UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wypiąć

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypnę
wypniemy
2 os. wypniesz
wypniecie
3 os. wypnie
wypną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypiąłem
+(e)m wypiął
wypięłam
+(e)m wypięła
wypięłom
+(e)m wypięło
wypięliśmy
+(e)śmy wypięli
wypięłyśmy
+(e)śmy wypięły
2 os. wypiąłeś
+(e)ś wypiął
wypięłaś
+(e)ś wypięła
wypięłoś
+(e)ś wypięło
wypięliście
+(e)ście wypięli
wypięłyście
+(e)ście wypięły
3 os. wypiął
wypięła
wypięło
wypięli
wypięły

bezosobnik: wypięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypnijmy
2 os. wypnij
wypnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypiąłbym
bym wypiął
wypięłabym
bym wypięła
wypięłobym
bym wypięło
wypięlibyśmy
byśmy wypięli
wypięłybyśmy
byśmy wypięły
2 os. wypiąłbyś
byś wypiął
wypięłabyś
byś wypięła
wypięłobyś
byś wypięło
wypięlibyście
byście wypięli
wypięłybyście
byście wypięły
3 os. wypiąłby
by wypiął
wypięłaby
by wypięła
wypięłoby
by wypięło
wypięliby
by wypięli
wypięłyby
by wypięły

bezosobnik: wypięto by

bezokolicznik: wypiąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wypiąwszy

gerundium: wypięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wypięcie
wypięcia
D. wypięcia
wypięć
C. wypięciu
wypięciom
B. wypięcie
wypięcia
N. wypięciem
wypięciami
Ms. wypięciu
wypięciach
W. wypięcie
wypięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wypięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wypięty
wypięty
wypięty
wypięte
wypięta
D. wypiętego
wypiętego
wypiętego
wypiętego
wypiętej
C. wypiętemu
wypiętemu
wypiętemu
wypiętemu
wypiętej
B. wypiętego
wypiętego
wypięty
wypięte
wypiętą
N. wypiętym
wypiętym
wypiętym
wypiętym
wypiętą
Ms. wypiętym
wypiętym
wypiętym
wypiętym
wypiętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wypięci
wypięci
wypięte
wypięte
D. wypiętych
wypiętych
wypiętych
wypiętych
C. wypiętym
wypiętym
wypiętym
wypiętym
B. wypiętych
wypiętych
wypiętych
wypięte
N. wypiętymi
wypiętymi
wypiętymi
wypiętymi
Ms. wypiętych
wypiętych
wypiętych
wypiętych

odpowiednik aspektowy: wypinać

Pochodzenie

Zob. piąć się

1. pierś

Definicja

wysunąć bardziej na zewnątrz od środka ciała, napinając przy tym mięśnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  wypchnąć, wysunąć

Połączenia

  • wypiąć biust, pierś; dupę, pupę, tyłek
  • wypiąć coś dumnie
  • wypięty brzuch, brzuszek; zad, zadek; wypięte pośladki

Cytaty

Trzeba mieć coś pożyczonego, koniecznie czerwone majtki ze studniówki, no i trzeba rano wypiąć tyłek, by rodzina dała kopa na szczęście - wymieniała Agnieszka z IV LO.

źródło: NKJP: Katarzyna Kachel: Pewniaki stuprocentowe, Gazeta Krakowska, 2004-05-11

A teraz wstań, wyprostuj się, podnieś wysoko głowę, uśmiechnij się, wypnij pierś do przodu i przejdź się po pokoju zdecydowanym krokiem.

źródło: NKJP: Angelika Śniegocka: Rozmowa kwalifikacyjna. O czym nie wiedzą kandydaci do pracy, czyli sekrety rekrutujących, 2009

Pati - zawołał w stronę baru - podejdź tutaj! To moja córka - dumnie wypiął brzuch.

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

Popołudniowe gazety, wydawane w stolicy Meksyku, chętnie zamieszczają zdjęcia młodych dam z obnażonymi biustami lub kokieteryjnie wypiętymi (choć zakrytymi) pośladkami.

źródło: NKJP: Jan Rzekomy: Pornografia bez porno, Gazeta Wyborcza, 1993-02-02

Składnia

bez ograniczeń + wypiąć +
CO

2. kartkę

Definicja

odłączyć coś, co zostało wcześniej przyczepione za pomocą szpilki, agrafki, innego mechanizmu czy przedmiotu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

antonimy:  wpiąć

Cytaty

[...] lepszy od zeszytów jest segregator. Można z niego wypiąć potrzebne kartki, dołożyć przepisane bądź skserowane notatki we właściwe miejsce.

źródło: NKJP: (IK): Trzeba chcieć, Gazeta Krakowska, 2005-10-12

Jedna z pracownic wypięła z teczki aktualne zaświadczenie i dołączyła do dokumentów przetargowych, druga nie zauważyła i z tej samej teczki wypięła zaświadczenie przeterminowane.

źródło: NKJP: Sebastian Kuś: Pomyłka za 430 tysięcy, Co Tydzień Jaworzno, 2004-03-25

Asekurujący dziewczynę chłopak wspinał się najprawdopodobniej drugi raz w życiu. [...] Chwila nieuwagi i niezrozumienie z partnerką wiszącą na skale skończyły się tym, że wypiął linę z przyrządu asekuracyjnego i dziewczyna spadła [...].

źródło: NKJP: (JK): Przeżył cudem, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2007-05-02

Wiązania dostosowane do naszego wzrostu, wagi, umiejętności ochronią nas przed kontuzją, bo wypną narty albo snowboard w odpowiednim momencie.

źródło: NKJP: Krzysztof Bąk: Sprawdź, posmaruj, naostrz, Trybuna Śląska, 2002-11-30

Składnia

bez ograniczeń + wypiąć +
CO + (z CZEGO)

3. dziecko

Definicja

rozłączyć na kimś części mechanizmu przytrzymującego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odpiąć, rozpiąć
antonimy:  przypiąć, wpiąć

Cytaty

Przystanęli i zanim mężczyzna wypiął dziecko z wózka, pokazał mu wierzchołki drzew.

źródło: NKJP: Wojcech Chmielewski: Brzytwa, 2008

[...] ile z was, kochających matek, zadałoby sobie tyle trudu, żeby wypiąć dziecko z fotelika, jeśli musiałybyście np. zajrzeć do skrzynki pocztowej obok?

źródło: NKJP: Internet

Chwilę później podszedł do niego mężczyzna, który, grożąc mu śmiercią, wypiął go z pasów, wyrzucił z samochodu, zabrał broń oraz portfel [...].

źródło: Internet: polskieradio.com

Ratownik wypiął ją z uprzęży, pomógł oswobodzić się z lin.

źródło: Internet: vampirediaries24.pl

Składnia

bez ograniczeń + wypiąć +
KOGO + z CZEGO

Frazeologizmy

ni przypiął, ni przyłatał I
ni przypiął, ni wypiął
Data ostatniej modyfikacji: 15.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj