Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *radovati sę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Relacje znaczeniowe
synonimy: | cieszyć się, ktoś zaciera ręce, weselić się | |
antonimy: | smucić się | |
hiperonimy: | czuć |
Połączenia
- człowiek; dusza, serce; świat raduje się
- radować się pięknem czegoś, widokiem, zwycięstwem, życiem; bliskością czyjąś/kogoś, obecnością czyjąś/kogoś; Bogiem, sukcesem, szczęściem (w niebie, wiecznym)
- radować się w Bogu, w Panu; w duszy, w sercu
- radować się z faktu, że zdanie, z narodzin kogoś, z obecności kogoś, z życia; z awansu, z sukcesu, z wygranej, ze zwycięstwa
- radować się niezmiernie, wielce; wspólnie
- radować się i cieszyć, radować się i smucić się, radować się i weselić się; radować się i cierpieć
- cierpieć i radować się, cieszyć się i radować się, weselić się i radować się; bawić się i radować się, tańczyć i radować się
- umiejętność, zdolność radowania się
Cytaty
Chociaż nie zobaczyli aniołów przy żłobie [...], to uwierzyli słowu, które usłyszeli na pastwisku w widzeniu i pokłonili się Mesjaszowi Nowonarodzonemu, radując się, że zostali dowartościowani, że im Bóg się objawił, nie komu innemu. źródło: NKJP: Mieczysław Maliński: Nieznany Bóg, 2009 |
|
Dla świata zachodniego druga wojna światowa skończyła się 8 maja 1945 r. Na ulicach Londynu, Paryża i innych miast radowano się, pito szampana, a społeczeństwo polskie [...] czekała kolejna, ciężka i wyniszczająca wojna. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 22.05.1992 |
|
Dzieci [...] nie są w stanie docenić godności, wartości i piękna własnego istnienia. Nie umieją radować się życiem, ponieważ nie cieszą się nim ich rodzice. źródło: NKJP: Józef Augustyn: Jak kochać dzieci? 12 zasad rodzicielskiej miłości, 2007 |
|
Radujemy się z tego, że wszelkie prace renowacyjne zostały przed jesienią zakończone, ale smucimy, że mamy jeszcze do zapłacenia ponad 30 tys. zł. źródło: NKJP: Dwie katastrofy..., Dziennik Polski, 2002-10-14 |
|
Tak oto sługa, który był wierny w małych rzeczach w czasie tego życia, nie tylko osiągnie to, że będzie się radował w Panu, lecz także zostanie umieszczony ponad wieloma i ponad wszystkimi dobrami. źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Odpowiedzi na 101 pytań o rzeczy ostateczne, 2004 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
raduję się |
radujemy się |
|||
2 os. |
radujesz się |
radujecie się |
|||
3 os. |
raduje się |
radują się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
radowałem się +(e)m się radował |
radowałam się +(e)m się radowała |
radowałom się +(e)m się radowało |
radowaliśmy się +(e)śmy się radowali |
radowałyśmy się +(e)śmy się radowały |
2 os. |
radowałeś się +(e)ś się radował |
radowałaś się +(e)ś się radowała |
radowałoś się +(e)ś się radowało |
radowaliście się +(e)ście się radowali |
radowałyście się +(e)ście się radowały |
3 os. |
radował się |
radowała się |
radowało się |
radowali się |
radowały się |
bezosobnik: radowano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się radował będę się radować |
będę się radowała będę się radować |
będę się radowało będę się radować |
będziemy się radowali będziemy się radować |
będziemy się radowały będziemy się radować |
2 os. |
będziesz się radował będziesz się radować |
będziesz się radowała będziesz się radować |
będziesz się radowało będziesz się radować |
będziecie się radowali będziecie się radować |
będziecie się radowały będziecie się radować |
3 os. |
będzie się radował będzie się radować |
będzie się radowała będzie się radować |
będzie się radowało będzie się radować |
będą się radowali będą się radować |
będą się radowały będą się radować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
radujmy się |
|
2 os. |
raduj się |
radujcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
radowałbym się bym się radował |
radowałabym się bym się radowała |
radowałobym się bym się radowało |
radowalibyśmy się byśmy się radowali |
radowałybyśmy się byśmy się radowały |
2 os. |
radowałbyś się byś się radował |
radowałabyś się byś się radowała |
radowałobyś się byś się radowało |
radowalibyście się byście się radowali |
radowałybyście się byście się radowały |
3 os. |
radowałby się by się radował |
radowałaby się by się radowała |
radowałoby się by się radowało |
radowaliby się by się radowali |
radowałyby się by się radowały |
bezosobnik: radowano by się
bezokolicznik: radować się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
radując się
gerundium: radowanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | radowanie się |
radowania się |
D. | radowania się |
radowań się |
C. | radowaniu się |
radowaniom się |
B. | radowanie się |
radowania się |
N. | radowaniem się |
radowaniami się |
Ms. | radowaniu się |
radowaniach się |
W. | radowanie się |
radowania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: radujący się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | radujący się |
radujący się |
radujący się |
radujące się |
radująca się |
D. | radującego się |
radującego się |
radującego się |
radującego się |
radującej się |
C. | radującemu się |
radującemu się |
radującemu się |
radującemu się |
radującej się |
B. | radującego się |
radującego się |
radujący się |
radujące się |
radującą się |
N. | radującym się |
radującym się |
radującym się |
radującym się |
radującą się |
Ms. | radującym się |
radującym się |
radującym się |
radującym się |
radującej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | radujący się |
radujący się |
radujące się |
radujące się |
D. | radujących się |
radujących się |
radujących się |
radujących się |
C. | radującym się |
radującym się |
radującym się |
radującym się |
B. | radujących się |
radujących się |
radujących się |
radujące się |
N. | radującymi się |
radującymi się |
radującymi się |
radującymi się |
Ms. | radujących się |
radujących się |
radujących się |
radujących się |
Inne uwagi
uradować się
Składnia
Rzosobowy | + | radować się | + |
(KIM/CZYM)
|
Rzosobowy | + | radować się | + |
(z KOGO/z CZEGO)
|
Rzosobowy | + | radować się | + |
że ZDANIE/ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|