Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | przebiegłość |
przebiegłości |
|
| D. | przebiegłości |
przebiegłości |
|
| C. | przebiegłości |
przebiegłościom |
|
| B. | przebiegłość |
przebiegłości |
|
| N. | przebiegłością |
przebiegłościami |
|
| Ms. | przebiegłości |
przebiegłościach |
|
| W. | przebiegłości |
przebiegłości |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
Zob. biec, biegać
1.a spryt
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- wrodzona; kobieca, niewieścia; zwierzęca; chłopska; kupiecka, lotnicza; zawodowa; bojowa, spiskowa, wojenna; kaszubska, niemiecka; lisia; konieczna; instynktowna; profilaktyczna; wielka; zbytnia; nieskrywana; niebywała, niezwykła, wyjątkowa; rytualna; godziwa; chłodna; bezwstydna, podła; szatańska; makiaweliczna; moja, nasza, własna przebiegłość
- przebiegłość dziecka; agenta, autora, hegemona, szefa, sprzedawców, wojownika, złodziei; Greków, Polaków; banków; lisa, wilka; diabła
- przebiegłość w działaniu
- przebiegłość i bezwstydność; przebiegłość i brak (skrupułów,...); przebiegłość i chytrość; przebiegłość i fałsz; przebiegłość i mądrość; przebiegłość i (podwójna,...) gra; przebiegłość i nieufność; przebiegłość, podstęp; przebiegłość i pomysłowość; przebiegłość i spryt; przebiegłość, zdradliwość; determinacja i przebiegłość; intelekt, przebiegłość; kłamliwość, przebiegłość; oschłość, przebiegłość; podstępność, przebiegłość; umiejętność, przebiegłość; upór, przebiegłość; wady, przebiegłość
- mistrz; wyraz; apoteoza; piętno; brak przebiegłości
- przebiegłość liczyła się; wynika z czegoś; decyduje o czymś; imponuje komuś
- użyć/używać przebiegłości
- wykazywać przebiegłość; dostrzec; docenić, podziwiać czyjąś przebiegłość
- kierować; posługiwać się przebiegłością
- słynący z przebiegłości
- prześcigać się w przebiegłości
Cytaty
|
[...] Przebiegłość to cecha, która była potrzebna wszystkim ludziom, po prostu po to, by wygrać, by przetrwać. źródło: NKJP: Sergiusz Kizińczuk: Manipulacja, perswazja czy magia?, 2008 |
|
|
Nie miałam pojęcia, że niemal codziennie padam ofiarą przebiegłości sprzedawców. Za każdym razem, gdy stoję w kolejce do kasy, wkładam do koszyka słodycze, które są obok na pólkach. źródło: NKJP: Małgorzata Wąsacz: Wciągają nas w wir promocji. Jak nie zwariować w gorączce przedświątecznych zakupów, Gazeta Pomorska, 2009-12-13 |
|
|
W sprawach pieniężnych mama wykazywała determinację i przebiegłość, które nie ujawniały się u niej w żadnych innych życiowych sytuacjach. źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002 |
|
|
Walkę prowadzono nie tylko za pomocą broni. Oszustwem, podstępem i przebiegłością posługiwały się obydwie strony. źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994 |
1.b sprytne postępowanie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- nowa przebiegłość; drobne przebiegłości
- użyć/używać przebiegłości
- uratować; wymigać się przebiegłością
Cytaty
|
Równie dzielny i uparty był mąż stanu, dokazując istnych cudów przebiegłości i wykrętów, by uniknąć pożarcia przez dwie zaborcze potęgi, Anglię i Francję. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Madagaskar okrutny czarodziej, 1969 |
|
|
Musiała użyć całej przebiegłości, żeby do tego pomysłu przekonać chłopców. źródło: NKJP: Marek Harny: Zdrajca, 2007 |
|
|
Postaramy się zmienić perspektywę spojrzenia na finezyjne kłamstewka i drobne przebiegłości, których doświadczamy w naszej codzienności. źródło: Internet: facebook.com |