Chronologizacja
Pochodzenie
psł. storna 'przestrzeń; jedna z dwóch powierzchni czegoś, strona'
Archaiczny rzeczownik z przyrostkiem *-na i samogłoską rdzenną -o- (z wymianą *e : *o) od psł. czasownika *sterti, *stьrǫ ‘rozpościerać, rozciągać, rozkładać’ (we współczesnej polszczyźnie tylko w czasownikach przedrostkowych, np. rozpostrzeć).
Z biegiem czasu zakres semantyczny rzeczownika sukcesywnie się rozszerzał. Wyraz był wykorzystywany do przyswajania pojęć, m.in. z zakresu sądownictwa, językoznawstwa (kalka semantyczna łac. genus verbi, ang. voice [grammar], niem. Diathese [Linguistik]), ostatnio także informatyki komputerowej (odpowiednik ang. [web] page, niem. Webseite, fr. page [web], ros. web-straníca).
1.a parzysta
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | pagina |
Połączenia
- czysta, zapisana; tytułowa; pierwsza, druga, ostatnia strona
- dół, początek, róg strony
Cytaty
|
- Ale i dziś warto się przyjrzeć temu, co banki umieszczają drobnym drukiem na ostatnich stronach umowy. źródło: NKJP: Bartłomiej Leśniewski: Domy z banku, Wprost, nr 14/11, 1999 |
|
|
– Nie! Zobacz, tu się spotkaliśmy – pokazała mu stary kalendarzyk, otwarty na gęsto zapisanej stronie – Pamiętasz? źródło: NKJP: groha: Zupełnie tak samo, pinezka.pl, 2007-02 |
|
|
Rozłożyłem kartki i wzrokiem odszukałem adres nieznajomej. Był, na górze strony, wypisany drukowanymi literami. źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d`amore, 2004 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
1.b treść
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie
Połączenia
- przeczytać ileś stron; zadać ileś stron do przeczytania
- zapoznać się z ilomaś stronami
Cytaty
|
Inna sprawa, że wielu czytelników kupiło książkę Clintona tylko po to, by przeczytać 21 stron, na których pojawia się nazwisko Monica Lewinsky. źródło: NKJP: Krzysztof Szymborski: Miły, śliski Bill, Polityka, 2004 |
|
|
[...] Krzysztof Michalski, lekarz (nie pracuje w szpitalu), swoje długie wystąpienie przygotował na piśmie i odczytał kilka stron. źródło: NKJP: Ratowanie szpitala, Dziennik Polski, 2003-10-10 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
2. kartka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | kartka |
Cytaty
|
Kup książkę z grubymi stronami. Będzie jej trudniej je jeść. I nie porwie ich szybko. Miłego czytania razem z Paulinką. źródło: NKJP: Prezent dla malucha, Usenet -- pl.soc.dzieci, 2002-02-18 |
|
|
Nie wiem, co dalej, bo ktoś powyrywał strony. źródło: NKJP: Karol Maliszewski: Faramucha, 2001 |
|
|
Zapalił światło w kajucie nawigacyjnej i otworzył Biblię w tym miejscu, gdzie była zagięta strona. źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
3. internetowa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość Internet
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | witryna |
Połączenia
- nieoficjalna, oficjalna strona; strona internetowa; poświęcona czemuś
- strona www.wsjp.pl
- strona piosenkarza, polityka; filmu, firmy, książki, sklepu; wyszukiwarki; "Wielkiego słownika języka polskiego"
- admin, administrator, autor; grafika, wersja strony
- prowadzić; otworzyć, zamknąć stronę
- wejść/wchodzić na stronę
Cytaty
|
Na uwagę zasługuje też nieoficjalna strona internetowa TVN (www.kki.net.pl/~tvnpl) prowadzona przez dwóch jej wielbicieli. Warto przejrzeć ciekawostki na temat stacji, jak chociażby te o porachunkach Marcina Wrony (znamy go z „Pod napięciem”) z rosyjską i rodzimą mafią. źródło: NKJP: Tomasz Kłodziński: Pilotem i myszką, Enter, nr 2, 2000 |
|
|
– To przede wszystkim zaniedbanie administratora strony, na której pojawił się taki link. W jego gestii leży pilnowanie, gdzie prowadzą odnośniki ze strony, którą kieruje. źródło: NKJP: Piotr Paterski: Erotyczne anonse podpięte pod oficjalną stronę gminy, Tygodnik Tucholski, nr 778, 2007 |
|
|
Niedawno znalazłem w Sieci ciekawą stronę, która imponuje mi zarówno swoim estetycznym wyglądem, jak i zawartością. Niewiele jest w Polsce witryn poświęconych pomocy w tworzeniu skryptów i programów CGI. źródło: NKJP: Piotr Cygan: CGI.CSD.pl, Dziennik Internautów, 2001-06-25 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
Składnia
|
+ | strona | + |
(KOGO/CZEGO)
|
4. twarzy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni
Połączenia
- lewa, prawa; odwrotna, przeciwległa, przeciwna, ta, tamta strona
- druga strona; obie strony
- strona korytarza; szosy, ulicy; biurka; ganku, muru; jeziora, wzgórza
Cytaty
|
Od ponad dwóch tygodni trwają prace remontowe na estakadzie. Na ten czas zamknięto jedną stronę drogi. źródło: NKJP: Zjazd pod prąd, Dziennik Polski, 2001-09-22 |
|
|
Jeśli jedna strona twarzy modela jest niedoświetlona (np. źródłem światła jest okno usytuowane po jednej stronie twarzy fotografowanej osoby i nie da się zrobić tak, by było naprzeciw jej twarzy), można użyć ekranu odbijającego światło. źródło: NKJP: Anna Owczarz-Dadan: Fotografia cyfrowa obróbka zdjęć. Ćwiczenia praktyczne, 2006 |
|
|
Przeszliśmy na drugą stronę deptaka, ku klatce schodowej obok sklepu jubilera. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
|
Jeżeli z drugiej strony biurka może usiąść Twój rozmówca, zadbaj, aby miał wygodne krzesło i aby Cię dobrze widział. źródło: NKJP: Maciej Wiczarski: Jak zostać sprzedawcą numer 1 w Polsce, cz. 5, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2001-02-07 |
|
|
Pod żebrami z prawej strony poczułem lekki ucisk, ból mojej dwunastnicy znów dawał znak, że się zaczyna. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
Składnia
|
|
+ | strona | + |
JAKA
|
|
|
+ | strona | + |
CZEGO
|
5. dłoni
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni
Połączenia
- ta, odwrotna; wewnętrzna, zewnętrzna; ciemniejsza; druga strona
- odwrócić coś na drugą stronę
Cytaty
|
Kanapki z pastą śledziową upadły posmarowaną stroną do dołu, jak zawsze. źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009 |
|
|
Fotografie leżały w teczce białą stroną do góry. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004 |
|
|
(...) śpiwór przewróciłem na drugą stronę i zagłębiłem się w nim, oczekując nadejścia snu. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
Składnia
|
|
+ | strona | + |
JAKA +
CZEGO
|
6. kierunek w przestrzeni
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek
Połączenia
- w moją, twoją, naszą stronę
- od strony dziedzińca, ogrodu, pałacu, wjazdu; morza; od strony północnej, wschodniej
- w stronę bramy, placu; budynku, kościoła; miasta, wsi; lasu
- biec, iść, odchodzić, pobiegnąć/pobiec, pójść, ruszyć, skręcić, zmierzać; patrzyć w stronę czegoś
Cytaty
|
Tu uformował się pochód, który ruszył następnie ulicą Hallera w stronę kościoła. źródło: NKJP: Krzysztof Miśdzioł: Marsz z miłości dla Jezusa, Dziennik Polski, 2008-03-21 |
|
|
Grill dymił na wszystkie strony, koszule przesiąkały zapachem węgla drzewnego i alkohol buzował jak trzeba. źródło: NKJP: Krzysztof Varga: Chłopaki nie płaczą, 1996 |
|
|
I nagle trafiliśmy na tropy niedźwiedzia. Zwierzę szło od strony morza. źródło: NKJP: Adam Wajrak: Wajrak na Spitsbergenie, Gazeta Wyborcza, 1996-08-30 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
Składnia
|
|
+ | strona | + |
CZEGO
|
7. kierunek działań
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- iść w niewłaściwą stronę, pójść w inną/drugą stronę
Cytaty
|
Kierują swój wysiłek, swój gniew i swoje reformatorskie zabiegi w niewłaściwą stronę. Prawdziwe niebezpieczeństwo zostaje nierozpoznane. źródło: NKJP: Zatrzymaj się Wojciech Eichelberger w rozmowach z Renatą Dziurdzikowską, 2009 |
|
|
Nareszcie rozmowa mogła pójść w inną stronę. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004 |
|
|
Przez kolejne lata współpracy tych dwóch zawodników Yzerman rozwinął się niesamowicie również w stronę defensywną, stając się jednym z najbardziej kompletnych zawodników, którzy kiedykolwiek grali w NHL. źródło: NKJP: Vikom: Steve Yzerman, www.wikipedia.org, 2009-01-09 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
8. ludzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- lewa, prawa strona; strona litewska, niemiecka, polska, sowiecka
- druga strona; obie strony
- strony konfliktu; sceny politycznej
- krytyka strony jakiejś
- żadna ze stron
- strony zawarły porozumienie, ugodę
Cytaty
|
Dla Polski niezwykle ważna była zgoda na powstanie komisji ds. dziedzictwa kulturowego, bowiem dotąd strona litewska nie była temu przychylna. źródło: NKJP: Edward Krzemień: Parę kroków naprzód, Gazeta Wyborcza, 1992-09-29 |
|
|
Bez większych nadziei na osiągnięcie porozumienia rozpoczęły się w piątek w Genewie rozmowy pokojowe między trzema stronami konfliktu w Bośni i Hercegowinie. źródło: NKJP: Walki w Bośni, Gazeta Wyborcza, 1992-09-19 |
|
|
Prawa strona sceny politycznej, ludowcy i PO krytykują pomysł wprowadzenia parytetów na listach wyborczych. Mimo to obecny projekt ustawy ma większe szanse niż poprzedni, z 1997 roku. źródło: NKJP: Robimy politykę, a nie kawę, Glamour, nr 6, 2003 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
Składnia
|
|
+ | strona | + |
JAKA +
(CZEGO)
|
9. w sądzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa sąd
Połączenia
- strona pozwana
- przyjęcia; porozumienie stron
Cytaty
|
W razie sporu między stronami postępowania egzekucyjnego co do wartości przedmiotu zastawu komornik zleci jego oszacowanie biegłemu na koszt wnioskodawcy (wierzyciela). źródło: NKJP: A. Marciniak: Problematyka procesowa przymusowego zaspokojenia zastawnika i wierzyciela hipotecznego, 2000 |
|
|
Stronami ugody były Bank Spółdzielczy w Parczewie, Skarb Państwa i wierzyciele. Firma nie będzie już produkowała telewizorów. źródło: NKJP: Jakub Sieński: Pożegnanie z telewizorami, Dziennik Bałtycki, 1998-07-07 |
|
|
Strona niezadowolona z przyznanego odszkodowania może w terminie 30 dni od dnia doręczenia jej decyzji, o której mowa w ust. 1, wnieść powództwo do sądu powszechnego. źródło: NKJP: Ustawa Prawo ochrony środowiska, Dziennik Ustaw, 2001 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
Składnia
|
|
+ | strona | + |
CZEGO
|
10. słaba
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie
Połączenia
- dobra, zła; mocna, silna, słaba strona
Cytaty
|
Inną dobrą stroną takiego podejścia jest to, że odżywiające się w ten sposób dziecko uczy się rozpoznawać sygnały wysyłane przez jego organizm. źródło: NKJP: Bożena Zembrzycka: I ty możesz schudnąć, 2001 |
|
|
I jeszcze jedno słowo wyjaśnienia: uczciwość zmusza mnie do improwizacji, ale improwizacja jest moją słabą stroną. źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro bodeńskie, 1946 |
|
|
Niezmiernie oryginalną stroną artystyczną dramatu jest scenariusz oraz uwagi autora ujęte w przepyszną formę wiersza. źródło: NKJP: Michał Głowiński: Ekspresja i empatia, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
Składnia
|
|
+ | strona | + |
JAKA +
(CZEGO)
|
11. w gramatyce
Definicja
Noty o użyciu
Używane przeważnie jako składnik terminów wielowyrazowych: strona czynna, strona bierna.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język
Połączenia
- kategoria strony
Cytaty
|
Strona bierna różni się od strony czynnej tym, że czasownika w stronie czynnej używamy wówczas, gdy podmiot wykonuje czynność nazywaną tym czasownikiem, natomiast ze stroną bierną mamy do czynienia wtedy, gdy podmiot poddawany jest jakiemuś działaniu, określonemu czasownikiem, [...]. źródło: NKJP: Usenet -- pl.hum.polszczyzna, 2001-08-26 |
|
|
Strona bierna ma budowę analityczną, a do jej utworzenia konieczny jest przymiotnikowy imiesłów bierny na -n(y), -on(y), -t(y), por.: czytany, znaleziony, ukryty, wzięty, oraz forma osobowa pomocniczego czasownika być / bywać lub zostać / zostawać. źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | strona |
strony |
|
| D. | strony |
stron |
|
| C. | stronie |
stronom |
|
| B. | stronę |
strony |
|
| N. | stroną |
stronami |
|
| Ms. | stronie |
stronach |
|
| W. | strono |
strony |
Inne uwagi
Zwykle lp