroluje osoby i towary przez nie przewożone przez granicę i pobiera cło

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca zawody

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  urzędnik

Połączenia

  • dociekliwy; bułgarski, polski, słowacki... celnik
  • celnicy z przejścia granicznego (w Chyżnem, w Medyce...); z Urzędu Celnego
  • celnik na granicy, na lotnisku, na przejściu granicznym
  • mundur, pensja, praca celnika; akcja, sukces; protest, strajk celników
  • premia dla celników
  • celnicy kontrolują, odprawili, przetrząsali, sprawdzili/sprawdzają coś; odkryli, przechwycili, skonfiskowali, udaremnili, ujawnili, wykryli coś; natknęli się, natrafili na coś
  • przekupić celnika; przeszkolić; korumpować celników

Cytaty

Francuscy celnicy udaremnili przemyt ponad 15 tys. litrów wódki podczas kontroli portugalskiej ciężarówki na autostradzie Lille-Dunkierka - poinformowały francuskie władze celne.

źródło: NKJP: Świat, Dziennik Polski, 2002-08-22

Środowa akcja celników szukających w hurtowniach sprowadzonych nielegalnie papierosów przyniosła niewielkie rezultaty.

źródło: NKJP: Ernest Skalski: Nalot hurtowy, Gazeta Wyborcza, 1993-04-09

Jestem tu nielegalnie! Żaden celnik na lotnisku mnie nie przepuści - w każdym razie nie za bakszysz, na jaki mnie stać.

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. celnik
celnicy
ndepr
celniki
depr
D. celnika
celników
C. celnikowi
celnikom
B. celnika
celników
N. celnikiem
celnikami
Ms. celniku
celnikach
W. celniku
celnicy
ndepr
celniki
depr

2. w Biblii

Definicja

w Biblii: urzędnik pobierający podatki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  urzędnik

Połączenia

  • faryzeusze i celnicy
  • towarzystwo; bogactwo celników

Cytaty

Mateusz był kimś wyjątkowym w gronie prostych rybaków, uczniów Jezusa: celnik, czyli poborca podatkowy, był wówczas tak samo znienawidzony, jak obecnie urzędy skarbowe na całym świecie.

źródło: NKJP: Losy dwunastu apostołów, Dziennik Polski, 2004-04-09

W obliczu Boga nie można powoływać się na własne osiągnięcia i własną sprawiedliwość. Przypowieść o faryzeuszu i celniku wyraża to z nieporównaną mocą.

źródło: NKJP: Wacław Hryniewicz: Uniżenie Boga, uniżenie Kościoła, 1994, prasa

Widzimy to oblicze Jezusa. Przebywa w towarzystwie celników, grzeszników, Magdalen, chorych na ciele i duszy.

źródło: NKJP: Józef Tischner: Świat ludzkiej nadziei: wybór szkiców filozoficznych 1966-1975, 1975

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. celnik
celnicy
ndepr
celniki
depr
D. celnika
celników
C. celnikowi
celnikom
B. celnika
celników
N. celnikiem
celnikami
Ms. celniku
celnikach
W. celniku
celnicy
ndepr
celniki
depr
Data ostatniej modyfikacji: 19.03.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj