Chronologizacja
Jako składnik wyrażenia laska opolna 'sądownictwo opolne'
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | laska |
laski |
|
| D. | laski |
lasek |
|
| C. | lasce |
laskom |
|
| B. | laskę |
laski |
|
| N. | laską |
laskami |
|
| Ms. | lasce |
laskach |
|
| W. | lasko |
laski |
1. drewniana
Definicja
Pochodzenie
psł. *lěska 'pręt, kij leszczynowy, leszczyna'
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | kij |
Połączenia
- bambusowa, drewniana, metalowa; gruba; biała, czarna laska
- kapelusz i laska
- gałka, koniec laski
- babka, mężczyzna, pan, staruszek z laską
- starszy człowiek, dziadek, mężczyzna, pan, staruszek, staruszka o lasce
- podnieść, trzymać; złamać laskę
- stukać; bić, uderzyć laską (po głowie); ktoś podpierający się laską
- ktoś oparty o laskę
- chodzić z laską
- opierać się, wspierać się na lasce; chodzić, kuśtykać, poruszać się o lasce; ktoś wsparty na lasce
Cytaty
|
Pobiegła korytarzykiem do sieni, a stamtąd już było widać stojącego na ganku pana Michała i pana Platera opierającego się na grubej lasce. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987 |
|
|
Mam już na sobie płaszcz, w lewej ręce kapelusz i laskę. źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Doktor Twardowski, 1981 |
|
|
Inni zebrani przed blokiem także ciepło wspominali pana o lasce wybierającego się na spacer do parku czy na pobliskie ławeczki. źródło: NKJP: /minos/: Tragedia w śródmieściu, Echo Dnia, 2005-06-11 |
|
|
Podniósł laskę i rzucił nią z całej siły o ścianę. Nic się nie stało. Kij odbił się i upadł na podłogę. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Góry Żmijowe, 2006 |
|
|
Mam silnie skręconą nogę w kostce, z pourazową nierównością jakiejś tam kości. Chodzę o lasce. źródło: NKJP: Krystyna Janda: Małpa, 2004 |
2. marszałka sejmu
Definicja
Pochodzenie
psł. *lěska 'pręt, kij leszczynowy, leszczyna'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- laska marszałka, ministra, wodza
Cytaty
|
Można było zobaczyć pamiątki bezpośrednio związane ze świętem 3 Maja (m.in. drukowany tekst Ustawy Rządowej, laskę marszałka Sejmu Wielkiego Stanisława Małachowskiego [...]. źródło: NKJP: (AN): Pod Twoją obronę..., Dziennik Polski, 2003-05-05 |
|
|
Gdyby Sejm odrzucił wtedy koncepcję ówczesnego, wygrażającego laską ministra, nie doszłoby do dzisiejszej sytuacji. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 28.04.1993 |
3. wanilii
Definicja
Pochodzenie
psł. *lěska 'pręt, kij leszczynowy, leszczyna'
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | kawałek |
Połączenia
- laska dynamitu, trotylu; cynamonu, kiełbasy, wanilii; trzciny
Cytaty
|
Gdy w okolicy eksplodują materiały wybuchowe i kogoś pokaleczą, wiadomo, że najczęściej pochodzą z kopalni. Laska dynamitu łatwo mieści się nawet w bucie. źródło: NKJP: Wanda Dybalska: Co ma pracownik w teczce, Gazeta Wyborcza, 1995-11-15 |
|
|
Oprócz świątecznych świec było można zauważyć... suszone plasterki pomarańczy po 60 groszy sztukę (wciąż aromatyczne) oraz laski cynamonu w cenie 80 groszy za jedną. źródło: NKJP: /NIKA/: Na straganie w dzień targowy, Echo Dnia, 2004-12-18 |
|
|
Każda z nich składała na ziemi produkty ze swego poletka. Były to: pasiaste dynie, laski trzciny cukrowej, taro, słodkie kartofle i zielone łodygi miejscowej rośliny [...]. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1965 |
|
|
Obrane gruszki ugotować w wodzie z dodatkiem cukru (100 g/1 l wody), laski wanilii i pokrojonej w plastry pomarańczy. źródło: NKJP: (D): Cielęcina helwecka, Dziennik Polski, 2000-06-10 |
Składnia
|
+ | laska | + |
CZEGO
|
4. dziewczyna
Definicja
Pochodzenie
może czes. láska 'miłość'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć
Relacje znaczeniowe
Połączenia
- atrakcyjna, fajna, niezła; extra, super; gruba; młoda; łatwa, pusta laska
- laski na imprezie; laski w szkole
- jakiś typ lasek
- laska leci na coś, kogoś
- szukać laski
- mieć; poderwać, wyrwać laskę; wyrywać laski; wyrywanie lasek
- podejść, zagadać do laski
Cytaty
|
[...] Spojrzał na nią jak na człowieka, a nie atrakcyjną laskę, którą chciałby, bodaj na miejscu, przelecieć. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003 |
|
|
Swoją drogą, Joasia wydaje się być niezłą laską, a do tego napaloną jak piec w środku zimy [...]. źródło: NKJP: Tomasz Klarecki, Izabela Smolarek: Wilk... i śmierć bankiera, 2006 |
|
|
Nie ma sposobu na wyrywanie lasek wg jakiegoś schematu, jeśli ktoś w to wierzy, to współczuję. źródło: NKJP: Internet |
5. ocena niedostateczna
Definicja
Pochodzenie
psł. *lěska 'pręt, kij leszczynowy, leszczyna'
Znaczenie oparte na podobieństwie kształtu cyfry jeden do kija
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła
Relacje znaczeniowe
Połączenia
- laska z klasówki
- dostać laskę
Cytaty
|
Ale przyszedł dzień, że moja dziewczyna postanowiła ze mną zerwać. W dodatku w tym samym dniu dostałem trzy laski. Miałem strasznego doła i chciałem się komuś wyżalić. źródło: NKJP: Nałogi przed sądem, Dziennik Polski, 2003-03-13 |
|
|
Gabi, jak jutro dostaniesz laskę z klasówki to osobiście dostaniesz ode mnie bacikiem. źródło: NKJP: Internet |