UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

puścić się

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. puścić

1. poręczy

Definicja

przestać trzymać się czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

antonimy:

chwycić się, schwycić się, uchwycić się

Połączenia

puścić się balustrady, gałęzi, liny, poręczy

Cytaty

Diehlsen podciągał się powoli i opadał. Kiedy dochodził już brodą do poprzeczki, puścił się i upadł.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Jednak Jenny miała trochę siły i nadal trzymając łokieć wybawiciela, ruszyła do pokoju z telewizorem. Przy kanapie puściła się.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008

Zawisł na barze i zdziwiony, że jeszcze otwarte, poprosił o orzeszki. Sięgnął, puścił się kontuaru, nie złapał orzeszka, upadł i usiadł na podłodze.

źródło: NKJP: Adam Pluszka: Flauta, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	puszczę się	puścimy się
2 os.	puścisz się	puścicie się
3 os.	puści się	puszczą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	puściłem się +(e)m się puścił	puściłam się +(e)m się puściła	puściłom się +(e)m się puściło	puściliśmy się +(e)śmy się puścili	puściłyśmy się +(e)śmy się puściły
2 os.	puściłeś się +(e)ś się puścił	puściłaś się +(e)ś się puściła	puściłoś się +(e)ś się puściło	puściliście się +(e)ście się puścili	puściłyście się +(e)ście się puściły
3 os.	puścił się	puściła się	puściło się	puścili się	puściły się

bezosobnik: puszczono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		puśćmy się
2 os.	puść się	puśćcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	puściłbym się bym się puścił	puściłabym się bym się puściła	puściłobym się bym się puściło	puścilibyśmy się byśmy się puścili	puściłybyśmy się byśmy się puściły
2 os.	puściłbyś się byś się puścił	puściłabyś się byś się puściła	puściłobyś się byś się puściło	puścilibyście się byście się puścili	puściłybyście się byście się puściły
3 os.	puściłby się by się puścił	puściłaby się by się puściła	puściłoby się by się puściło	puściliby się by się puścili	puściłyby się by się puściły

bezosobnik: puszczono by się

bezokolicznik: puścić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: puściwszy się

gerundium: puszczenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	puszczenie się	puszczenia się
D.	puszczenia się	puszczeń się
C.	puszczeniu się	puszczeniom się
B.	puszczenie się	puszczenia się
N.	puszczeniem się	puszczeniami się
Ms.	puszczeniu się	puszczeniach się
W.	puszczenie się	puszczenia się

odpowiednik aspektowy: puszczać się

Składnia

Rz_osobowy

puścić się

(CZEGO)

2. biegiem

Definicja

zacząć energicznie wykonywać czynność wyrażoną następującym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

puścić się biegiem, kłusem, galopem, pędem, sprintem
puścić się w pogoń, w pościg; w pląsy, w tany; w jakimś kierunku
puścić się szybko

Cytaty

	Zawrócili i puścili się biegiem w stronę wozu stojącego na skraju szosy. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002
	Dobra, spadówa, stary – po czym Carlos sam się odwrócił i prędko ruszył przed siebie, a słysząc za sobą kroki Anglika, puścił się nawet truchtem. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie łąki, 2000
	- Ach, ciociu! - krzyknął Bartosz z głębi wzburzonego serca, a potem puścił się w radosny taniec po podwórzu. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Tego lata w Burbelkowie, 2000
	Kiedy zniknęli wśród drzew zagajnika, Julek puścił się pędem przed siebie. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961
	[...] ujęła się pod boki, zadreptała w miejscu drobniutko, po góralsku, jakby miała puścić się w drobionego, co dzieci zawsze rozśmieszało. źródło: NKJP: NKJP: Marta Tomaszewska: Urwany ślad, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	puszczę się	puścimy się
2 os.	puścisz się	puścicie się
3 os.	puści się	puszczą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	puściłem się +(e)m się puścił	puściłam się +(e)m się puściła	puściłom się +(e)m się puściło	puściliśmy się +(e)śmy się puścili	puściłyśmy się +(e)śmy się puściły
2 os.	puściłeś się +(e)ś się puścił	puściłaś się +(e)ś się puściła	puściłoś się +(e)ś się puściło	puściliście się +(e)ście się puścili	puściłyście się +(e)ście się puściły
3 os.	puścił się	puściła się	puściło się	puścili się	puściły się

bezosobnik: puszczono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		puśćmy się
2 os.	puść się	puśćcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	puściłbym się bym się puścił	puściłabym się bym się puściła	puściłobym się bym się puściło	puścilibyśmy się byśmy się puścili	puściłybyśmy się byśmy się puściły
2 os.	puściłbyś się byś się puścił	puściłabyś się byś się puściła	puściłobyś się byś się puściło	puścilibyście się byście się puścili	puściłybyście się byście się puściły
3 os.	puściłby się by się puścił	puściłaby się by się puściła	puściłoby się by się puściło	puściliby się by się puścili	puściłyby się by się puściły

bezosobnik: puszczono by się

bezokolicznik: puścić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: puściwszy się

gerundium: puszczenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	puszczenie się	puszczenia się
D.	puszczenia się	puszczeń się
C.	puszczeniu się	puszczeniom się
B.	puszczenie się	puszczenia się
N.	puszczeniem się	puszczeniami się
Ms.	puszczeniu się	puszczeniach się
W.	puszczenie się	puszczenia się

odpowiednik aspektowy: puszczać się

Składnia

Rz_osobowy	+	puścić się	+	CZYM
	+	puścić się	+	w CO

3. w drogę

Definicja

wyruszyć dokądś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny turystyka

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wyruszyć

Połączenia

puścić się w drogę, w trasę

Cytaty

Podczas gdy zaniepokojeni Indianie wyrażali różne domysły, puściliśmy się w dalszą drogę brzegiem jeziora.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1974

[...] zacząłem więc obmyślać sprzedanie kawalerki i kupienie dobrego motocykla [...], by przejechać na nim Karpaty i Bałkany, potem statkiem przepłynąć kawałek morza i puścić się na pustynię.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Wie też, że chciwość może wszczepić w serce kramarza odwagę puszczenia się w daleką podróż na wątłym statku.

źródło: NKJP: Józef Hen: Ja, Michał z Montaigne?, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	puszczę się	puścimy się
2 os.	puścisz się	puścicie się
3 os.	puści się	puszczą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	puściłem się +(e)m się puścił	puściłam się +(e)m się puściła	puściłom się +(e)m się puściło	puściliśmy się +(e)śmy się puścili	puściłyśmy się +(e)śmy się puściły
2 os.	puściłeś się +(e)ś się puścił	puściłaś się +(e)ś się puściła	puściłoś się +(e)ś się puściło	puściliście się +(e)ście się puścili	puściłyście się +(e)ście się puściły
3 os.	puścił się	puściła się	puściło się	puścili się	puściły się

bezosobnik: puszczono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		puśćmy się
2 os.	puść się	puśćcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	puściłbym się bym się puścił	puściłabym się bym się puściła	puściłobym się bym się puściło	puścilibyśmy się byśmy się puścili	puściłybyśmy się byśmy się puściły
2 os.	puściłbyś się byś się puścił	puściłabyś się byś się puściła	puściłobyś się byś się puściło	puścilibyście się byście się puścili	puściłybyście się byście się puściły
3 os.	puściłby się by się puścił	puściłaby się by się puściła	puściłoby się by się puściło	puściliby się by się puścili	puściłyby się by się puściły

bezosobnik: puszczono by się

bezokolicznik: puścić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: puściwszy się

gerundium: puszczenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	puszczenie się	puszczenia się
D.	puszczenia się	puszczeń się
C.	puszczeniu się	puszczeniom się
B.	puszczenie się	puszczenia się
N.	puszczeniem się	puszczeniami się
Ms.	puszczeniu się	puszczeniach się
W.	puszczenie się	puszczenia się

odpowiednik aspektowy: puszczać się

Składnia

Rz_osobowy	+	puścić się	+	DOKĄD
	+	puścić się	+	w CO

4. o krwi

Definicja

zacząć obficie płynąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

krew puściła się; łzy puściły się
puścić się z nosa, z oczu

Cytaty

Orii krew puściła się z nosa; Sule zatkał uszy, bo miał wrażenie, że niewidzialna siła rozsadza mu bębenki.

źródło: NKJP: Jaga Rydzewska: Atalaya. Wojownicy, 2005

– Kamil – wyszeptała Jadwiga Telak i runęła na kolana, patrząc z uwielbieniem w twarz Kuzniecowa, któremu też łzy puściły się z oczu.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Uwikłanie, 2007

Bernadetta przysiadła na stołku obok. – Nie martw się, coś się... – A miałam se ten gorset kupić. – Dwa strumyczki puściły się po policzkach.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	puszczę się	puścimy się
2 os.	puścisz się	puścicie się
3 os.	puści się	puszczą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	puściłem się +(e)m się puścił	puściłam się +(e)m się puściła	puściłom się +(e)m się puściło	puściliśmy się +(e)śmy się puścili	puściłyśmy się +(e)śmy się puściły
2 os.	puściłeś się +(e)ś się puścił	puściłaś się +(e)ś się puściła	puściłoś się +(e)ś się puściło	puściliście się +(e)ście się puścili	puściłyście się +(e)ście się puściły
3 os.	puścił się	puściła się	puściło się	puścili się	puściły się

bezosobnik: puszczono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		puśćmy się
2 os.	puść się	puśćcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	puściłbym się bym się puścił	puściłabym się bym się puściła	puściłobym się bym się puściło	puścilibyśmy się byśmy się puścili	puściłybyśmy się byśmy się puściły
2 os.	puściłbyś się byś się puścił	puściłabyś się byś się puściła	puściłobyś się byś się puściło	puścilibyście się byście się puścili	puściłybyście się byście się puściły
3 os.	puściłby się by się puścił	puściłaby się by się puściła	puściłoby się by się puściło	puściliby się by się puścili	puściłyby się by się puściły

bezosobnik: puszczono by się

bezokolicznik: puścić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: puściwszy się

gerundium: puszczenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	puszczenie się	puszczenia się
D.	puszczenia się	puszczeń się
C.	puszczeniu się	puszczeniom się
B.	puszczenie się	puszczenia się
N.	puszczeniem się	puszczeniami się
Ms.	puszczeniu się	puszczeniach się
W.	puszczenie się	puszczenia się

odpowiednik aspektowy: puszczać się

Składnia

Rz_nieżywotny

puścić się

(SKĄD|GDZIE)

5. o kobiecie

Definicja

pot. pejorat.

odbyć przygodny stosunek seksualny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Połączenia

dziewczyna, kobieta puściła się

Cytaty

Nie winiła alkoholu lejącego się strumieniami na uroczystej kolacji, lecz owo szarpiące jej duszą pragnienie bliskości. Puściła się, i to z kim, z ich nadwornym kochasiem.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008

A może Margit po prostu kieruje się chimerycznymi nastrojami, potrzebowała chłopa i puściła się - myślał mściwie.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Gdyby, dla przykładu, Emma Bovary nie przeprowadziła się z Tostes do Yonville, to nie miałaby okazji do puszczenia się z panem de Boulanger i panem Dupuis.

źródło: NKJP: Michał Komar: Wtajemniczenia, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	puszczę się	puścimy się
2 os.	puścisz się	puścicie się
3 os.	puści się	puszczą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	puściłem się +(e)m się puścił	puściłam się +(e)m się puściła	puściłom się +(e)m się puściło	puściliśmy się +(e)śmy się puścili	puściłyśmy się +(e)śmy się puściły
2 os.	puściłeś się +(e)ś się puścił	puściłaś się +(e)ś się puściła	puściłoś się +(e)ś się puściło	puściliście się +(e)ście się puścili	puściłyście się +(e)ście się puściły
3 os.	puścił się	puściła się	puściło się	puścili się	puściły się

bezosobnik: puszczono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		puśćmy się
2 os.	puść się	puśćcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	puściłbym się bym się puścił	puściłabym się bym się puściła	puściłobym się bym się puściło	puścilibyśmy się byśmy się puścili	puściłybyśmy się byśmy się puściły
2 os.	puściłbyś się byś się puścił	puściłabyś się byś się puściła	puściłobyś się byś się puściło	puścilibyście się byście się puścili	puściłybyście się byście się puściły
3 os.	puściłby się by się puścił	puściłaby się by się puściła	puściłoby się by się puściło	puściliby się by się puścili	puściłyby się by się puściły

bezosobnik: puszczono by się

bezokolicznik: puścić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: puściwszy się

gerundium: puszczenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	puszczenie się	puszczenia się
D.	puszczenia się	puszczeń się
C.	puszczeniu się	puszczeniom się
B.	puszczenie się	puszczenia się
N.	puszczeniem się	puszczeniami się
Ms.	puszczeniu się	puszczeniach się
W.	puszczenie się	puszczenia się

odpowiednik aspektowy: puszczać się

Składnia

Rz_osobowy

puścić się

(z KIM)

Data ostatniej modyfikacji: 22.02.2015