Chronologizacja
Pochodzenie
st.czes. ofěra
z śr.-w.-niem. opfer, opfar
1. przemocy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć
Połączenia
- przypadkowa ofiara
- ofiara huraganu, katastrofy, powodzi, śnieżycy; reżimu, systemu, ucisku; morderstwa, przemocy, przestępstwa, zamachu, zbrodni; oszustwa
- ofiary w ludziach
Cytaty
|
Tego samego dnia, kiedy znaleziono tę licealistkę - redaktor znów pomasował wypielęgnowaną bródkę - jeden z mieszkańców kamienicy, tej z przechodnią bramą, przypomniał naszym krakowskim kolegom, że w tym samym miejscu przed laty Karol Kot zaatakował jedną ze swoich ofiar. To też była młoda dziewczyna. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009 |
|
|
[...] myśliwi, widząc zwierzynę w odległości większej niż pięćdziesiąt metrów, nie strzelają wcale. W przeciwnym razie mogą co najwyżej skaleczyć tropioną ofiarę i to też przy dużym szczęściu. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Historia i fantastyka, 2005 |
|
|
To musiał być naprawdę straszny wypadek. Miał już w swoim zbiorze wiele takich wypadków, ale jeszcze nigdy nie było aż tylu ofiar. - W wyniku eksplozji bomby-pułapki na przedmieściach Belfastu zginęło czworo przechodniów i ciężko ranny został brytyjski żołnierz. źródło: NKJP: Adam Barczyński: Ślepy los, 1999 |
|
|
Był zwyczajnym mężczyzną, więźniem kindersztuby i ofiarą konwenansów [...]. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Nikczemne historie, 2009 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ofiara |
ofiary |
|
| D. | ofiary |
ofiar |
|
| C. | ofierze |
ofiarom |
|
| B. | ofiarę |
ofiary |
|
| N. | ofiarą |
ofiarami |
|
| Ms. | ofierze |
ofiarach |
|
| W. | ofiaro |
ofiary |
2. przedmiot
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Cytaty
|
Jak to? Rośliny, którym poświęcił życie, ma ściąć własną ręką? Za jednym zamachem unicestwić swój świat? Jego wypieszczone rośliny mają stać się ofiarami szaleństwa ludzi? źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008 |
|
|
Pomnik [...] ofiarą wandali. Nieznani sprawcy umieścili kilka świńskich nóg na pomniku [...] szwedzkiego dyplomaty [...]. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ofiara |
ofiary |
|
| D. | ofiary |
ofiar |
|
| C. | ofierze |
ofiarom |
|
| B. | ofiarę |
ofiary |
|
| N. | ofiarą |
ofiarami |
|
| Ms. | ofierze |
ofiarach |
|
| W. | ofiaro |
ofiary |
3. fajtłapa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Cytaty
|
[...] uniósł się z jękiem na łokciu i dojrzał jak Ze-Zorro i Ringo z beznadziejnie głupimi minami szamoczą się między dwiema dziewczynami, z których jedna opędzała się od kąsającej jej nogi Dolores-Zosi, a druga, opalona na miss Afryki, wrzeszczała na schwytanego złodzieja. - Frank, ofiaro boża! Dzieciakom się dałeś zahaczyć! Co to za żelastwo masz na nogach! Zdejmuj mi to zaraz! źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zorro, załóż okulary!, 2001 |
|
|
[...] wygramolił się spod liści łopianu i jednym susem skoczył za róg budynku. - Trzymajcie go! To Polek! Ty ofiaro! Łapcie! - darł się generał Syrojeżka. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ofiara |
ofiary |
|
| D. | ofiary |
ofiar |
|
| C. | ofierze |
ofiarom |
|
| B. | ofiarę |
ofiary |
|
| N. | ofiarą |
ofiarami |
|
| Ms. | ofierze |
ofiarach |
|
| W. | ofiaro |
ofiary |
4. na biednych
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność
Połączenia
- ofiara dla ubogich
- ofiara na klasztor, kościół; biednych
- dać/dawać coś w ofierze
Cytaty
|
Nie biorę honorariów, pacjenci składają ofiarę na klasztor, co łaska wprawdzie, jednak potrafią być szczodrzy, przecież to o ich zdrowie chodzi. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995 |
|
|
[...] właśnie do izby weszło kilku mężczyzn. Byli to [...] wysłańcy kościołów [...], którzy wieźli doroczną ofiarę dla ubogich kościoła jerozolimskiego. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ofiara |
ofiary |
|
| D. | ofiary |
ofiar |
|
| C. | ofierze |
ofiarom |
|
| B. | ofiarę |
ofiary |
|
| N. | ofiarą |
ofiarami |
|
| Ms. | ofierze |
ofiarach |
|
| W. | ofiaro |
ofiary |
5. dla bogów
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy
Połączenia
- ofiara dla bogów, bóstw, duchów
- złożyć/składać coś w ofierze
Cytaty
|
Indianie uciekali z kamiennych miast ze strachu przed snem. Porzucali zdobyte przez wroga twierdze. Bronili się górskim kryształem. Nie znali nic twardszego. Rzeźbili z niego czaszki na ofiarę. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1998 |
|
|
Z ciasta amarantusowego z dodatkiem krwi ludzkiej wykonywano figurki bogów i składano je w ofierze, a także wypiekano placki, które dodawały siły wojownikom. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010 |
|
|
Majowie składali ofiary z artyzmem i przyjemnością. Żeby zapewnić zbiory, wygrać wojnę [...]. źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ofiara |
ofiary |
|
| D. | ofiary |
ofiar |
|
| C. | ofierze |
ofiarom |
|
| B. | ofiarę |
ofiary |
|
| N. | ofiarą |
ofiarami |
|
| Ms. | ofierze |
ofiarach |
|
| W. | ofiaro |
ofiary |
6. poświęcenie dla sprawy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe
Połączenia
- coś (ojczyzna, nauka, państwo...) wymaga ofiar
Cytaty
|
Państwo wymaga od nas poświęcenia, państwo wymaga od nas ofiar, państwo jest najważniejszym dla nas celem, grzmiał typ z partyjnego parytetu [...]. źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009 |
|
|
(...) ja wiedziałem, że jeśli dostanę wyrok, to będzie to cholernie niesprawiedliwe, ale nauka czasem wymaga ofiar; myślałem: jakoś się to potem załatwi, odwołanie, apelacja, zresztą w odwodzie pozostawało jeszcze ministerstwo, miałem tam niezłe wejścia, jakoś by się to wszystko załatwiło źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998 |
|
|
Mówienie o antysemityzmie w kontekście tej historii jest antychrześcijańskie – zaprzecza dobrowolności ofiary Chrystusa i sensowi zbawienia. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Europejka, 2004 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ofiara |
ofiary |
|
| D. | ofiary |
ofiar |
|
| C. | ofierze |
ofiarom |
|
| B. | ofiarę |
ofiary |
|
| N. | ofiarą |
ofiarami |
|
| Ms. | ofierze |
ofiarach |
|
| W. | ofiaro |
ofiary |