UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wieść się

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. wieść II

1.a szczęścić się

Definicja

układać się pomyślnie, zgodnie z oczekiwaniami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

darzyć się, powodzić się, szczęścić się

Połączenia

wieść się drużynie, rodzinie, wszystkim, zespołowi
wieść się w rozgrywkach, w życiu

Cytaty

W Austrii nie wiodło mi się. Czułem się zagubiony. Nie miałem zawodu ani rodziny, która by mnie akceptowała. Nie osiągnąłem niczego.

źródło: NKJP: Anna Bolecka: Uwiedzeni, 2009

Matka od czasu do czasu przerywała milczenie, obwiniając siebie o wszystkie ich niedole, o to, że ojcu nie wiedzie się w leczeniu, że cierpią poniewierkę.

źródło: NKJP: Jerzy Kowalczyk: Nieba kres, Polityka, 2005-07-30

Nykaenen był znakomitym skoczkiem, ale po zakończeniu kariery sportowej nie wiodło mu się w życiu osobistym.

źródło: NKJP: Narciarstwo, Dziennik Polski, 2003-12-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
3 os.	wiedzie się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
3 os.			wiodło się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
3 os.			będzie się wiodło będzie się wieść

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
3 os.			wiodłoby się by się wiodło

bezokolicznik: wieść się

Inne uwagi

Spotykane użycia w 3 os. lp i lm, np. Niezbyt wiodły się role sceniczne, nie powiodło się też małżeństwo.

Składnia

wieść się

KOMU + (w CZYM)

1.b dobrze, źle

Definicja

układać się komuś w jakiś sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

powodzić się

Połączenia

wieść się drużynie, rodzinie, wszystkim, zespołowi
wieść się w życiu
wieść się dobrze, kiepsko, źle

Cytaty

Finansowo wiodło nam się coraz lepiej.

źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996

Gdyby tłusty czwartek był raz w miesiącu, cukiernikom wiodłoby się nieźle.

źródło: NKJP: Magdalena Rusakiewicz: Nie tylko z różami, Dziennik Bałtycki, 2005-02-03

Rodzice pamiętali doskonale jeszcze sprzed wojny, że takim artystom bardzo źle się wiodło w życiu i wybili chłopcu z głowy dalszy rozwój plastycznych talentów.

źródło: NKJP: Piotr Śmigielski: Barwna kreska Mistrza, Dziennik Zachodni, 2001-04-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
3 os.	wiedzie się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
3 os.			wiodło się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
3 os.			będzie się wiodło będzie się wieść

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
3 os.			wiodłoby się by się wiodło

bezokolicznik: wieść się

Składnia

wieść się

KOMU + JAK + (w CZYM)

2. z królewskiego rodu

Definicja

daw.

pochodzić z jakiejś rodziny, z jakiegoś środowiska

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina relacje rodzinne

Cytaty

Kapetyngowie po kądzieli wiedli się z panującej również we Francji od 751 r. dynastii Karolingów.

źródło: NKJP: Paweł Wroński; Włodzimierz Kalicki: Listy od czytelników, Gazeta Wyborcza, 1997-07-11

W dodatku pierwsi władcy Czech ubierali do koronacji ozdobną futrzaną czapkę oraz - na znak swego plebejskiego pochodzenia (wiedli się od Przemysła Oracza, który podobnie jak nasz Piast był chłopem) - łapcie z łyka i plecioną torbę na drugie śniadanie.

źródło: NKJP: Klątwa korony świętego Wacława, Dziennik Polski, 2003-07-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wiodę się	wiedziemy się
2 os.	wiedziesz się	wiedziecie się
3 os.	wiedzie się	wiodą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wiodłem się +(e)m się wiódł	wiodłam się +(e)m się wiodła	wiodłom się +(e)m się wiodło	wiedliśmy się +(e)śmy się wiedli	wiodłyśmy się +(e)śmy się wiodły
2 os.	wiodłeś się +(e)ś się wiódł	wiodłaś się +(e)ś się wiodła	wiodłoś się +(e)ś się wiodło	wiedliście się +(e)ście się wiedli	wiodłyście się +(e)ście się wiodły
3 os.	wiódł się	wiodła się	wiodło się	wiedli się	wiodły się

bezosobnik: wiedziono się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się wiódł będę się wieść	będę się wiodła będę się wieść	będę się wiodło będę się wieść	będziemy się wiedli będziemy się wieść	będziemy się wiodły będziemy się wieść
2 os.	będziesz się wiódł będziesz się wieść	będziesz się wiodła będziesz się wieść	będziesz się wiodło będziesz się wieść	będziecie się wiedli będziecie się wieść	będziecie się wiodły będziecie się wieść
3 os.	będzie się wiódł będzie się wieść	będzie się wiodła będzie się wieść	będzie się wiodło będzie się wieść	będą się wiedli będą się wieść	będą się wiodły będą się wieść

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wiedźmy się
2 os.	wiedź się	wiedźcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wiódłbym się bym się wiódł	wiodłabym się bym się wiodła	wiodłobym się bym się wiodło	wiedlibyśmy się byśmy się wiedli	wiodłybyśmy się byśmy się wiodły
2 os.	wiódłbyś się byś się wiódł	wiodłabyś się byś się wiodła	wiodłobyś się byś się wiodło	wiedlibyście się byście się wiedli	wiodłybyście się byście się wiodły
3 os.	wiódłby się by się wiódł	wiodłaby się by się wiodła	wiodłoby się by się wiodło	wiedliby się by się wiedli	wiodłyby się by się wiodły

bezosobnik: wiedziono by się

bezokolicznik: wieść się

imiesłów przysłówkowy współczesny: wiodąc się

gerundium: wiedzenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wiedzenie się	wiedzenia się
D.	wiedzenia się	wiedzeń się
C.	wiedzeniu się	wiedzeniom się
B.	wiedzenie się	wiedzenia się
N.	wiedzeniem się	wiedzeniami się
Ms.	wiedzeniu się	wiedzeniach się
W.	wiedzenie się	wiedzenia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: wiodący się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wiodący się	wiodący się	wiodący się	wiodące się	wiodąca się
D.	wiodącego się	wiodącego się	wiodącego się	wiodącego się	wiodącej się
C.	wiodącemu się	wiodącemu się	wiodącemu się	wiodącemu się	wiodącej się
B.	wiodącego się	wiodącego się	wiodący się	wiodące się	wiodącą się
N.	wiodącym się	wiodącym się	wiodącym się	wiodącym się	wiodącą się
Ms.	wiodącym się	wiodącym się	wiodącym się	wiodącym się	wiodącej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wiodący się	wiodący się	wiodące się	wiodące się
D.	wiodących się	wiodących się	wiodących się	wiodących się
C.	wiodącym się	wiodącym się	wiodącym się	wiodącym się
B.	wiodących się	wiodących się	wiodących się	wiodące się
N.	wiodącymi się	wiodącymi się	wiodącymi się	wiodącymi się
Ms.	wiodących się	wiodących się	wiodących się	wiodących się

Składnia

wieść się

SKĄD

Data ostatniej modyfikacji: 29.11.2016