Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Pochodzenie
Zob. trzymać
1. pod naporem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- wytrzymywać ciśnienie, nacisk, napór czegoś
- wytrzymywać pod ciężarem, pod naporem czegoś
Cytaty
Już go dostrzegła, stopy roztrzepują morską pianę, potyka się, gumka u biustonosza nie wytrzymuje napięcia i pęka, a ona znowu biegnie. źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006 |
|
[...] nagle stało się tak, jakby udzieliło mu się drżenie ściany, z trudem wytrzymującej ponawiane raz po raz ataki wiatru chlustającego deszczem. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zorro, załóż okulary!, 2001 |
|
Bywali na tych spotkaniach najwięksi politycy, publicyści, pisarze, naukowcy. A cieszyły się te żywe, autentyczne spory takim powodzeniem, że bywało, iż szklane drzwi nie wytrzymywały pod naporem szturmującego je tłumu. źródło: NKJP: Polityka Pod Jaszczurami, Dziennik Polsk , 2001-10-31 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wytrzymuję |
wytrzymujemy |
|||
2 os. |
wytrzymujesz |
wytrzymujecie |
|||
3 os. |
wytrzymuje |
wytrzymują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wytrzymywałem +(e)m wytrzymywał |
wytrzymywałam +(e)m wytrzymywała |
wytrzymywałom +(e)m wytrzymywało |
wytrzymywaliśmy +(e)śmy wytrzymywali |
wytrzymywałyśmy +(e)śmy wytrzymywały |
2 os. |
wytrzymywałeś +(e)ś wytrzymywał |
wytrzymywałaś +(e)ś wytrzymywała |
wytrzymywałoś +(e)ś wytrzymywało |
wytrzymywaliście +(e)ście wytrzymywali |
wytrzymywałyście +(e)ście wytrzymywały |
3 os. |
wytrzymywał |
wytrzymywała |
wytrzymywało |
wytrzymywali |
wytrzymywały |
bezosobnik: wytrzymywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wytrzymywał będę wytrzymywać |
będę wytrzymywała będę wytrzymywać |
będę wytrzymywało będę wytrzymywać |
będziemy wytrzymywali będziemy wytrzymywać |
będziemy wytrzymywały będziemy wytrzymywać |
2 os. |
będziesz wytrzymywał będziesz wytrzymywać |
będziesz wytrzymywała będziesz wytrzymywać |
będziesz wytrzymywało będziesz wytrzymywać |
będziecie wytrzymywali będziecie wytrzymywać |
będziecie wytrzymywały będziecie wytrzymywać |
3 os. |
będzie wytrzymywał będzie wytrzymywać |
będzie wytrzymywała będzie wytrzymywać |
będzie wytrzymywało będzie wytrzymywać |
będą wytrzymywali będą wytrzymywać |
będą wytrzymywały będą wytrzymywać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wytrzymujmy |
|
2 os. |
wytrzymuj |
wytrzymujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wytrzymywałbym bym wytrzymywał |
wytrzymywałabym bym wytrzymywała |
wytrzymywałobym bym wytrzymywało |
wytrzymywalibyśmy byśmy wytrzymywali |
wytrzymywałybyśmy byśmy wytrzymywały |
2 os. |
wytrzymywałbyś byś wytrzymywał |
wytrzymywałabyś byś wytrzymywała |
wytrzymywałobyś byś wytrzymywało |
wytrzymywalibyście byście wytrzymywali |
wytrzymywałybyście byście wytrzymywały |
3 os. |
wytrzymywałby by wytrzymywał |
wytrzymywałaby by wytrzymywała |
wytrzymywałoby by wytrzymywało |
wytrzymywaliby by wytrzymywali |
wytrzymywałyby by wytrzymywały |
bezosobnik: wytrzymywano by
bezokolicznik: wytrzymywać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wytrzymując
gerundium: wytrzymywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wytrzymywanie |
wytrzymywania |
D. | wytrzymywania |
wytrzymywań |
C. | wytrzymywaniu |
wytrzymywaniom |
B. | wytrzymywanie |
wytrzymywania |
N. | wytrzymywaniem |
wytrzymywaniami |
Ms. | wytrzymywaniu |
wytrzymywaniach |
W. | wytrzymywanie |
wytrzymywania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wytrzymujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wytrzymujący |
wytrzymujący |
wytrzymujący |
wytrzymujące |
wytrzymująca |
D. | wytrzymującego |
wytrzymującego |
wytrzymującego |
wytrzymującego |
wytrzymującej |
C. | wytrzymującemu |
wytrzymującemu |
wytrzymującemu |
wytrzymującemu |
wytrzymującej |
B. | wytrzymującego |
wytrzymującego |
wytrzymujący |
wytrzymujące |
wytrzymującą |
N. | wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującą |
Ms. | wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wytrzymujący |
wytrzymujący |
wytrzymujące |
wytrzymujące |
D. | wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujących |
C. | wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
B. | wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujące |
N. | wytrzymującymi |
wytrzymującymi |
wytrzymującymi |
wytrzymującymi |
Ms. | wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujących |
odpowiednik aspektowy: wytrzymać
Składnia
+ | wytrzymywać | + |
CO
|
|
+ | wytrzymywać | + |
pod CZYM
|
2. bez jedzenia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | trwać |
Połączenia
- wytrzymywać atak, ból, głód, hałas, tortury
- wytrzymywać z dziećmi, z mężem, z żoną
- wytrzymywać długo; ledwie wytrzymywać
Cytaty
Rej wytrzymywał przez chwilę wzrok oficera, w końcu spuścił głowę. źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica, 2009 |
|
Wyszłam pobiegać, bo już nie wytrzymywałam siedzenia w domu, nawet na balkonie. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006 |
|
- Tak jest od śmierci ojca i zdążyłem już do tego przywyknąć. - Ale jak ty wytrzymujesz w chacie przy takich układach? źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
Zbliża się 8 marca, więc można złożyć hołd wszystkim kobietom, które wytrzymują z takimi facetami jak ja. źródło: NKJP: Anna Gronczewska: Wydurnianie na ekranie, Dziennik Łódzki, 2007-03-02 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wytrzymuję |
wytrzymujemy |
|||
2 os. |
wytrzymujesz |
wytrzymujecie |
|||
3 os. |
wytrzymuje |
wytrzymują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wytrzymywałem +(e)m wytrzymywał |
wytrzymywałam +(e)m wytrzymywała |
wytrzymywałom +(e)m wytrzymywało |
wytrzymywaliśmy +(e)śmy wytrzymywali |
wytrzymywałyśmy +(e)śmy wytrzymywały |
2 os. |
wytrzymywałeś +(e)ś wytrzymywał |
wytrzymywałaś +(e)ś wytrzymywała |
wytrzymywałoś +(e)ś wytrzymywało |
wytrzymywaliście +(e)ście wytrzymywali |
wytrzymywałyście +(e)ście wytrzymywały |
3 os. |
wytrzymywał |
wytrzymywała |
wytrzymywało |
wytrzymywali |
wytrzymywały |
bezosobnik: wytrzymywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wytrzymywał będę wytrzymywać |
będę wytrzymywała będę wytrzymywać |
będę wytrzymywało będę wytrzymywać |
będziemy wytrzymywali będziemy wytrzymywać |
będziemy wytrzymywały będziemy wytrzymywać |
2 os. |
będziesz wytrzymywał będziesz wytrzymywać |
będziesz wytrzymywała będziesz wytrzymywać |
będziesz wytrzymywało będziesz wytrzymywać |
będziecie wytrzymywali będziecie wytrzymywać |
będziecie wytrzymywały będziecie wytrzymywać |
3 os. |
będzie wytrzymywał będzie wytrzymywać |
będzie wytrzymywała będzie wytrzymywać |
będzie wytrzymywało będzie wytrzymywać |
będą wytrzymywali będą wytrzymywać |
będą wytrzymywały będą wytrzymywać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wytrzymujmy |
|
2 os. |
wytrzymuj |
wytrzymujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wytrzymywałbym bym wytrzymywał |
wytrzymywałabym bym wytrzymywała |
wytrzymywałobym bym wytrzymywało |
wytrzymywalibyśmy byśmy wytrzymywali |
wytrzymywałybyśmy byśmy wytrzymywały |
2 os. |
wytrzymywałbyś byś wytrzymywał |
wytrzymywałabyś byś wytrzymywała |
wytrzymywałobyś byś wytrzymywało |
wytrzymywalibyście byście wytrzymywali |
wytrzymywałybyście byście wytrzymywały |
3 os. |
wytrzymywałby by wytrzymywał |
wytrzymywałaby by wytrzymywała |
wytrzymywałoby by wytrzymywało |
wytrzymywaliby by wytrzymywali |
wytrzymywałyby by wytrzymywały |
bezosobnik: wytrzymywano by
bezokolicznik: wytrzymywać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wytrzymując
gerundium: wytrzymywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wytrzymywanie |
wytrzymywania |
D. | wytrzymywania |
wytrzymywań |
C. | wytrzymywaniu |
wytrzymywaniom |
B. | wytrzymywanie |
wytrzymywania |
N. | wytrzymywaniem |
wytrzymywaniami |
Ms. | wytrzymywaniu |
wytrzymywaniach |
W. | wytrzymywanie |
wytrzymywania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wytrzymujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wytrzymujący |
wytrzymujący |
wytrzymujący |
wytrzymujące |
wytrzymująca |
D. | wytrzymującego |
wytrzymującego |
wytrzymującego |
wytrzymującego |
wytrzymującej |
C. | wytrzymującemu |
wytrzymującemu |
wytrzymującemu |
wytrzymującemu |
wytrzymującej |
B. | wytrzymującego |
wytrzymującego |
wytrzymujący |
wytrzymujące |
wytrzymującą |
N. | wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującą |
Ms. | wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wytrzymujący |
wytrzymujący |
wytrzymujące |
wytrzymujące |
D. | wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujących |
C. | wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
wytrzymującym |
B. | wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujące |
N. | wytrzymującymi |
wytrzymującymi |
wytrzymującymi |
wytrzymującymi |
Ms. | wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujących |
wytrzymujących |
odpowiednik aspektowy: wytrzymać
Składnia
+ | wytrzymywać | + |
CO
|
|
+ | wytrzymywać | + | ||
+ | wytrzymywać | + |
z KIM/CZYM
|