UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przydawać

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przydaję
przydajemy
2 os. przydajesz
przydajecie
3 os. przydaje
przydają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przydawałem
+(e)m przydawał
przydawałam
+(e)m przydawała
przydawałom
+(e)m przydawało
przydawaliśmy
+(e)śmy przydawali
przydawałyśmy
+(e)śmy przydawały
2 os. przydawałeś
+(e)ś przydawał
przydawałaś
+(e)ś przydawała
przydawałoś
+(e)ś przydawało
przydawaliście
+(e)ście przydawali
przydawałyście
+(e)ście przydawały
3 os. przydawał
przydawała
przydawało
przydawali
przydawały

bezosobnik: przydawano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę przydawał
będę przydawać
będę przydawała
będę przydawać
będę przydawało
będę przydawać
będziemy przydawali
będziemy przydawać
będziemy przydawały
będziemy przydawać
2 os. będziesz przydawał
będziesz przydawać
będziesz przydawała
będziesz przydawać
będziesz przydawało
będziesz przydawać
będziecie przydawali
będziecie przydawać
będziecie przydawały
będziecie przydawać
3 os. będzie przydawał
będzie przydawać
będzie przydawała
będzie przydawać
będzie przydawało
będzie przydawać
będą przydawali
będą przydawać
będą przydawały
będą przydawać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przydawajmy
2 os. przydawaj
przydawajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przydawałbym
bym przydawał
przydawałabym
bym przydawała
przydawałobym
bym przydawało
przydawalibyśmy
byśmy przydawali
przydawałybyśmy
byśmy przydawały
2 os. przydawałbyś
byś przydawał
przydawałabyś
byś przydawała
przydawałobyś
byś przydawało
przydawalibyście
byście przydawali
przydawałybyście
byście przydawały
3 os. przydawałby
by przydawał
przydawałaby
by przydawała
przydawałoby
by przydawało
przydawaliby
by przydawali
przydawałyby
by przydawały

bezosobnik: przydawano by

bezokolicznik: przydawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przydając

gerundium: przydawanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przydawanie
przydawania
D. przydawania
przydawań
C. przydawaniu
przydawaniom
B. przydawanie
przydawania
N. przydawaniem
przydawaniami
Ms. przydawaniu
przydawaniach
W. przydawanie
przydawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przydający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przydający
przydający
przydający
przydające
przydająca
D. przydającego
przydającego
przydającego
przydającego
przydającej
C. przydającemu
przydającemu
przydającemu
przydającemu
przydającej
B. przydającego
przydającego
przydający
przydające
przydającą
N. przydającym
przydającym
przydającym
przydającym
przydającą
Ms. przydającym
przydającym
przydającym
przydającym
przydającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przydający
przydający
przydające
przydające
D. przydających
przydających
przydających
przydających
C. przydającym
przydającym
przydającym
przydającym
B. przydających
przydających
przydających
przydające
N. przydającymi
przydającymi
przydającymi
przydającymi
Ms. przydających
przydających
przydających
przydających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przydawany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przydawany
przydawany
przydawany
przydawane
przydawana
D. przydawanego
przydawanego
przydawanego
przydawanego
przydawanej
C. przydawanemu
przydawanemu
przydawanemu
przydawanemu
przydawanej
B. przydawanego
przydawanego
przydawany
przydawane
przydawaną
N. przydawanym
przydawanym
przydawanym
przydawanym
przydawaną
Ms. przydawanym
przydawanym
przydawanym
przydawanym
przydawanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przydawani
przydawani
przydawane
przydawane
D. przydawanych
przydawanych
przydawanych
przydawanych
C. przydawanym
przydawanym
przydawanym
przydawanym
B. przydawanych
przydawanych
przydawanych
przydawane
N. przydawanymi
przydawanymi
przydawanymi
przydawanymi
Ms. przydawanych
przydawanych
przydawanych
przydawanych

odpowiednik aspektowy: przydać

Pochodzenie

Zob. dawać

1. uroku

Definicja

książk. 
zwiększać intensywność jakiejś pozytywnej cechy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przysparzać

Połączenia

  • przydawać atrakcyjności, blasku, splendoru, szlachetności, urody, uroku, wdzięku

Cytaty

Donice i pojemniki, z których wylewają się bądź pną w górę rośliny, są tym dla ogrodu, czym biżuteria dla kobiety – dopełniają stroju i przydają blasku.

źródło: NKJP: Robert Domżał, Katarzyna Sklepik-Zwierzolub, Danuta Ogrodniczka: Tematy magazynu, Gazeta Poznańska, 2006-05-12

Nowe ogrodzenie wokół pomnika powstańców styczniowych z pamiętnej bitwy miechowskiej 17 lutego 1863 roku przydaje dostojeństwa i powagi temu miejscu.

źródło: NKJP: Nowe ogrodzenie, Dziennik Polski, 2003-10-25

Podświetlane regały przydają wnętrzu elegancji i sprawiają, że buty się dobrze prezentują.

źródło: NKJP: Grażyna Szulak: Więcej butów, Polska Głos Wielkopolski, 2004-03-19

Jesienne słońce przydaje uroku zadbanym i ładnym miejscom [...].

źródło: NKJP: Andrzej Winogrodzki: Jesienny spacer, Gazeta Krakowska, 2006-09-29

Strzelający pod sufit korek i perlisty strumień trunku nalewanego do lśniących kielichów przydaje rangi tej jedynej w roku uroczystości.

źródło: NKJP: Grażyna Zdrojewska: Perlisty toast, Express Ilustrowany, 2003-12-31

Składnia

bez ograniczeń + przydawać +
KOMU/CZEMU + CZEGO

2. znaczenia

Definicja

książk. 
sprawiać, by coś nabrało nowej formy lub cechy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przyczyniać

Połączenia

  • przydawać sensu, znaczenia

Cytaty

Biblia niewiele mówi o Józefie. Mateusz przydaje mu miano „sprawiedliwego”.

źródło: NKJP: Katarzyna Żelazek: Matka Boska blondynką, a Józef stary. Bóg się rodzi, Dziennik Bałtycki, 2002-12-23

Regionowi przydają znaczenia największe w Austrii złoża ropy naftowej i gazu ziemnego [...].

źródło: NKJP: Internet

Moralna odwaga i konsekwencja ludzi Kreisauer Kreis, wytyczenie przez nich etycznych i politycznych celów na przyszłość, przydawało sensu działaniom wojskowych spiskowców [...].

źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Świadectwo, Gazeta Wyborcza, 1992-07-20

[...] w tej podstawowej wykładni, odnoszącej się do relacji człowiek – świat, istocie ludzkiej przydaje !?wartość nadrzędną.

źródło: NKJP: Rafał Qba Jakubowski: Człowiek a natura w ruchu „Zadrugi”, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 1995-11-01

Studenci konińskiej uczelni odpowiednio przygotowali salę, przydając jej !?karnawałowy wystrój.

źródło: NKJP: PIT: Bal i upominki dla podopiecznych MOPR, Gazeta Poznańska, 2003-02-15

Składnia

bez ograniczeń + przydawać +
CZEMU + CZEGO/!?CO

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: przydawać co, np. słowa przydawały sens

Data ostatniej modyfikacji: 06.12.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj