Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wierny |
wierny |
wierny |
wierne |
wierna |
D. | wiernego |
wiernego |
wiernego |
wiernego |
wiernej |
C. | wiernemu |
wiernemu |
wiernemu |
wiernemu |
wiernej |
B. | wiernego |
wiernego |
wierny |
wierne |
wierną |
N. | wiernym |
wiernym |
wiernym |
wiernym |
wierną |
Ms. | wiernym |
wiernym |
wiernym |
wiernym |
wiernej |
W. | wierny |
wierny |
wierny |
wierne |
wierna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wierni |
wierni |
wierne |
wierne |
D. | wiernych |
wiernych |
wiernych |
wiernych |
C. | wiernym |
wiernym |
wiernym |
wiernym |
B. | wiernych |
wiernych |
wiernych |
wierne |
N. | wiernymi |
wiernymi |
wiernymi |
wiernymi |
Ms. | wiernych |
wiernych |
wiernych |
wiernych |
W. | wierni |
wierni |
wierne |
wierne |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wierniejszy |
wierniejszy |
wierniejszy |
wierniejsze |
wierniejsza |
D. | wierniejszego |
wierniejszego |
wierniejszego |
wierniejszego |
wierniejszej |
C. | wierniejszemu |
wierniejszemu |
wierniejszemu |
wierniejszemu |
wierniejszej |
B. | wierniejszego |
wierniejszego |
wierniejszy |
wierniejsze |
wierniejszą |
N. | wierniejszym |
wierniejszym |
wierniejszym |
wierniejszym |
wierniejszą |
Ms. | wierniejszym |
wierniejszym |
wierniejszym |
wierniejszym |
wierniejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wierniejsi |
wierniejsi |
wierniejsze |
wierniejsze |
D. | wierniejszych |
wierniejszych |
wierniejszych |
wierniejszych |
C. | wierniejszym |
wierniejszym |
wierniejszym |
wierniejszym |
B. | wierniejszych |
wierniejszych |
wierniejszych |
wierniejsze |
N. | wierniejszymi |
wierniejszymi |
wierniejszymi |
wierniejszymi |
Ms. | wierniejszych |
wierniejszych |
wierniejszych |
wierniejszych |
Pochodzenie
psł. *věrьnъ 'prawdziwy, rzeczywisty'
Od: psł. *věra z przyrostkiem *-ьnъ
1. mąż
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina relacje rodzinne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
sprzeczne: | niewierny I |
Połączenia
- wierny kochanek, małżonek, mąż, mężczyzna, narzeczony, partner, przyjaciel; wierna kobieta, kochanka, małżonka, partnerka, przyjaciółka
- wierny żonie; wierna mężowi
Cytaty
Motywem morderstwa była zazdrość. Adrian P. miał informacje, że jego przyjaciółka nie jest mu wierna. Pije alkohol i nie opiekuje się dziećmi. źródło: NKJP: Magdalena Kozioł, Eliza Głowacka: Mord za kratami, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2007-07-12 |
|
Symbolika była prosta: gdy wianek został wyłowiony przez jakiegoś chłopca, to znak, że dziewczyna szybko wyjdzie za mąż, a jeżeli został wyłowiony przez ukochanego, to oznaczało miłość odwzajemnioną, szybki ślub i długie życie u boku wiernego kochanka. źródło: NKJP: Malatyńska-Stankiewicz: Sobótka czarów i miłości, Dziennik Polski, 2005-06-20 |
|
Eros był ponoć doskonałym ojcem, dbającym o rodzinę i wiernym żonie. źródło: NKJP: as: Dziś i jutro w Polsce zaśpiewa boski Eros, Trybuna Śląska, 2003-06-13 |
|
[...] najczęściej mężowie porzucają swe chore żony, często po pierwszym ataku choroby. Kobiety są wierniejsze, a może po prostu bardziej wytrzymałe. źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Nagi umysł, Polityka, 2002-09-14 |
Składnia
![]() |
+ | wierny | + |
(KOMU)
|
szyk: neutralny |
2.a fan
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | lojalny | |
sprzeczne: | niewierny I |
Połączenia
- wierny słuchacz, sojusznik, syn, towarzysz, wasal, żołnierz; wierna przyjaciółka, towarzyszka; wierni czytelnicy, fani, kibice, klienci, przyjaciele
- wierny papieżowi, rządowi; ojczyźnie; zasadom
- pozostać wierny czemuś
Cytaty
Wyruszając z ojcem na kilkudniowe rozpoznanie, zlecił opiekę nad Sally kapitanowi Nowickiemu. Był pewny, że ten wierny druh wskoczyłby za nią w ogień. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1965 |
|
Izba niższa, Duma, była wybierana na podstawie bardzo skomplikowanej ordynacji wyborczej [...], mającej na celu uprzywilejowanie nielicznej, wiernej carowi części społeczeństwa. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967 |
|
[...] Stalin powołał pod swoją kuratelą komunistyczny rząd polski, którego nikt wtedy w kraju nie traktował jako autentycznej, polskiej władzy, a ludzie pozostawali wierni legalnemu rządowi w Londynie. źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977 |
|
[...] wojsko jest na służbie narodu i musi mu być wierne. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 26.05.1993 |
|
Silny przekonuje mnie, że jest wierny zasadom wyniesionym z domu rodzinnego. źródło: NKJP: Marek Baran: Bez narkozy, Dziennik Polski, 2005-10-05 |
Składnia
![]() |
+ | wierny | + |
(KOMU/CZEMU)
|
szyk: neutralny |
2.b przyjaźń
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | lojalny |
Połączenia
- wierna pamięć, przyjaźń
Cytaty
W 1431 r., za wierną postawę w czasie wojny z Polską, władze krzyżackie obdarzyły go pasem rycerskim. źródło: NKJP: Roman Czaja, Wiesław Długokęcki, Sławomir Jóźwiak, Andrzej Radzimiński, Janusz Tandecki: Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach. Władza i społeczeństwo, 2008 |
|
Mateusz Labuda jest menedżerem Maanamu i Kory od ponad 10 lat. Mówi, że z Korą łączy go prócz współpracy wielka wierna przyjaźń, wzajemny szacunek i zrozumienie. źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Niańka, kasjer, powiernik, Polityka, 2004-03-27 |
|
Miłość babcina bywa wierniejsza od matczynej. Ileż to razy, poznając w sądach historię życia okrutnych morderców, stwierdzałam, że nie chcą już mieć z nimi do czynienia i matka, i ojciec, i rodzeństwo. Na widzenia przychodzi, paczki przysyła tylko babcia. źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Babcia anioł, dziadek stróż, Polityka, 2002-01-19 |
3. przekład
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
sprzeczne: | niewierny I | |
hiperonimy: | dokładny |
Połączenia
- wierna adaptacja, replika; wierne obraz czegoś, odbicie, odwzorowanie, tłumaczenie
Cytaty
Zdaniem ekspertów Biblia Brzeska uznawana jest za dzieło wybitne, gdyż jest wiernym przekładem treści oryginału, wyróżnia się pięknem języka staropolskiego i oprawy graficznej. źródło: NKJP: (EKA): Konserwują starodruki, Dziennik Polski, 2005-09-12 |
|
Ważne są najdrobniejsze szczegóły i dbałość o realia historyczne. Wszystko musi być wierne. źródło: NKJP: MST: Historia na żywo, Gazeta Krakowska, 2005-09-13 |
|
Badacze zajmujący się problematyką imion słowiańskich piszą, że innym sposobem przyswajania obcego nazewnictwa było wierne tłumaczenie imienia przyjętego na chrzcie na język polski, na przykład Sylwester został Lasotą (łac. silva - las), Feliks - Szczęsnym (łac. felix - szczęśliwy) [...]. źródło: NKJP: Maria Supranowicz: Nie chwal imienia cudzego, Wiedza i Życie nr 8, 1997 |
|
Nadrzędnym celem, który przyświecał producentom filmu, było wierne przedstawienie świata z tamtych dni. Aby móc zrealizować ten cel, na każdym etapie produkcji, film konsultowano z zespołem teologiczno-doradczym, składającym się z autorytetów pochodzących z różnych środowisk. źródło: NKJP: (MSZ): Historia Zbawiciela, Nasze Miasto Kraków, 2005-03-24 |
|
W zależności od zastosowanych technik drukarskich dekory mniej lub bardziej przypominają swój pierwowzór, przy czym im wierniejsza kopia oryginału tym wyższe walory dekoracyjne produktu. źródło: NKJP: Marek Szewczak: Zamiast parkietu, Gazeta Krakowska, 2005-03-03 |