UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pióro

Chronologizacja

SStp, SPXVI: pioro, SKN, SJPXVII, STR: pioro, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *pero

1. ptaka

Definicja

jeden z wielu wyrostków porastających ciało ptaka, złożony z cienkiej rurki otoczonej wyrastającymi z niej promieniście i gęsto włoskami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt ptaki

Połączenia

  • gęsie, kogucie, orle, pawie, strusie; ptasie; białe, brązowe, czarne, niebieskie, zielone; długie; wspaniałe pióro; kolorowe, barwne pióra
  • dziób i pióra, sierść i pióra, włosy i pióra
  • kolor piór
  • boa, czapka z piór
  • kapelusz z piórami
  • pokryty piórami
  • pióra lecą
  • nastroszyć/stroszyć pióra

Cytaty

Nauczył się wychwytywać moment, w kiedy gołąb miał rzucić się w dół, gdy stroszył pióra na karku i poruszał wezbraną puchatą piersią.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Sezon na papierówki, 2003

Oczy czarownika rozbłysły z łakomstwa, ale i on otrzymał swoje: okazały kapelusz kapitański z przepięknym strusim piórem.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1974

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pióro
pióra
D. pióra
piór
C. pióru
piórom
B. pióro
pióra
N. piórem
piórami
Ms. piórze
piórach
W. pióro
pióra

2. rzecz o takim kształcie

Definicja

rzecz przypominająca kształtem pióro ptaka

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Połączenia

  • pióra wycieraczki

Cytaty

Zwłaszcza gdy auto w zimie stoi przez kilka dni, wtedy sprawność akumulatora gwałtownie spada. Warto też wymienić pióra wycieraczek i płyn w spryskiwaczach, sprawdzić też zawieszenie auta, w tym amortyzatory.

źródło: NKJP: (ALE): Bezpieczna jazda na śniegu i lodzie. Sprawdź nie tylko opony, Gazeta Pomorska, 2009-10-21

Zdążył się odwrócić, by zobaczyć ciemny, obły kształt łodzi, twarze wychylone przez burty i pióro wiosła zbliżające się do jego głowy.

źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pióro
pióra
D. pióra
piór
C. pióru
piórom
B. pióro
pióra
N. piórem
piórami
Ms. piórze
piórach
W. pióro
pióra

Składnia

bez ograniczeń + pióro +
CZEGO

3. do pisania

Definicja

przyrząd do pisania złożony z drewnianej, metalowej lub plastikowej rurki, za pomocą której trzyma się go w rękach oraz przytwierdzonej do jej dolnej części, zakończonej ostro blaszki zwanej stalówką, przez którą atrament przedostaje się na papier

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Połączenia

  • drogie; markowe; dobre; eleganckie; piękne pióro;
  • pierwsze pióro
  • pióro Parker, Waterman
  • pióro jakiejś marki
  • pióro w kałamarzu
  • pióro i atrament, pióro i inkaust; pióro i długopis, pióro i ołówek, pióro i papier; pióro i zegarek
  • używać pióra
  • dostać, otrzymać; wziąć; odłożyć/odkładać; maczać pióro
  • napisać/pisać piórem

Cytaty

Mędrzec odłożył tak gwałtownie pióro, że atrament spadł na karty, tworząc parę kleksów.

źródło: NKJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999

Lubię pisać dobrym piórem, ale jestem człowiekiem praktycznym. Często podróżuję odrzutowcami, a na dużych wysokościach atrament wycieka przez stalówkę.

źródło: NKJP: (GZ): Biżuteria do pisania, Express Ilustrowany, 2004-02-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pióro
pióra
D. pióra
piór
C. pióru
piórom
B. pióro
pióra
N. piórem
piórami
Ms. piórze
piórach
W. pióro
pióra

4. do ekranu dotykowego

Definicja

elektroniczny przyrząd przeznaczony do trzymania w ręce, kształtem przypominający pióro do pisania, umożliwiający otwieranie aplikacji i wprowadzanie danych w urządzeniach posiadających ekran dotykowy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Cytaty

Użytkownik za pomocą pióra „podnosi” plik ze swojego komputera i „upuszcza” plik na komputerze kolegi, przykładając pióro do ekranu jego komputera.

źródło: NKJP: mg: „Magiczne” cyfrowe pióro, Dziennik Internautów, 2004-06-15

Wystarczy więc poruszać piórem po tablecie, a poruszamy kursorem.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pióro
pióra
D. pióra
piór
C. pióru
piórom
B. pióro
pióra
N. piórem
piórami
Ms. piórze
piórach
W. pióro
pióra

5. pisarstwo

Definicja

książk. 
tworzenie dzieł literackich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

Połączenia

  • adept, człowiek, mistrz pióra
  • parać się; posługiwać się; walczyć; władać piórem
  • utrzymywać się, żyć z pióra
  • sięgnąć/sięgać po pióro

Cytaty

A tutaj, w powojennej Polsce, jednak udawało mi się z pióra utrzymać całą rodzinę.

źródło: NKJP: Irena Krzywicka, Agata Tuszyńska: Długie życie gorszycielki, Gazeta Wyborcza, 1998-07-10

Wśród autorów parających się piórem niemało jest takich, co uważają, że dobra powieść obyczajowa powinna zawierać wiele niespodzianek, zaskakujących zwrotów akcji i „zakrętów losu”, na których pogubiłby się nawet Robert Kubica.

źródło: NKJP: Magda Jurowicz: Irytujący literacki bigos, Esencja, nr 07, 2009-09-08

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pióro
pióra
D. pióra
piór
C. pióru
piórom
B. pióro
pióra
N. piórem
piórami
Ms. piórze
piórach
W. pióro
pióra

6. sposób pisania

Definicja

książk. 
sposób pisania charakterystyczny dla danego autora

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • dobre, świetne, wybitne, znakomite; cięte, ostre pióro
  • godny czyjegoś pióra

Cytaty

Ale z drugiej strony bardzo dużo pisał, miał ostre pióro i nie wahał się głośno manifestować swoich poglądów politycznych.

źródło: NKJP: Sebastian Cichocki: Something must break, Bec Zmiana, 2008-08-07

Napisane świetnym piórem, pełne zaangażowania są artykuły, publikującego po raz pierwszy w KOCIE, dziennikarza „Angory” - Wojciecha Andrzejewskiego.

źródło: NKJP: Wojciech - Albert Kurkowski: Światówka, Kot, 2008-12

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pióro
pióra
D. pióra
piór
C. pióru
piórom
B. pióro
pióra
N. piórem
piórami
Ms. piórze
piórach
W. pióro
pióra

7. autorstwo

Definicja

książk. 
autorstwo utworu literackiego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

Połączenia

  • książka; biografia, monografia, wiersz czyjegoś pióra

Cytaty

Biografia Bułhakowa pióra Marianne Gourg to wyraz fascynacji zarówno pisarstwem Mistrza, jak i jego życiem, wypełnionym zadziwiającą i okrutną ironią losu.

źródło: NKJP: Helena Zaworska: Ironia losu Mistrza, Gazeta Wyborcza, 1997-06-03

Profesor [...] z Uniwersytetu w Tubingen przesłał mi polskie pisemko znalezione w tamtejszym antykwariacie. Na honorowym miejscu widniał artykuł pióra, tak mi się w pierwszej chwili zdawało, marszałka [...].

źródło: NKJP: Ludwik Stomma: Ta sama poetyka, Poetyka, 2006-07-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pióro
pióra
D. pióra
piór
C. pióru
piórom
B. pióro
pióra
N. piórem
piórami
Ms. piórze
piórach
W. pióro
pióra

Inne uwagi

Zwykle D lp

Składnia

bez ograniczeń + pióro +
KOGO

8. pisarz

Definicja

książk. 
pisarz

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

Połączenia

  • świetne, wspaniałe, wybitne, znakomite pióro
  • pierwsze pióro

Cytaty

Wielkie pióra i umysły Francji wcale jeszcze nie umarły, choć pochowano je dawno.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem (Francja 1940-1944) , 1957

Mało tego – drugorzędny pisarz Bohdan Drozdowski podebrał Kapuścińskiemu pomysł i wiele teatrów w Polsce wystawiło „jego” sztukę „Kondukt”. [...] Ale już było wiadomo – w kraju pojawiło się nowe wybitne pióro.

źródło: NKJP: Wiesław Kot: Wielki reporter świata, Gazeta Poznańska, 2006-10-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pióro
pióra
D. pióra
piór
C. pióru
piórom
B. pióro
pióra
N. piórem
piórami
Ms. piórze
piórach
W. pióro
pióra

Frazeologizmy

coś wytrąca pióro z ręki komuś
coś wytrąciło pióro z ręki komuś
jednym pociągnięciem pióra
kolega po piórze
koleżanka po piórze
ktoś chwycił za pióro
ktoś sięgnął po pióro
ktoś chwyta za pióro
ktoś sięga po pióro
ktoś łamie pióro
ktoś obrasta w piórka
ktoś obrasta w pióra
ktoś obrósł w piórka
ktoś obrósł w pióra
ktoś robi koło pióra komuś
ktoś złamał pióro
ktoś zrobił koło pióra komuś
lekkie pióro
łatwe pióro
lekkość pióra
łatwość pióra
pióro świetlne
pióro zadrżało komuś
połamania piór
połamania pióra
wieczne pióro
Data ostatniej modyfikacji: 10.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj