UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

izolować

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

fr. isoler

niem. isolieren

z wł. isolare

1. chorych

Definicja

uniemożliwiać kontakt z kimś lub czymś albo dostęp do kogoś lub czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odizolowywać, odseparowywać, separować

Połączenia

  • izolować chorych, dzieci, ludność żydowską, pacjentów, państwo, przestępców, więźniów
  • izolować od otoczenia, od rówieśników, od społeczności, od świata; od kontaktów z czymś, od szkodliwych czynników, od wpływu
  • izolować w karcerze, w szpitalu, w więzieniu
  • izolować gospodarczo, militarnie, politycznie

Cytaty

Rodzice, którzy izolują dziecko od rówieśników, bo uważają, że takie kontakty mogłyby mu zaszkodzić, muszą zrewidować przekonania albo postąpić wbrew nim.

źródło: KWSJP: Wojciech Eichelberger: O co pytają dzieci?: o miłości i wychowaniu, 1999

Obca siła robocza miała być izolowana od reszty mieszkańców, by nie wzmacniała polskości we wschodnich częściach Niemiec.

źródło: KWSJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968

Ludzi chorych psychicznie nie można stygmatyzować, izolować ani umieszczać w getcie - powiedział ordynator.

źródło: KWSJP: Iwona Rojek: Nie chcą psychiatrycznego getta, prasa, 2006

Od pierwszych chwil życia niemowlęcia starano się chronić je przed działaniem złych mocy, dlatego dziecko izolowano od kontaktów z obcymi ludźmi.

źródło: KWSJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2004

Warszawiacy, jak już uprzednio zaznaczyłem, szybko zorientowali się, że stołeczna wyniosłość i kumoterstwo nie popłacają, ponieważ izolują ich od środowiska.

źródło: KWSJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. izoluję
izolujemy
2 os. izolujesz
izolujecie
3 os. izoluje
izolują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. izolowałem
+(e)m izolował
izolowałam
+(e)m izolowała
izolowałom
+(e)m izolowało
izolowaliśmy
+(e)śmy izolowali
izolowałyśmy
+(e)śmy izolowały
2 os. izolowałeś
+(e)ś izolował
izolowałaś
+(e)ś izolowała
izolowałoś
+(e)ś izolowało
izolowaliście
+(e)ście izolowali
izolowałyście
+(e)ście izolowały
3 os. izolował
izolowała
izolowało
izolowali
izolowały

bezosobnik: izolowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę izolował
będę izolować
będę izolowała
będę izolować
będę izolowało
będę izolować
będziemy izolowali
będziemy izolować
będziemy izolowały
będziemy izolować
2 os. będziesz izolował
będziesz izolować
będziesz izolowała
będziesz izolować
będziesz izolowało
będziesz izolować
będziecie izolowali
będziecie izolować
będziecie izolowały
będziecie izolować
3 os. będzie izolował
będzie izolować
będzie izolowała
będzie izolować
będzie izolowało
będzie izolować
będą izolowali
będą izolować
będą izolowały
będą izolować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. izolujmy
2 os. izoluj
izolujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. izolowałbym
bym izolował
izolowałabym
bym izolowała
izolowałobym
bym izolowało
izolowalibyśmy
byśmy izolowali
izolowałybyśmy
byśmy izolowały
2 os. izolowałbyś
byś izolował
izolowałabyś
byś izolowała
izolowałobyś
byś izolowało
izolowalibyście
byście izolowali
izolowałybyście
byście izolowały
3 os. izolowałby
by izolował
izolowałaby
by izolowała
izolowałoby
by izolowało
izolowaliby
by izolowali
izolowałyby
by izolowały

bezosobnik: izolowano by

bezokolicznik: izolować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

izolując

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

izolowawszy

gerundium: izolowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. izolowanie
izolowania
D. izolowania
izolowań
C. izolowaniu
izolowaniom
B. izolowanie
izolowania
N. izolowaniem
izolowaniami
Ms. izolowaniu
izolowaniach
W. izolowanie
izolowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: izolujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. izolujący
izolujący
izolujący
izolujące
izolująca
D. izolującego
izolującego
izolującego
izolującego
izolującej
C. izolującemu
izolującemu
izolującemu
izolującemu
izolującej
B. izolującego
izolującego
izolujący
izolujące
izolującą
N. izolującym
izolującym
izolującym
izolującym
izolującą
Ms. izolującym
izolującym
izolującym
izolującym
izolującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. izolujący
izolujący
izolujące
izolujące
D. izolujących
izolujących
izolujących
izolujących
C. izolującym
izolującym
izolującym
izolującym
B. izolujących
izolujących
izolujących
izolujące
N. izolującymi
izolującymi
izolującymi
izolującymi
Ms. izolujących
izolujących
izolujących
izolujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: izolowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. izolowany
izolowany
izolowany
izolowane
izolowana
D. izolowanego
izolowanego
izolowanego
izolowanego
izolowanej
C. izolowanemu
izolowanemu
izolowanemu
izolowanemu
izolowanej
B. izolowanego
izolowanego
izolowany
izolowane
izolowaną
N. izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowaną
Ms. izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. izolowani
izolowani
izolowane
izolowane
D. izolowanych
izolowanych
izolowanych
izolowanych
C. izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanym
B. izolowanych
izolowanych
izolowanych
izolowane
N. izolowanymi
izolowanymi
izolowanymi
izolowanymi
Ms. izolowanych
izolowanych
izolowanych
izolowanych

odpowiednik aspektowy: wyizolować

Składnia

bez ograniczeń + izolować +
KOGO + od KOGO/CZEGO
Rzosobowy + izolować +
KOGO[sub]pl[/sub]

2. przewody

Definicja

oddzielać jakieś przedmioty materiałem zabezpieczającym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

  • izolować drut, fundamenty, kabel, przewód, rurociąg
  • izolować jakimś materiałem, styropianem, taśmą, trocinami, watą szklaną, wełną mineralną
  • izolować od chłodu, od hałasu
  • izolować akustycznie, termicznie
  • warstwa izolująca, materiały izolujące

Cytaty

Klosz musiał być gorący, bowiem kobieta izolowała dłonie czymś kraciastym.

źródło: KWSJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

Wielkim krokiem w światowym alpinizmie stało się wynalezienie karimat, lekkich materacyków [...] doskonale izolujących od śniegu i lodu.

źródło: KWSJP: Monika Rogozińska: Himalaje, Rzeczpospolita, 1997, nr 253

Przy oknach powinno się też montować specjalne profile podparapetowe, które izolują parapet zewnętrzny i wewnętrzny.

źródło: KWSJP: Piotr Stasiak; Urszula Szyperska: Poradnik budowlany. Grzej i licz, Polityka, 2005

Pokrycie stanowiła blacha aluminiowa, izolowana termicznie i akustycznie przy użyciu waty szklanej i płyt pilśniowych.

źródło: KWSJP: Kazimierz Czapliński: Aktualne problemy konstrukcji aluminiowych, prasa, 1964

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. izoluję
izolujemy
2 os. izolujesz
izolujecie
3 os. izoluje
izolują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. izolowałem
+(e)m izolował
izolowałam
+(e)m izolowała
izolowałom
+(e)m izolowało
izolowaliśmy
+(e)śmy izolowali
izolowałyśmy
+(e)śmy izolowały
2 os. izolowałeś
+(e)ś izolował
izolowałaś
+(e)ś izolowała
izolowałoś
+(e)ś izolowało
izolowaliście
+(e)ście izolowali
izolowałyście
+(e)ście izolowały
3 os. izolował
izolowała
izolowało
izolowali
izolowały

bezosobnik: izolowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę izolował
będę izolować
będę izolowała
będę izolować
będę izolowało
będę izolować
będziemy izolowali
będziemy izolować
będziemy izolowały
będziemy izolować
2 os. będziesz izolował
będziesz izolować
będziesz izolowała
będziesz izolować
będziesz izolowało
będziesz izolować
będziecie izolowali
będziecie izolować
będziecie izolowały
będziecie izolować
3 os. będzie izolował
będzie izolować
będzie izolowała
będzie izolować
będzie izolowało
będzie izolować
będą izolowali
będą izolować
będą izolowały
będą izolować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. izolujmy
2 os. izoluj
izolujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. izolowałbym
bym izolował
izolowałabym
bym izolowała
izolowałobym
bym izolowało
izolowalibyśmy
byśmy izolowali
izolowałybyśmy
byśmy izolowały
2 os. izolowałbyś
byś izolował
izolowałabyś
byś izolowała
izolowałobyś
byś izolowało
izolowalibyście
byście izolowali
izolowałybyście
byście izolowały
3 os. izolowałby
by izolował
izolowałaby
by izolowała
izolowałoby
by izolowało
izolowaliby
by izolowali
izolowałyby
by izolowały

bezosobnik: izolowano by

bezokolicznik: izolować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

izolując

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

izolowawszy

gerundium: izolowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. izolowanie
izolowania
D. izolowania
izolowań
C. izolowaniu
izolowaniom
B. izolowanie
izolowania
N. izolowaniem
izolowaniami
Ms. izolowaniu
izolowaniach
W. izolowanie
izolowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: izolujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. izolujący
izolujący
izolujący
izolujące
izolująca
D. izolującego
izolującego
izolującego
izolującego
izolującej
C. izolującemu
izolującemu
izolującemu
izolującemu
izolującej
B. izolującego
izolującego
izolujący
izolujące
izolującą
N. izolującym
izolującym
izolującym
izolującym
izolującą
Ms. izolującym
izolującym
izolującym
izolującym
izolującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. izolujący
izolujący
izolujące
izolujące
D. izolujących
izolujących
izolujących
izolujących
C. izolującym
izolującym
izolującym
izolującym
B. izolujących
izolujących
izolujących
izolujące
N. izolującymi
izolującymi
izolującymi
izolującymi
Ms. izolujących
izolujących
izolujących
izolujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: izolowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. izolowany
izolowany
izolowany
izolowane
izolowana
D. izolowanego
izolowanego
izolowanego
izolowanego
izolowanej
C. izolowanemu
izolowanemu
izolowanemu
izolowanemu
izolowanej
B. izolowanego
izolowanego
izolowany
izolowane
izolowaną
N. izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowaną
Ms. izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. izolowani
izolowani
izolowane
izolowane
D. izolowanych
izolowanych
izolowanych
izolowanych
C. izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanym
B. izolowanych
izolowanych
izolowanych
izolowane
N. izolowanymi
izolowanymi
izolowanymi
izolowanymi
Ms. izolowanych
izolowanych
izolowanych
izolowanych

Składnia

Rzosobowy + izolować +
CO + (CZYM)
Rznieżywotny + izolować +
(CO) + od CZEGO
Rznieżywotny + izolować +
CO[sub]pl[/sub]

3. komórkę

Definicja

wyodrębniać pewien element z jakiejś całości

Noty o użyciu

Przeważnie używane w odniesieniu do działań i doświadczeń medycznych i z zakresu nauk przyrodniczych.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka działalność naukowa

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyizolowywać

Połączenia

  • izolować bakterię, gen, komórkę, płuco, serce, tkankę
  • izolować z preparatu, z tkanki

Cytaty

Za kilka tysięcy koron (czyli kilkaset złotych polskich) w brneńskim banku będzie można izolować DNA zwierzęcia z komórek skóry albo z komórek pobieranych z jamy gębowej zwierzęcia.

źródło: KWSJP: (PAP): Czesi stworzyli bank genetyczny swych pupili, Metropol, 2001, nr 22

W większości doświadczeń do perfuzji izolowanych płuc stosowano pełną krew szczura.

źródło: KWSJP: Stefan Chłopicki: Badania nad endotoksemią w modelu izolowanych płuc szczura, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. izoluję
izolujemy
2 os. izolujesz
izolujecie
3 os. izoluje
izolują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. izolowałem
+(e)m izolował
izolowałam
+(e)m izolowała
izolowałom
+(e)m izolowało
izolowaliśmy
+(e)śmy izolowali
izolowałyśmy
+(e)śmy izolowały
2 os. izolowałeś
+(e)ś izolował
izolowałaś
+(e)ś izolowała
izolowałoś
+(e)ś izolowało
izolowaliście
+(e)ście izolowali
izolowałyście
+(e)ście izolowały
3 os. izolował
izolowała
izolowało
izolowali
izolowały

bezosobnik: izolowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę izolował
będę izolować
będę izolowała
będę izolować
będę izolowało
będę izolować
będziemy izolowali
będziemy izolować
będziemy izolowały
będziemy izolować
2 os. będziesz izolował
będziesz izolować
będziesz izolowała
będziesz izolować
będziesz izolowało
będziesz izolować
będziecie izolowali
będziecie izolować
będziecie izolowały
będziecie izolować
3 os. będzie izolował
będzie izolować
będzie izolowała
będzie izolować
będzie izolowało
będzie izolować
będą izolowali
będą izolować
będą izolowały
będą izolować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. izolujmy
2 os. izoluj
izolujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. izolowałbym
bym izolował
izolowałabym
bym izolowała
izolowałobym
bym izolowało
izolowalibyśmy
byśmy izolowali
izolowałybyśmy
byśmy izolowały
2 os. izolowałbyś
byś izolował
izolowałabyś
byś izolowała
izolowałobyś
byś izolowało
izolowalibyście
byście izolowali
izolowałybyście
byście izolowały
3 os. izolowałby
by izolował
izolowałaby
by izolowała
izolowałoby
by izolowało
izolowaliby
by izolowali
izolowałyby
by izolowały

bezosobnik: izolowano by

bezokolicznik: izolować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

izolując

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

izolowawszy

gerundium: izolowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. izolowanie
izolowania
D. izolowania
izolowań
C. izolowaniu
izolowaniom
B. izolowanie
izolowania
N. izolowaniem
izolowaniami
Ms. izolowaniu
izolowaniach
W. izolowanie
izolowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: izolujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. izolujący
izolujący
izolujący
izolujące
izolująca
D. izolującego
izolującego
izolującego
izolującego
izolującej
C. izolującemu
izolującemu
izolującemu
izolującemu
izolującej
B. izolującego
izolującego
izolujący
izolujące
izolującą
N. izolującym
izolującym
izolującym
izolującym
izolującą
Ms. izolującym
izolującym
izolującym
izolującym
izolującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. izolujący
izolujący
izolujące
izolujące
D. izolujących
izolujących
izolujących
izolujących
C. izolującym
izolującym
izolującym
izolującym
B. izolujących
izolujących
izolujących
izolujące
N. izolującymi
izolującymi
izolującymi
izolującymi
Ms. izolujących
izolujących
izolujących
izolujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: izolowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. izolowany
izolowany
izolowany
izolowane
izolowana
D. izolowanego
izolowanego
izolowanego
izolowanego
izolowanej
C. izolowanemu
izolowanemu
izolowanemu
izolowanemu
izolowanej
B. izolowanego
izolowanego
izolowany
izolowane
izolowaną
N. izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowaną
Ms. izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. izolowani
izolowani
izolowane
izolowane
D. izolowanych
izolowanych
izolowanych
izolowanych
C. izolowanym
izolowanym
izolowanym
izolowanym
B. izolowanych
izolowanych
izolowanych
izolowane
N. izolowanymi
izolowanymi
izolowanymi
izolowanymi
Ms. izolowanych
izolowanych
izolowanych
izolowanych

odpowiednik aspektowy: wyizolować

Składnia

Rzosobowy + izolować +
CO + (z CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 06.10.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj