Chronologizacja
Pochodzenie
internac.
ang. scale
niem. Skala
wł. scala
z łac. scāla; scālae (l.mn.) 'stopień; schody, drabina'
1. temperatury
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- skala ciśnienia, temperatury; wstrząsów
Cytaty
|
W 1736 r. A. Celsius (1701-1744), przyrodnik szwedzki, profesor uniwersytetu w Uppsali utworzył stustopniową skalę temperatury. źródło: NKJP: Alojzy Woś: Meteorologia dla geografów, 1997 |
|
|
Znaczna wartość ciśnienia atmosferycznego w porównaniu ze skalą ciśnień spotykanych na co dzień powoduje, że wygodniej jest się posługiwać ciśnieniami względnymi, tzn. liczonymi względem ciśnienia atmosferycznego [...]. źródło: NKJP: Krzysztof Wojciech Książyński: Hydraulika zestawienie pojęć i wzorów stosowanych w budownictwie: podręcznik dla studentów wyższych szkół technicznych, 2002 |
|
|
Kalifornijscy sejsmolodzy dobrze pamiętają słowa zmarłego przed kilku laty Charlesa Richtera, twórcy powszechnie używanej skali wstrząsów: „Tylko głupcy, kłamcy i szarlatani przewidują trzęsienia ziemi” . źródło: NKJP: Adam Zubek: Kataklizmy, Gazeta Wyborcza, 1994-02-11 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | skala |
skale |
|
| D. | skali |
skali |
neut |
| skal |
char | ||
| C. | skali |
skalom |
|
| B. | skalę |
skale |
|
| N. | skalą |
skalami |
|
| Ms. | skali |
skalach |
|
| W. | skalo |
skale |
2. 1:200
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miary przestrzeni
Połączenia
- skala 1:200, 1: 30 000...
- model, mapa w jakiejś skali
Cytaty
|
Przypomniałem sobie doświadczenie włoskiego profesora Ferliniego z lat osiemdziesiątych, który do modelu Wielkiej Piramidy, zbudowanego w skali 1:100, przybliżał włączane parami ogromne elektromagnesy. źródło: NKJP: Andrzej Wójckiewicz: Przebudzenie Cheopsa czyli Jak uratować ludzi i Ziemię, 2005 |
|
|
Mapa Hemmingsa miała skalę 1:2 250 000 i tysiąc dwieście kilometrów, które wkrótce musiał pokonać, zajmowało na niej ponad pół metra. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | skala |
skale |
|
| D. | skali |
skali |
neut |
| skal |
char | ||
| C. | skali |
skalom |
|
| B. | skalę |
skale |
|
| N. | skalą |
skalami |
|
| Ms. | skali |
skalach |
|
| W. | skalo |
skale |
3. podziałka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn
Połączenia
- skala barometru, termometru
Cytaty
|
W części nadziemnej termometr jest ugięty, co ułatwia odczyt temperatury na skali termometru źródło: NKJP: Alojzy Woś: Meteorologia dla geografów, 1997 |
|
|
Bez słowa też zdjął z uszu zdumionego Olgierda słuchawki i zajął jego miejsce. Wcisnął je na uszy, oczy utkwił w aparaturze, a jego palce poruszały się nad skalami z takim zapamiętaniem, jakby chciał ogłuszyć się zgiełkiem dobiegającym z wyłapywanych stacji. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | skala |
skale |
|
| D. | skali |
skali |
neut |
| skal |
char | ||
| C. | skali |
skalom |
|
| B. | skalę |
skale |
|
| N. | skalą |
skalami |
|
| Ms. | skali |
skalach |
|
| W. | skalo |
skale |
4. w muzyce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Połączenia
- czterooktawowa, pięciooktawowa... skala
- skala dźwięków; głosu, fortepianu, instrumentu, saksofonu...
Cytaty
|
[...] grało mi się, bo ćwiczyliśmy przeważnie gamy. To znaczy on mi kazał, ja ćwiczyłem. I tak w kółko, gamy i gamy w całej skali saksofonu. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007 |
|
|
I jak to jest z Chopinem i z tym fortepianem Chopina. Starać się, aby nasz brzmiał tak jak jego? Inna była skala możliwości instrumentu wtedy, a inna jest dziś. źródło: NKJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1995 |
|
|
Za przykład posłużą nam białe klawisze oktawy razkreślnej, czyli skala dźwięków od środkowego C na klawiaturze fortepianowej w górę albo zestaw słoneczny 8 kamertonów. źródło: NKJP: Barbara Romanowska: Kamertony i muzykoterapia w leczeniu dźwiękiem, 2004 |
|
|
Będzie to jedyny koncert w Polsce [...] nowojorskiej wokalistki, zachwycającej skalą głosu obejmującą trzy oktawy. źródło: NKJP: Wojciech Trzcionka: Nie tylko kino, Dziennik Zachodni, 2005-07-26 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | skala |
skale |
|
| D. | skali |
skali |
neut |
| skal |
char | ||
| C. | skali |
skalom |
|
| B. | skalę |
skale |
|
| N. | skalą |
skalami |
|
| Ms. | skali |
skalach |
|
| W. | skalo |
skale |
5. talentu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- duża, mała, szeroka, wielka skala; skala makro, mikro; skala europejska, globalna, prowincjonalna, światowa; gospodarcza, społeczna
- skala kraju, regionu; przedsiębiorstwa; skala porażki, sukcesu; talentu
Cytaty
|
Opublikowałem tomik opowiadań. Rozeszło się może kilkadziesiąt sztuk, reszta pięciotysięcznego nakładu poszła - mam nadzieję - na przemiał. A i tak sama liczba nie oddaje zgrozy, nie oddaje skali mojej porażki. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009 |
|
|
Pod Ostródą nieznani sprawcy, prawdopodobnie związani z gangiem samochodowym z Kaliningradu, zastrzelili trzech funkcjonariuszy policji drogowej. Przeprowadzona na szeroką skalę obława jak dotąd nie przyniosła rezultatów. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004 |
|
|
W czerwcu wybrała się do Londynu tylko na pięć godzin, żeby zobaczyć tę wystawę rysunków Botticellego do Boskiej komedii... Nie słyszał pan? Ach, to wydarzenie na skalę światową. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | skala |
skale |
|
| D. | skali |
skali |
neut |
| skal |
char | ||
| C. | skali |
skalom |
|
| B. | skalę |
skale |
|
| N. | skalą |
skalami |
|
| Ms. | skali |
skalach |
|
| W. | skalo |
skale |