UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

imiesłów

Chronologizacja

1780, SL

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. imiesłów
imiesłowy
D. imiesłowu
imiesłowów
C. imiesłowowi
imiesłowom
B. imiesłów
imiesłowy
N. imiesłowem
imiesłowami
Ms. imiesłowie
imiesłowach
W. imiesłowie
imiesłowy

Pochodzenie

Zob. imię (dawniej: 'wyraz odmieniany przez przypadki, rzeczownik'), słowo (dawniej: 'wyraz odmieniany przez osoby, czasownik').

Definicja

występująca w kilku typach forma odmiany czasownika, która odmienia się jak przymiotnik lub pozostaje nieodmienna jak przysłówek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Cytaty

[...] imiesłów może pełnić funkcję okolicznika czasu bądź okolicznika sposobu.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 06.10.1999

Zdecydowanie zanika też zdolność konstruowania poprawnych leksykalnie i semantycznie wypowiedzi. Dominują zdania pojedyncze, o możliwości użycia imiesłowu nikt nie słyszał.

źródło: NKJP: Jolanta Łaba: Harcerz jest czysty...w mowie! Dbamy o język naszych wychowanków, Czuwaj, 2007-06

Jak wspominał ktoś niedawno w „Gazecie Wyborczej”, parędziesiąt lat temu odpowiednia komisja PAN uchwaliła, żeby odtąd „nie” z imiesłowem pisać zawsze łącznie. Uchwała ta nie weszła jednak w życie wobec sprzeciwu Biura Politycznego PZPR przerażonego perspektywą takiej rewolucji.

źródło: NKJP: Mikołaj Szymański: Dokąd jedziesz, Wojtku?, Gazeta Wyborcza,1996-03-08

[...] Paweł wykłócał się z korektorką o pisownię łączną imiesłowów z przeczeniem [...].

źródło: NKJP: Karolina Macios: Wszyscy mężczyźni mojego kota, 2008

Stąd dochodzi do konfliktu między formą i znaczeniem w takich np. pozornych imiesłowach jak stojący lub siedzący używanych w wyrażeniach miejsca stojące, siedzące.

źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego,1999

Frazeologizmy

imiesłów przymiotnikowy bierny
imiesłów bierny
imiesłów przymiotnikowy czynny
imiesłów czynny
imiesłów przysłówkowy uprzedni
imiesłów uprzedni
imiesłów przysłówkowy współczesny
imiesłów współczesny
Data ostatniej modyfikacji: 08.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj