UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

tłuc się

Chronologizacja

1444, SStp

Pochodzenie

psł. *telkti sę, *tľ̥kǫ sę 'bić się, tłuc się, gnieść się'

1. o talerzu

Definicja

będąc twardym i kruchym, rozpadać się na kawałki

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozbijać się

Połączenia

  • lustro, szkło tłucze się; kieliszki, szklanki, talerze tłuką się

Cytaty

Kieliszki ze szkła cienkiego jak bibułka tłukły się w ręku.

źródło: NKJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002

Później [...] turyści mogli korzystać z lornetek; dawało się je do ręki, więc tłukły się, niszczyły.

źródło: NKJP: Zajrzeć na Wawel, Dziennik Polski - Kraków, 2002-07-25

Przedmioty łatwo tłukące się, niebezpieczne substancje i preparaty chemiczne oraz materiały o największej masie powinny być składowane na najniższych półkach regałów.

źródło: NKJP: Rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z dnia 26 września 1997

W tej samej chwili butelka zatoczyła w powietrzu szeroki łuk i upadła pod naszymi nogami, tłukąc się na tysiące szkiełek.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Żydówek nie obsługujemy, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłukę się
 tłuczemy się
2 os. tłuczesz się
 tłuczecie się
3 os. tłucze się
 tłuką się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłem się
+(e)m się tłukł
 tłukłam się
+(e)m się tłukła
 tłukłom się
+(e)m się tłukło
 tłukliśmy się
+(e)śmy się tłukli
 tłukłyśmy się
+(e)śmy się tłukły
2 os. tłukłeś się
+(e)ś się tłukł
 tłukłaś się
+(e)ś się tłukła
 tłukłoś się
+(e)ś się tłukło
 tłukliście się
+(e)ście się tłukli
 tłukłyście się
+(e)ście się tłukły
3 os. tłukł się
 tłukła się
 tłukło się
 tłukli się
 tłukły się

bezosobnik: tłuczono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się tłukł
będę się tłuc
 będę się tłukła
będę się tłuc
 będę się tłukło
będę się tłuc
 będziemy się tłukli
będziemy się tłuc
 będziemy się tłukły
będziemy się tłuc
2 os. będziesz się tłukł
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukła
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukło
będziesz się tłuc
 będziecie się tłukli
będziecie się tłuc
 będziecie się tłukły
będziecie się tłuc
3 os. będzie się tłukł
będzie się tłuc
 będzie się tłukła
będzie się tłuc
 będzie się tłukło
będzie się tłuc
 będą się tłukli
będą się tłuc
 będą się tłukły
będą się tłuc

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłuczmy się
2 os. tłucz się
 tłuczcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłbym się
bym się tłukł
 tłukłabym się
bym się tłukła
 tłukłobym się
bym się tłukło
 tłuklibyśmy się
byśmy się tłukli
 tłukłybyśmy się
byśmy się tłukły
2 os. tłukłbyś się
byś się tłukł
 tłukłabyś się
byś się tłukła
 tłukłobyś się
byś się tłukło
 tłuklibyście się
byście się tłukli
 tłukłybyście się
byście się tłukły
3 os. tłukłby się
by się tłukł
 tłukłaby się
by się tłukła
 tłukłoby się
by się tłukło
 tłukliby się
by się tłukli
 tłukłyby się
by się tłukły

bezosobnik: tłuczono by się

bezokolicznik: tłuc się

imiesłów przysłówkowy współczesny: tłukąc się

gerundium: tłuczenie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: tłukący się

odpowiedniki aspektowe: potłuc się , stłuc się

Składnia

Rznieżywotny + tłuc się + bez ograniczeń

2. o ćmach

Definicja

uderzać raz po raz, powodując charakterystyczny odgłos

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Relacje znaczeniowe

synonimy:  łomotać, walić

Połączenia

  • ćmy, muchy tłuką się
  • tłuc się o klosz, o lampę, o szybę

Cytaty

Pater patrzył na szerszenia, który po drugiej stronie okna tłukł się pod eternitowym okapem.

źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

W powietrzu wirowały kłęby gipsowego pyłu. Za ścianą tłukła się osobowa winda.

źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002

Ruszyliśmy, ale nie dało się jechać szybciej niż dwadzieścia, trzydzieści, bo luźne żelastwo tłukło się o podwozie.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009

Woda szumiała w rynnach, tłukła się jak oszalała po koleinach chodnika, spływała do bulgoczących studzienek.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

Na drugą stronę dotarłam zmoczona do pasa, a gdy z dali spojrzałam wstecz, wzburzone fale tłukły się już o strome nabrzeże.

źródło: NKJP: Skąd do Afryki najbliżej, Dziennik Polski - Podróże, 2003-07-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłukę się
 tłuczemy się
2 os. tłuczesz się
 tłuczecie się
3 os. tłucze się
 tłuką się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłem się
+(e)m się tłukł
 tłukłam się
+(e)m się tłukła
 tłukłom się
+(e)m się tłukło
 tłukliśmy się
+(e)śmy się tłukli
 tłukłyśmy się
+(e)śmy się tłukły
2 os. tłukłeś się
+(e)ś się tłukł
 tłukłaś się
+(e)ś się tłukła
 tłukłoś się
+(e)ś się tłukło
 tłukliście się
+(e)ście się tłukli
 tłukłyście się
+(e)ście się tłukły
3 os. tłukł się
 tłukła się
 tłukło się
 tłukli się
 tłukły się

bezosobnik: tłuczono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się tłukł
będę się tłuc
 będę się tłukła
będę się tłuc
 będę się tłukło
będę się tłuc
 będziemy się tłukli
będziemy się tłuc
 będziemy się tłukły
będziemy się tłuc
2 os. będziesz się tłukł
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukła
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukło
będziesz się tłuc
 będziecie się tłukli
będziecie się tłuc
 będziecie się tłukły
będziecie się tłuc
3 os. będzie się tłukł
będzie się tłuc
 będzie się tłukła
będzie się tłuc
 będzie się tłukło
będzie się tłuc
 będą się tłukli
będą się tłuc
 będą się tłukły
będą się tłuc

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłuczmy się
2 os. tłucz się
 tłuczcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłbym się
bym się tłukł
 tłukłabym się
bym się tłukła
 tłukłobym się
bym się tłukło
 tłuklibyśmy się
byśmy się tłukli
 tłukłybyśmy się
byśmy się tłukły
2 os. tłukłbyś się
byś się tłukł
 tłukłabyś się
byś się tłukła
 tłukłobyś się
byś się tłukło
 tłuklibyście się
byście się tłukli
 tłukłybyście się
byście się tłukły
3 os. tłukłby się
by się tłukł
 tłukłaby się
by się tłukła
 tłukłoby się
by się tłukło
 tłukliby się
by się tłukli
 tłukłyby się
by się tłukły

bezosobnik: tłuczono by się

bezokolicznik: tłuc się

imiesłów przysłówkowy współczesny: tłukąc się

gerundium: tłuczenie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: tłukący się

Składnia

bez ograniczeń + tłuc się +
(o CO)

3. z kolegami

Definicja

pot. 
bić się mocno i zaciekle

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  naparzać się
hiperonimy:  bić się

Połączenia

  • dzieciaki, chłopaki tłuką się
  • tłuc się kijami, pięściami
  • tłuc się ze sobą

Cytaty

Gdzieś za stodołami wydzierały się dzieciary, tłukły się tam i czubiły.

źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002

Przed dwoma laty specjalnie przyjeżdżali do nas chłopcy z Tlenia i Laskowic i tłukli się z naszymi.

źródło: NKJP: Jacek Jaszczyk: Niebezpieczna zabawa, Tygodnik Tucholski, 2003

Są też tacy, którzy lubią tłuc się po gębach za pomocą pięści, kijów i kastetów.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006

Kiedyś okoliczna młodzież tłukła się sztachetami po łbach, w których i tak już szumiało od wypitej gorzałki, a dzisiaj zjeżdża podrasowanymi maluchami w sobotnie wieczory do Mszany, by po dyskotece udowodnić śpiącemu miasteczku, kto tu rządzi.

źródło: NKJP: Tradycja nie ginie, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2002-03-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłukę się
 tłuczemy się
2 os. tłuczesz się
 tłuczecie się
3 os. tłucze się
 tłuką się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłem się
+(e)m się tłukł
 tłukłam się
+(e)m się tłukła
 tłukłom się
+(e)m się tłukło
 tłukliśmy się
+(e)śmy się tłukli
 tłukłyśmy się
+(e)śmy się tłukły
2 os. tłukłeś się
+(e)ś się tłukł
 tłukłaś się
+(e)ś się tłukła
 tłukłoś się
+(e)ś się tłukło
 tłukliście się
+(e)ście się tłukli
 tłukłyście się
+(e)ście się tłukły
3 os. tłukł się
 tłukła się
 tłukło się
 tłukli się
 tłukły się

bezosobnik: tłuczono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się tłukł
będę się tłuc
 będę się tłukła
będę się tłuc
 będę się tłukło
będę się tłuc
 będziemy się tłukli
będziemy się tłuc
 będziemy się tłukły
będziemy się tłuc
2 os. będziesz się tłukł
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukła
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukło
będziesz się tłuc
 będziecie się tłukli
będziecie się tłuc
 będziecie się tłukły
będziecie się tłuc
3 os. będzie się tłukł
będzie się tłuc
 będzie się tłukła
będzie się tłuc
 będzie się tłukło
będzie się tłuc
 będą się tłukli
będą się tłuc
 będą się tłukły
będą się tłuc

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłuczmy się
2 os. tłucz się
 tłuczcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłbym się
bym się tłukł
 tłukłabym się
bym się tłukła
 tłukłobym się
bym się tłukło
 tłuklibyśmy się
byśmy się tłukli
 tłukłybyśmy się
byśmy się tłukły
2 os. tłukłbyś się
byś się tłukł
 tłukłabyś się
byś się tłukła
 tłukłobyś się
byś się tłukło
 tłuklibyście się
byście się tłukli
 tłukłybyście się
byście się tłukły
3 os. tłukłby się
by się tłukł
 tłukłaby się
by się tłukła
 tłukłoby się
by się tłukło
 tłukliby się
by się tłukli
 tłukłyby się
by się tłukły

bezosobnik: tłuczono by się

bezokolicznik: tłuc się

imiesłów przysłówkowy współczesny: tłukąc się

gerundium: tłuczenie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: tłukący się

odpowiednik aspektowy: potłuc się

Składnia

Rzosobowy + tłuc się +
(z KIM) + (po CZYM)
Rzpl + tłuc się +
(CZYM) + (po CZYM)

4. pociągiem

Definicja

pot. 
odbywać długą podróż w złych warunkach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  telepać się

Połączenia

  • tłuc się całą noc
  • tłuc się autobusem, pociągiem

Cytaty

Dumna Karolina trzasnęła drzwiami perfumerii i wyszła, a potem trzy kwadranse tłukła się autobusem do domu.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004

Skoro miał tyle pieniędzy, powinni podróżować konno albo powozem [...], zamiast tłuc się po wertepach w wózku ciągniętym przez starego muła.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Warto przez stosownie długi czas płynąć parowcem, znosząc cierpienia morskiej choroby [...]. Albo przez tyle samo dni tłuc się koleją, przysypiając z nudów, kiwając się w rytm stukotu kół.

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1999

– Ech – mówił taki typek w przyciasnym garniturze, wygniecionym w dodatku, bo tłukł się do centrali handlu nocnym pociągiem spod Szczecina – my to mieliśmy życie jak w Madrycie, nie to, co młodzi dzisiaj!

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłukę się
 tłuczemy się
2 os. tłuczesz się
 tłuczecie się
3 os. tłucze się
 tłuką się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłem się
+(e)m się tłukł
 tłukłam się
+(e)m się tłukła
 tłukłom się
+(e)m się tłukło
 tłukliśmy się
+(e)śmy się tłukli
 tłukłyśmy się
+(e)śmy się tłukły
2 os. tłukłeś się
+(e)ś się tłukł
 tłukłaś się
+(e)ś się tłukła
 tłukłoś się
+(e)ś się tłukło
 tłukliście się
+(e)ście się tłukli
 tłukłyście się
+(e)ście się tłukły
3 os. tłukł się
 tłukła się
 tłukło się
 tłukli się
 tłukły się

bezosobnik: tłuczono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się tłukł
będę się tłuc
 będę się tłukła
będę się tłuc
 będę się tłukło
będę się tłuc
 będziemy się tłukli
będziemy się tłuc
 będziemy się tłukły
będziemy się tłuc
2 os. będziesz się tłukł
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukła
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukło
będziesz się tłuc
 będziecie się tłukli
będziecie się tłuc
 będziecie się tłukły
będziecie się tłuc
3 os. będzie się tłukł
będzie się tłuc
 będzie się tłukła
będzie się tłuc
 będzie się tłukło
będzie się tłuc
 będą się tłukli
będą się tłuc
 będą się tłukły
będą się tłuc

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłuczmy się
2 os. tłucz się
 tłuczcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłbym się
bym się tłukł
 tłukłabym się
bym się tłukła
 tłukłobym się
bym się tłukło
 tłuklibyśmy się
byśmy się tłukli
 tłukłybyśmy się
byśmy się tłukły
2 os. tłukłbyś się
byś się tłukł
 tłukłabyś się
byś się tłukła
 tłukłobyś się
byś się tłukło
 tłuklibyście się
byście się tłukli
 tłukłybyście się
byście się tłukły
3 os. tłukłby się
by się tłukł
 tłukłaby się
by się tłukła
 tłukłoby się
by się tłukło
 tłukliby się
by się tłukli
 tłukłyby się
by się tłukły

bezosobnik: tłuczono by się

bezokolicznik: tłuc się

imiesłów przysłówkowy współczesny: tłukąc się

gerundium: tłuczenie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: tłukący się

Składnia

Rzosobowy + tłuc się +
(CZYM)

5. po świecie

Definicja

pot. 
często zmieniać miejsca pobytu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  włóczyć się

Połączenia

  • tłuc się po kraju, po świecie

Cytaty

Polacy tłuką się po świecie coraz liczniej, co znaczy, że dołączamy do grupy społeczeństw zamożnych.

źródło: NKJP: Pora na potwora, Dziennik Polski - Świat, 2000-08-04

Nie zaproszę do siebie przecież 20 typów, nie zmieścimy się. Puby? Owszem czasem, ale co to za radocha przepłacać za browar i tłuc się po mieście?

źródło: NKJP: Rozmowa - Władysław Padło, Onet.pl - Rozmowy, 2003-02-13

Tłukąc się w tej karawanie po pustyni, ludzie uważają się jednak za szczęśliwych.

źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłukę się
 tłuczemy się
2 os. tłuczesz się
 tłuczecie się
3 os. tłucze się
 tłuką się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłem się
+(e)m się tłukł
 tłukłam się
+(e)m się tłukła
 tłukłom się
+(e)m się tłukło
 tłukliśmy się
+(e)śmy się tłukli
 tłukłyśmy się
+(e)śmy się tłukły
2 os. tłukłeś się
+(e)ś się tłukł
 tłukłaś się
+(e)ś się tłukła
 tłukłoś się
+(e)ś się tłukło
 tłukliście się
+(e)ście się tłukli
 tłukłyście się
+(e)ście się tłukły
3 os. tłukł się
 tłukła się
 tłukło się
 tłukli się
 tłukły się

bezosobnik: tłuczono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się tłukł
będę się tłuc
 będę się tłukła
będę się tłuc
 będę się tłukło
będę się tłuc
 będziemy się tłukli
będziemy się tłuc
 będziemy się tłukły
będziemy się tłuc
2 os. będziesz się tłukł
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukła
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukło
będziesz się tłuc
 będziecie się tłukli
będziecie się tłuc
 będziecie się tłukły
będziecie się tłuc
3 os. będzie się tłukł
będzie się tłuc
 będzie się tłukła
będzie się tłuc
 będzie się tłukło
będzie się tłuc
 będą się tłukli
będą się tłuc
 będą się tłukły
będą się tłuc

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłuczmy się
2 os. tłucz się
 tłuczcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłbym się
bym się tłukł
 tłukłabym się
bym się tłukła
 tłukłobym się
bym się tłukło
 tłuklibyśmy się
byśmy się tłukli
 tłukłybyśmy się
byśmy się tłukły
2 os. tłukłbyś się
byś się tłukł
 tłukłabyś się
byś się tłukła
 tłukłobyś się
byś się tłukło
 tłuklibyście się
byście się tłukli
 tłukłybyście się
byście się tłukły
3 os. tłukłby się
by się tłukł
 tłukłaby się
by się tłukła
 tłukłoby się
by się tłukło
 tłukliby się
by się tłukli
 tłukłyby się
by się tłukły

bezosobnik: tłuczono by się

bezokolicznik: tłuc się

imiesłów przysłówkowy współczesny: tłukąc się

gerundium: tłuczenie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: tłukący się

Składnia

Rzosobowy + tłuc się +
po CZYM

6. po domu

Definicja

pot. 
poruszać się nerwowo lub niezgrabnie, powodując hałas

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Połączenia

  • tłuc się po domu, po kuchni; po nocy

Cytaty

Katarzyna Mikosz zrezygnowała wreszcie z nabożnego zasłuchania w odgłosy córki, tłukącej się po mieszkaniu nie bardziej nerwowo niż zwykle.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

Drzwi były lekko uchylone. Przerażona papuga tłukła się po pokoju.

źródło: NKJP: Marek Miller: Pierwszy milion..., 1999

Gun zainteresowała się pomysłem i zerkając do kuchni, gdzie tłukł się mąż, wypytała gościa o szczegóły.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłukę się
 tłuczemy się
2 os. tłuczesz się
 tłuczecie się
3 os. tłucze się
 tłuką się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłem się
+(e)m się tłukł
 tłukłam się
+(e)m się tłukła
 tłukłom się
+(e)m się tłukło
 tłukliśmy się
+(e)śmy się tłukli
 tłukłyśmy się
+(e)śmy się tłukły
2 os. tłukłeś się
+(e)ś się tłukł
 tłukłaś się
+(e)ś się tłukła
 tłukłoś się
+(e)ś się tłukło
 tłukliście się
+(e)ście się tłukli
 tłukłyście się
+(e)ście się tłukły
3 os. tłukł się
 tłukła się
 tłukło się
 tłukli się
 tłukły się

bezosobnik: tłuczono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się tłukł
będę się tłuc
 będę się tłukła
będę się tłuc
 będę się tłukło
będę się tłuc
 będziemy się tłukli
będziemy się tłuc
 będziemy się tłukły
będziemy się tłuc
2 os. będziesz się tłukł
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukła
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukło
będziesz się tłuc
 będziecie się tłukli
będziecie się tłuc
 będziecie się tłukły
będziecie się tłuc
3 os. będzie się tłukł
będzie się tłuc
 będzie się tłukła
będzie się tłuc
 będzie się tłukło
będzie się tłuc
 będą się tłukli
będą się tłuc
 będą się tłukły
będą się tłuc

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłuczmy się
2 os. tłucz się
 tłuczcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłbym się
bym się tłukł
 tłukłabym się
bym się tłukła
 tłukłobym się
bym się tłukło
 tłuklibyśmy się
byśmy się tłukli
 tłukłybyśmy się
byśmy się tłukły
2 os. tłukłbyś się
byś się tłukł
 tłukłabyś się
byś się tłukła
 tłukłobyś się
byś się tłukło
 tłuklibyście się
byście się tłukli
 tłukłybyście się
byście się tłukły
3 os. tłukłby się
by się tłukł
 tłukłaby się
by się tłukła
 tłukłoby się
by się tłukło
 tłukliby się
by się tłukli
 tłukłyby się
by się tłukły

bezosobnik: tłuczono by się

bezokolicznik: tłuc się

imiesłów przysłówkowy współczesny: tłukąc się

gerundium: tłuczenie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: tłukący się

Składnia

Rzżywotny + tłuc się +
(po CZYM)

7. o sercu

Definicja

bić szybko i niespokojnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  bić

Połączenia

  • serce tłucze się
  • tłuc się w piersiach
  • tłuc się z nerwów, ze strachu
  • tłuc się niespokojnie

Cytaty

Położywszy najczulej dziecku rękę na piersi, w której tłukło się serduszko, Ab-Raham w drugiej ściskał nóż.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

Poczułem lekki zapach jej włosów, serce tłukło się rozradowane.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Ta część snu także kończyła się nieodmiennie w tym samym miejscu i w sposób, który powodował, że admirał budził się spocony i przerażony, a serce jeszcze długo tłukło się w panice o żebra.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Uświadomiłem sobie w chwili nie dłuższej niż parę uderzeń szaleńczo tłukącego się w piersiach serca, że swego czasu czarodziej z Weimaru nauczył mnie odpowiedniego zaklęcia, zapisanego przez przedpotopowego patriarchę, Henocha.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłukę się
 tłuczemy się
2 os. tłuczesz się
 tłuczecie się
3 os. tłucze się
 tłuką się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłem się
+(e)m się tłukł
 tłukłam się
+(e)m się tłukła
 tłukłom się
+(e)m się tłukło
 tłukliśmy się
+(e)śmy się tłukli
 tłukłyśmy się
+(e)śmy się tłukły
2 os. tłukłeś się
+(e)ś się tłukł
 tłukłaś się
+(e)ś się tłukła
 tłukłoś się
+(e)ś się tłukło
 tłukliście się
+(e)ście się tłukli
 tłukłyście się
+(e)ście się tłukły
3 os. tłukł się
 tłukła się
 tłukło się
 tłukli się
 tłukły się

bezosobnik: tłuczono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się tłukł
będę się tłuc
 będę się tłukła
będę się tłuc
 będę się tłukło
będę się tłuc
 będziemy się tłukli
będziemy się tłuc
 będziemy się tłukły
będziemy się tłuc
2 os. będziesz się tłukł
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukła
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukło
będziesz się tłuc
 będziecie się tłukli
będziecie się tłuc
 będziecie się tłukły
będziecie się tłuc
3 os. będzie się tłukł
będzie się tłuc
 będzie się tłukła
będzie się tłuc
 będzie się tłukło
będzie się tłuc
 będą się tłukli
będą się tłuc
 będą się tłukły
będą się tłuc

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłuczmy się
2 os. tłucz się
 tłuczcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłbym się
bym się tłukł
 tłukłabym się
bym się tłukła
 tłukłobym się
bym się tłukło
 tłuklibyśmy się
byśmy się tłukli
 tłukłybyśmy się
byśmy się tłukły
2 os. tłukłbyś się
byś się tłukł
 tłukłabyś się
byś się tłukła
 tłukłobyś się
byś się tłukło
 tłuklibyście się
byście się tłukli
 tłukłybyście się
byście się tłukły
3 os. tłukłby się
by się tłukł
 tłukłaby się
by się tłukła
 tłukłoby się
by się tłukło
 tłukliby się
by się tłukli
 tłukłyby się
by się tłukły

bezosobnik: tłuczono by się

bezokolicznik: tłuc się

imiesłów przysłówkowy współczesny: tłukąc się

gerundium: tłuczenie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: tłukący się

Składnia

Rznieżywotny + tłuc się +
(w CZYM)

8. o myślach

Definicja

ciągle się przypominać, nie dając spokoju

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • jakieś myśli tłuką się komuś po głowie; w głowie w umyśle, w pamięci
  • tłuc się po głowie;
  • tłuc się w głowie, w pamięci

Cytaty

Mock poddał się również temu nakazowi, choć w jego umyśle tłukły się natarczywie dwa logiczne pytania: Dlaczego inni zginą, a hrabina i on sam mieliby ocaleć?

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006

Oddział odjechał równie szybko, jak się pojawił, zostawiając po sobie obłok kurzu i pytanie, czy to wszystko rozegrało się naprawdę. [...] Dlaczego mnie nie zatrzymali? - tłukło się po głowie Izy.

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009

Po jego głowie tłukła się tylko jedna myśl: Nie puść! Nie wolno ci puścić!

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008

Niby wszystko jest ok., ale tak jakby nie do końca. Rytm serca przyspiesza, a w głowie tłuką się setki niezałatwionych spraw, nieobdzwonionych kontaktów, nieodbytych spotkań handlowych.

źródło: NKJP: Sławomir Dąblewski: Nie stresuj się, to tylko praca, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2006-08-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłukę się
 tłuczemy się
2 os. tłuczesz się
 tłuczecie się
3 os. tłucze się
 tłuką się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłem się
+(e)m się tłukł
 tłukłam się
+(e)m się tłukła
 tłukłom się
+(e)m się tłukło
 tłukliśmy się
+(e)śmy się tłukli
 tłukłyśmy się
+(e)śmy się tłukły
2 os. tłukłeś się
+(e)ś się tłukł
 tłukłaś się
+(e)ś się tłukła
 tłukłoś się
+(e)ś się tłukło
 tłukliście się
+(e)ście się tłukli
 tłukłyście się
+(e)ście się tłukły
3 os. tłukł się
 tłukła się
 tłukło się
 tłukli się
 tłukły się

bezosobnik: tłuczono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się tłukł
będę się tłuc
 będę się tłukła
będę się tłuc
 będę się tłukło
będę się tłuc
 będziemy się tłukli
będziemy się tłuc
 będziemy się tłukły
będziemy się tłuc
2 os. będziesz się tłukł
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukła
będziesz się tłuc
 będziesz się tłukło
będziesz się tłuc
 będziecie się tłukli
będziecie się tłuc
 będziecie się tłukły
będziecie się tłuc
3 os. będzie się tłukł
będzie się tłuc
 będzie się tłukła
będzie się tłuc
 będzie się tłukło
będzie się tłuc
 będą się tłukli
będą się tłuc
 będą się tłukły
będą się tłuc

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. tłuczmy się
2 os. tłucz się
 tłuczcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. tłukłbym się
bym się tłukł
 tłukłabym się
bym się tłukła
 tłukłobym się
bym się tłukło
 tłuklibyśmy się
byśmy się tłukli
 tłukłybyśmy się
byśmy się tłukły
2 os. tłukłbyś się
byś się tłukł
 tłukłabyś się
byś się tłukła
 tłukłobyś się
byś się tłukło
 tłuklibyście się
byście się tłukli
 tłukłybyście się
byście się tłukły
3 os. tłukłby się
by się tłukł
 tłukłaby się
by się tłukła
 tłukłoby się
by się tłukło
 tłukliby się
by się tłukli
 tłukłyby się
by się tłukły

bezosobnik: tłuczono by się

bezokolicznik: tłuc się

imiesłów przysłówkowy współczesny: tłukąc się

gerundium: tłuczenie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: tłukący się

Składnia

Rznieżywotny + tłuc się +
(po CZYM)
bez ograniczeń + tłuc się +
po CZYM + MOWA WPROST

Frazeologizmy

ktoś/coś tłucze się jak marek po piekle
Data ostatniej modyfikacji: 08.02.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN