UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

skłonić

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Z przyrostkiem *sъ od psł. *kloniti, *klońǫ ‘chylić, pochylać, zginać’; zob. kłonić

1. do refleksji

Definicja

spowodować, że ktoś zdecydował się na coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

nakłonić, namówić, przekonać, zachęcić

Połączenia

argument, rozsądek, rozum skłonił; sumienie skłoniło kogoś
skłonić premiera, prezydenta, rząd, stronę polską, władzę
skłonić do działania, do inwestycji, do kapitulacji, do kompromisu, do kupna, do małżeństwa, do mówienia, do myślenia, do namysłu, do nauki, do podjęcia kroków, do pomocy, do porzucenia czegoś, do powrotu, do refleksji, do rezygnacji, do smutku, do śmiechu, do ucieczki, do udziału, do ustępstw, do współpracy, do wstąpienia, do wyboru, do wyjazdu, do wyrażenia zgody, do wystąpienia, do zastanowienia, do zeznań, do zwierzeń

Cytaty

	Niemiecko-radzieckie zbliżenie skłoniło rząd japoński do wygaszenia konfliktu na pograniczu mongolskim. źródło: KWSJP: Andrzej Kastory: Złowrogie sąsiedztwo. Rosyjska polityka wobec europejskich państw ościennych w latach 1939 -1940, 1997-12-03
	Pan na Mirowie z panią na Bobolicach zamknęli się zaś w tym ostatnim zamku, a chcąc, by im nie przeszkadzano, skłonili swych służących do tego, by przez trzy miesiące udawali tatarskie oblężenie zamczyska. źródło: KWSJP: Maria Irena Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Krzysztof Wesołowski: Znane i nieznane: rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001
	W parę miesięcy po wybuchu powstania margrabiego skłoniono do dymisji i wyjazdu za granicę. źródło: KWSJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002
	Symulowała ciążę, aby go skłonić do małżeństwa. źródło: KWSJP: Jan Sar Skąpski: Śladami Wenus: astrologia życia intymnego, 1998
	Laura starała się w nim rozbudzić dawne ambicje, skłonić go, żeby zrealizował chociaż niektóre z rozlicznych projektów. źródło: KWSJP: Francesco Jovine : Ziemie Sacramento, 1976

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skłonię	skłonimy
2 os.	skłonisz	skłonicie
3 os.	skłoni	skłonią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skłoniłem +(e)m skłonił	skłoniłam +(e)m skłoniła	skłoniłom +(e)m skłoniło	skłoniliśmy +(e)śmy skłonili	skłoniłyśmy +(e)śmy skłoniły
2 os.	skłoniłeś +(e)ś skłonił	skłoniłaś +(e)ś skłoniła	skłoniłoś +(e)ś skłoniło	skłoniliście +(e)ście skłonili	skłoniłyście +(e)ście skłoniły
3 os.	skłonił	skłoniła	skłoniło	skłonili	skłoniły

bezosobnik: skłoniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skłońmy
2 os.	skłoń	skłońcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skłoniłbym bym skłonił	skłoniłabym bym skłoniła	skłoniłobym bym skłoniło	skłonilibyśmy byśmy skłonili	skłoniłybyśmy byśmy skłoniły
2 os.	skłoniłbyś byś skłonił	skłoniłabyś byś skłoniła	skłoniłobyś byś skłoniło	skłonilibyście byście skłonili	skłoniłybyście byście skłoniły
3 os.	skłoniłby by skłonił	skłoniłaby by skłoniła	skłoniłoby by skłoniło	skłoniliby by skłonili	skłoniłyby by skłoniły

bezosobnik: skłoniono by

bezokolicznik: skłonić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skłoniwszy

gerundium: skłonienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skłonienie	skłonienia
D.	skłonienia	skłonień
C.	skłonieniu	skłonieniom
B.	skłonienie	skłonienia
N.	skłonieniem	skłonieniami
Ms.	skłonieniu	skłonieniach
W.	skłonienie	skłonienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: skłoniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skłoniony	skłoniony	skłoniony	skłonione	skłoniona
D.	skłonionego	skłonionego	skłonionego	skłonionego	skłonionej
C.	skłonionemu	skłonionemu	skłonionemu	skłonionemu	skłonionej
B.	skłonionego	skłonionego	skłoniony	skłonione	skłonioną
N.	skłonionym	skłonionym	skłonionym	skłonionym	skłonioną
Ms.	skłonionym	skłonionym	skłonionym	skłonionym	skłonionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skłonieni	skłonieni	skłonione	skłonione
D.	skłonionych	skłonionych	skłonionych	skłonionych
C.	skłonionym	skłonionym	skłonionym	skłonionym
B.	skłonionych	skłonionych	skłonionych	skłonione
N.	skłonionymi	skłonionymi	skłonionymi	skłonionymi
Ms.	skłonionych	skłonionych	skłonionych	skłonionych

odpowiednik aspektowy: skłaniać

Składnia

	+	skłonić	+	KOGO + do CZEGO \| ku CZEMU
	+	skłonić	+	KOGO + (że)by ZDANIE

2. głowę

Definicja

książk.

skierować ku dołowi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Połączenia

skłonić ciało, głowę

Cytaty

Bez słowa skłonił głowę. Milczał czas jakiś, przetrawiając boleśnie swą słabość.

źródło: KWSJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

Wskazał na wyższego i młodszego kolegę, który skłonił z szacunkiem bezbarwne i jakby wiecznie zaspane oblicze.

źródło: KWSJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001

Przewrotna dziewczyna wyczuwała instynktownie manewry pięknego Bociana, patrzyła pilnie na nauczyciela, skłonienie jej główki i splecione palce świadczyć miały o szczególnym skupieniu i wyjątkowej uwadze.

źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959