Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2, m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szkrab |
szkraby rzadziej szkrabi rzadziej szkrabowie |
ndepr |
| szkraby |
depr | ||
| D. | szkraba |
szkrabów |
|
| C. | szkrabowi |
szkrabom |
|
| B. | szkraba |
szkraby rzadziej szkrabów |
|
| N. | szkrabem |
szkrabami |
|
| Ms. | szkrabie |
szkrabach |
|
| W. | szkrabie |
szkraby rzadziej szkrabi rzadziej szkrabowie |
ndepr |
| szkraby |
depr |
Pochodzenie
Może w etymologicznym związku z poświadczonym w dial. rzeczownikiem szkraby (lm) 'stare obuwie wykrzywione, zeschłe, niezdatne do niczego' (którego odpowiedniki poświadczone są w ukr. šrab i czes. šráb 'zniszczony but, człapoch'). Rzeczownik związany z czasownikami skrobać , dial. szkrobać ; skrabać / szkrabać (por. ukr. skrebtý : škrebtý, škrjábaty), które nawiązują do dźwiękonaśladowczego psł. *skrobati ‘drapać, zdrapywać, zeskrobywać’ : *skrebti ‘drapać, zdrapywać; szeleścić, chrobotać’.
Pierwotnym znaczeniem byłoby więc 'istota wykonująca niezgrabnie ruchy, którym towarzyszy odgłos skrobnia, drapania, chrobotania'.
Por. pokrewne (dial.) śkrabki ‘świerzb’, szkrapka(ryja) ‘mysz’.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo
Połączenia
- maleńki, mały; cudowny, rozkoszny; czteroletni, kilkuletni, pięcioletni szkrab
- szkrab z pierwszej klasy, z podstawówki, z przedszkola
- podróż, zabawa ze szkrabami
- przyprowadzić gdzieś szkraba
- przyjść gdzieś ze szkrabem; bawić się ze szkrabami
Cytaty
|
Przyszedł do mnie mały szkrab, a wyrosło z niego chłopisko. źródło: NKJP: Tomasz Wolff (K): Góralski charakter, Gazeta Poznańska, 2006-10-20 |
|
|
Opowiadał mi, że w rodzinnym sztambuchu zachowała się zabawna przygoda, gdy ojciec zabrał go, ledwie pięcioletniego szkraba, na pierwszy w dziejach mecz reprezentacji Krakowa we wrześniu 1908 roku. źródło: NKJP: Andrzej Gowarzewski: Gdziekolwiek jest..., Dziennik Polski, 2005-09-13 |
|
|
Nawet, jeśli ktoś opisze swoje doświadczenia z podróży z ząbkującym szkrabem, to i tak Wasze dziecko może zareagować na podróż zupełnie inaczej. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Niektóre islamskie rodziny też przyprowadzają do nas swoje szkraby, bo mamy dobrych nauczycieli. źródło: NKJP: Konrad Piskała: Sudan. Czas bezdechu, 2010 |