UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pędzić

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *pǫditi 'zmuszać do posuwania się naprzód, do biegu, gnać, poganiać'

1. do schronu

Definicja

przemieszczać się bardzo szybko w określonym kierunku

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dymać

Połączenia

kierowca; auto, autobus, pociąg, samochód; wichura, wiatr pędzi; motocykle pędzą
pędzić do biura, do domu, do kuchni; do mety; do pracy; do przodu
pędzić na peron; na ratunek, na spotkanie, na zajęcia; na rowerze
pędzić w dół, w kierunku czegoś, w stronę czegoś
pędzić konno; na oślep; na sygnale
pędzić jak strzała, jak szalony, jak wiatr, jak wicher

Cytaty

	Biorę walizkę i pędzimy na lotnisko. źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996
	Zwierzątko pędziło przed siebie długimi susami, nie zwracając uwagi na Jeźdźca. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002
	Służąca pędziła do ogrodu po warzywa, mama zaś otwierała spiżarnię i oddawała się medytacjom. źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997
	Pędzące cinquecento przewróciło barierkę sygnalizującą prace drogowe i uderzyło w ciężarówkę. źródło: NKJP: ROBERT MAŁOLEPSZY: Pędzili prosto po śmierć, Życie Warszawy, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pędzę	pędzimy
2 os.	pędzisz	pędzicie
3 os.	pędzi	pędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłem +(e)m pędził	pędziłam +(e)m pędziła	pędziłom +(e)m pędziło	pędziliśmy +(e)śmy pędzili	pędziłyśmy +(e)śmy pędziły
2 os.	pędziłeś +(e)ś pędził	pędziłaś +(e)ś pędziła	pędziłoś +(e)ś pędziło	pędziliście +(e)ście pędzili	pędziłyście +(e)ście pędziły
3 os.	pędził	pędziła	pędziło	pędzili	pędziły

bezosobnik: pędzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pędził będę pędzić	będę pędziła będę pędzić	będę pędziło będę pędzić	będziemy pędzili będziemy pędzić	będziemy pędziły będziemy pędzić
2 os.	będziesz pędził będziesz pędzić	będziesz pędziła będziesz pędzić	będziesz pędziło będziesz pędzić	będziecie pędzili będziecie pędzić	będziecie pędziły będziecie pędzić
3 os.	będzie pędził będzie pędzić	będzie pędziła będzie pędzić	będzie pędziło będzie pędzić	będą pędzili będą pędzić	będą pędziły będą pędzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pędźmy
2 os.	pędź	pędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłbym bym pędził	pędziłabym bym pędziła	pędziłobym bym pędziło	pędzilibyśmy byśmy pędzili	pędziłybyśmy byśmy pędziły
2 os.	pędziłbyś byś pędził	pędziłabyś byś pędziła	pędziłobyś byś pędziło	pędzilibyście byście pędzili	pędziłybyście byście pędziły
3 os.	pędziłby by pędził	pędziłaby by pędziła	pędziłoby by pędziło	pędziliby by pędzili	pędziłyby by pędziły

bezosobnik: pędzono by

bezokolicznik: pędzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: pędząc

gerundium: pędzenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pędzenie	pędzenia
D.	pędzenia	pędzeń
C.	pędzeniu	pędzeniom
B.	pędzenie	pędzenia
N.	pędzeniem	pędzeniami
Ms.	pędzeniu	pędzeniach
W.	pędzenie	pędzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: pędzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pędzący	pędzący	pędzący	pędzące	pędząca
D.	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącej
C.	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącej
B.	pędzącego	pędzącego	pędzący	pędzące	pędzącą
N.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącą
Ms.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pędzący	pędzący	pędzące	pędzące
D.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących
C.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym
B.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzące
N.	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi
Ms.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących

Składnia

pędzić

(DOKĄD)

2. na pastwisko

Definicja

sprawiać, że ludzie, zwierzęta lub obiekty przemieszczają się dokądś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

wiatr pędzi
pędzić więźniów, Żydów; barany, bydło, konie; chmury, obłoki
pędzić do obozu
pędzić na pastwisko

Cytaty

	W styczniu 1945 roku okupant niemiecki pędził tysiące więźniów z obozów zagłady w głąb Rzeszy Niemieckiej. źródło: NKJP: Marsz Pamięci, Rybnik.eu - Informator Miejski, 2010-01-22
	Spłoszyli ich wiejscy chłopcy, pędzący konie do wodopoju. źródło: NKJP: Roman Praszyński: Jajojad, 1998
	Brzegiem drogi człapały, pędząc żywiznę, postacie nie do odróżnienia z powodu mgły i przeciwdeszczowych plandek. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Nie mogę narzekać t2, 2003
	Po szarym niebie jesienny wiatr pędzi ciężkie, ołowiane chmury [...]. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pędzę	pędzimy
2 os.	pędzisz	pędzicie
3 os.	pędzi	pędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłem +(e)m pędził	pędziłam +(e)m pędziła	pędziłom +(e)m pędziło	pędziliśmy +(e)śmy pędzili	pędziłyśmy +(e)śmy pędziły
2 os.	pędziłeś +(e)ś pędził	pędziłaś +(e)ś pędziła	pędziłoś +(e)ś pędziło	pędziliście +(e)ście pędzili	pędziłyście +(e)ście pędziły
3 os.	pędził	pędziła	pędziło	pędzili	pędziły

bezosobnik: pędzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pędził będę pędzić	będę pędziła będę pędzić	będę pędziło będę pędzić	będziemy pędzili będziemy pędzić	będziemy pędziły będziemy pędzić
2 os.	będziesz pędził będziesz pędzić	będziesz pędziła będziesz pędzić	będziesz pędziło będziesz pędzić	będziecie pędzili będziecie pędzić	będziecie pędziły będziecie pędzić
3 os.	będzie pędził będzie pędzić	będzie pędziła będzie pędzić	będzie pędziło będzie pędzić	będą pędzili będą pędzić	będą pędziły będą pędzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pędźmy
2 os.	pędź	pędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłbym bym pędził	pędziłabym bym pędziła	pędziłobym bym pędziło	pędzilibyśmy byśmy pędzili	pędziłybyśmy byśmy pędziły
2 os.	pędziłbyś byś pędził	pędziłabyś byś pędziła	pędziłobyś byś pędziło	pędzilibyście byście pędzili	pędziłybyście byście pędziły
3 os.	pędziłby by pędził	pędziłaby by pędziła	pędziłoby by pędziło	pędziliby by pędzili	pędziłyby by pędziły

bezosobnik: pędzono by

bezokolicznik: pędzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: pędząc

gerundium: pędzenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pędzenie	pędzenia
D.	pędzenia	pędzeń
C.	pędzeniu	pędzeniom
B.	pędzenie	pędzenia
N.	pędzeniem	pędzeniami
Ms.	pędzeniu	pędzeniach
W.	pędzenie	pędzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: pędzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pędzący	pędzący	pędzący	pędzące	pędząca
D.	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącej
C.	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącej
B.	pędzącego	pędzącego	pędzący	pędzące	pędzącą
N.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącą
Ms.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pędzący	pędzący	pędzące	pędzące
D.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących
C.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym
B.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzące
N.	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi
Ms.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pędzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pędzony	pędzony	pędzony	pędzone	pędzona
D.	pędzonego	pędzonego	pędzonego	pędzonego	pędzonej
C.	pędzonemu	pędzonemu	pędzonemu	pędzonemu	pędzonej
B.	pędzonego	pędzonego	pędzony	pędzone	pędzoną
N.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzoną
Ms.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pędzeni	pędzeni	pędzone	pędzone
D.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzonych
C.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym
B.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzone
N.	pędzonymi	pędzonymi	pędzonymi	pędzonymi
Ms.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzonych

Składnia

pędzić

KOGO/CO + DOKĄD

3. do nauki

Definicja

zmuszać kogoś do robienia czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

[...] wyciągała śpiochów z łóżek, które kazała zaścielać, pędziła wszystkich do mycia, czesania i pacierza [...].

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

[...] miałem zamiar ucałować dłoń profesorki od polskiego, która kiedyś pędziła mnie do pisania.

źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003

[...] jeszcze w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku, w czasach mojej młodości, skazanych za wykroczenia chuligańskiego rodzaju, pędzono do pracy na ulicach, także na Rynku.

źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Na krakowskim rynku, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pędzę	pędzimy
2 os.	pędzisz	pędzicie
3 os.	pędzi	pędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłem +(e)m pędził	pędziłam +(e)m pędziła	pędziłom +(e)m pędziło	pędziliśmy +(e)śmy pędzili	pędziłyśmy +(e)śmy pędziły
2 os.	pędziłeś +(e)ś pędził	pędziłaś +(e)ś pędziła	pędziłoś +(e)ś pędziło	pędziliście +(e)ście pędzili	pędziłyście +(e)ście pędziły
3 os.	pędził	pędziła	pędziło	pędzili	pędziły

bezosobnik: pędzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pędził będę pędzić	będę pędziła będę pędzić	będę pędziło będę pędzić	będziemy pędzili będziemy pędzić	będziemy pędziły będziemy pędzić
2 os.	będziesz pędził będziesz pędzić	będziesz pędziła będziesz pędzić	będziesz pędziło będziesz pędzić	będziecie pędzili będziecie pędzić	będziecie pędziły będziecie pędzić
3 os.	będzie pędził będzie pędzić	będzie pędziła będzie pędzić	będzie pędziło będzie pędzić	będą pędzili będą pędzić	będą pędziły będą pędzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pędźmy
2 os.	pędź	pędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłbym bym pędził	pędziłabym bym pędziła	pędziłobym bym pędziło	pędzilibyśmy byśmy pędzili	pędziłybyśmy byśmy pędziły
2 os.	pędziłbyś byś pędził	pędziłabyś byś pędziła	pędziłobyś byś pędziło	pędzilibyście byście pędzili	pędziłybyście byście pędziły
3 os.	pędziłby by pędził	pędziłaby by pędziła	pędziłoby by pędziło	pędziliby by pędzili	pędziłyby by pędziły

bezosobnik: pędzono by

bezokolicznik: pędzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: pędząc

gerundium: pędzenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pędzenie	pędzenia
D.	pędzenia	pędzeń
C.	pędzeniu	pędzeniom
B.	pędzenie	pędzenia
N.	pędzeniem	pędzeniami
Ms.	pędzeniu	pędzeniach
W.	pędzenie	pędzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: pędzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pędzący	pędzący	pędzący	pędzące	pędząca
D.	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącej
C.	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącej
B.	pędzącego	pędzącego	pędzący	pędzące	pędzącą
N.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącą
Ms.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pędzący	pędzący	pędzące	pędzące
D.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących
C.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym
B.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzące
N.	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi
Ms.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pędzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pędzony	pędzony	pędzony	pędzone	pędzona
D.	pędzonego	pędzonego	pędzonego	pędzonego	pędzonej
C.	pędzonemu	pędzonemu	pędzonemu	pędzonemu	pędzonej
B.	pędzonego	pędzonego	pędzony	pędzone	pędzoną
N.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzoną
Ms.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pędzeni	pędzeni	pędzone	pędzone
D.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzonych
C.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym
B.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzone
N.	pędzonymi	pędzonymi	pędzonymi	pędzonymi
Ms.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzonych

Składnia

Rz_osobowy

pędzić

KOGO + do CZEGO

4. węglem

Definicja

stanowić siłę napędową jakiegoś mechanizmu lub pojazdu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia źródła energii

Cytaty

	Można też, oczywiście, zamiast przewidywać i działać, poczekać na silnik wodorowy lub pędzony energią tkwiącą ponoć w ferromagnetykach. źródło: NKJP: Zygmunt Zelwan: APETYT NA ENERGIĘ, Polityka, 1980
	[...] zatrzymuje się koło nas jakaś starowinka-ciężarówka, wysoce archaiczny egzemplarz Renaulta, pędzony gazem drzewnym. źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy
	[...] główną konkurencją dla tych firm będą producenci klasycznych elektrowni pędzonych ropą, gazem, czy węglem. źródło: NKJP: Internet06-04-23
	Opisywałem to-to w wątku o ładowarce pędzonej siłą ludzkich mięśni. źródło: NKJP: CB-Radio w górach ?, Usenet -- pl.rec.gory, 2005-07-25
	Popatrzył w kierunku statku, ale ten pędzony wiatrem, który napinał mu żagle, był już daleko [...]. źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pędzę	pędzimy
2 os.	pędzisz	pędzicie
3 os.	pędzi	pędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłem +(e)m pędził	pędziłam +(e)m pędziła	pędziłom +(e)m pędziło	pędziliśmy +(e)śmy pędzili	pędziłyśmy +(e)śmy pędziły
2 os.	pędziłeś +(e)ś pędził	pędziłaś +(e)ś pędziła	pędziłoś +(e)ś pędziło	pędziliście +(e)ście pędzili	pędziłyście +(e)ście pędziły
3 os.	pędził	pędziła	pędziło	pędzili	pędziły

bezosobnik: pędzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pędził będę pędzić	będę pędziła będę pędzić	będę pędziło będę pędzić	będziemy pędzili będziemy pędzić	będziemy pędziły będziemy pędzić
2 os.	będziesz pędził będziesz pędzić	będziesz pędziła będziesz pędzić	będziesz pędziło będziesz pędzić	będziecie pędzili będziecie pędzić	będziecie pędziły będziecie pędzić
3 os.	będzie pędził będzie pędzić	będzie pędziła będzie pędzić	będzie pędziło będzie pędzić	będą pędzili będą pędzić	będą pędziły będą pędzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pędźmy
2 os.	pędź	pędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłbym bym pędził	pędziłabym bym pędziła	pędziłobym bym pędziło	pędzilibyśmy byśmy pędzili	pędziłybyśmy byśmy pędziły
2 os.	pędziłbyś byś pędził	pędziłabyś byś pędziła	pędziłobyś byś pędziło	pędzilibyście byście pędzili	pędziłybyście byście pędziły
3 os.	pędziłby by pędził	pędziłaby by pędziła	pędziłoby by pędziło	pędziliby by pędzili	pędziłyby by pędziły

bezosobnik: pędzono by

bezokolicznik: pędzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: pędząc

gerundium: pędzenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pędzenie	pędzenia
D.	pędzenia	pędzeń
C.	pędzeniu	pędzeniom
B.	pędzenie	pędzenia
N.	pędzeniem	pędzeniami
Ms.	pędzeniu	pędzeniach
W.	pędzenie	pędzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: pędzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pędzący	pędzący	pędzący	pędzące	pędząca
D.	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącej
C.	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącej
B.	pędzącego	pędzącego	pędzący	pędzące	pędzącą
N.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącą
Ms.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pędzący	pędzący	pędzące	pędzące
D.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących
C.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym
B.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzące
N.	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi
Ms.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pędzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pędzony	pędzony	pędzony	pędzone	pędzona
D.	pędzonego	pędzonego	pędzonego	pędzonego	pędzonej
C.	pędzonemu	pędzonemu	pędzonemu	pędzonemu	pędzonej
B.	pędzonego	pędzonego	pędzony	pędzone	pędzoną
N.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzoną
Ms.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pędzeni	pędzeni	pędzone	pędzone
D.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzonych
C.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym
B.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzone
N.	pędzonymi	pędzonymi	pędzonymi	pędzonymi
Ms.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzonych

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

pędzić

5. bimber

Definicja

produkować domowym sposobem napój alkoholowy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Relacje znaczeniowe

synonimy:

upędzać, wypędzać

Połączenia

pędzić bimber, wódkę

Cytaty

	Pędzili bimber z konwalii. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1960-1965, 1965
	[...] z dziada pradziada na wsi pędzili wino czereśniowe [...]. źródło: NKJP: Wojciech Kuczok: Senność, 2009
	[...] każdy folwark posiadał mniej lub bardziej prymitywną gorzelnię, w której pędzono wódkę. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa, 2004
	Śliwek będzie dostatek, ale z urodzaju cieszą się tylko pędzący śliwowicę górale. źródło: NKJP: Jacek Pawlicki: Ogrodnictwo, Gazeta Wyborcza, 1997-09-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pędzę	pędzimy
2 os.	pędzisz	pędzicie
3 os.	pędzi	pędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłem +(e)m pędził	pędziłam +(e)m pędziła	pędziłom +(e)m pędziło	pędziliśmy +(e)śmy pędzili	pędziłyśmy +(e)śmy pędziły
2 os.	pędziłeś +(e)ś pędził	pędziłaś +(e)ś pędziła	pędziłoś +(e)ś pędziło	pędziliście +(e)ście pędzili	pędziłyście +(e)ście pędziły
3 os.	pędził	pędziła	pędziło	pędzili	pędziły

bezosobnik: pędzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pędził będę pędzić	będę pędziła będę pędzić	będę pędziło będę pędzić	będziemy pędzili będziemy pędzić	będziemy pędziły będziemy pędzić
2 os.	będziesz pędził będziesz pędzić	będziesz pędziła będziesz pędzić	będziesz pędziło będziesz pędzić	będziecie pędzili będziecie pędzić	będziecie pędziły będziecie pędzić
3 os.	będzie pędził będzie pędzić	będzie pędziła będzie pędzić	będzie pędziło będzie pędzić	będą pędzili będą pędzić	będą pędziły będą pędzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pędźmy
2 os.	pędź	pędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłbym bym pędził	pędziłabym bym pędziła	pędziłobym bym pędziło	pędzilibyśmy byśmy pędzili	pędziłybyśmy byśmy pędziły
2 os.	pędziłbyś byś pędził	pędziłabyś byś pędziła	pędziłobyś byś pędziło	pędzilibyście byście pędzili	pędziłybyście byście pędziły
3 os.	pędziłby by pędził	pędziłaby by pędziła	pędziłoby by pędziło	pędziliby by pędzili	pędziłyby by pędziły

bezosobnik: pędzono by

bezokolicznik: pędzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: pędząc

gerundium: pędzenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pędzenie	pędzenia
D.	pędzenia	pędzeń
C.	pędzeniu	pędzeniom
B.	pędzenie	pędzenia
N.	pędzeniem	pędzeniami
Ms.	pędzeniu	pędzeniach
W.	pędzenie	pędzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: pędzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pędzący	pędzący	pędzący	pędzące	pędząca
D.	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącej
C.	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącej
B.	pędzącego	pędzącego	pędzący	pędzące	pędzącą
N.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącą
Ms.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pędzący	pędzący	pędzące	pędzące
D.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących
C.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym
B.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzące
N.	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi
Ms.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pędzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pędzony	pędzony	pędzony	pędzone	pędzona
D.	pędzonego	pędzonego	pędzonego	pędzonego	pędzonej
C.	pędzonemu	pędzonemu	pędzonemu	pędzonemu	pędzonej
B.	pędzonego	pędzonego	pędzony	pędzone	pędzoną
N.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzoną
Ms.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pędzeni	pędzeni	pędzone	pędzone
D.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzonych
C.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym
B.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzone
N.	pędzonymi	pędzonymi	pędzonymi	pędzonymi
Ms.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzonych

Składnia

Rz_osobowy

pędzić

6. pomidory

Definicja

uprawiać rośliny w warunkach przyspieszających ich wzrost i dojrzewanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo

Cytaty

Pod koniec miesiąca można zacząć pędzić kwiaty cebulowe: tulipany, narcyzy, hiacynty i krokusy.

źródło: NKJP:(DD): Kalendarz ogrodnika, Dziennik Polski, 2008-12-31

Znajoma para ogrodników, oboje z magisterium, opowiadała mi, w jaki sposób „pędzi” się sałatę czy pomidory.

źródło: NKJP: (gz): Tutaj można się nauczyć zdrowego stylu życia Wegetariański sklepik, Express Ilustrowany, 2002-04-03

Sztucznie pędzony kwiat będzie, być może, piękniejszy, ale krótkotrwały, a cebulka, z którego urósł, już nie zakwitnie w przyszłym roku.

źródło: NKJP: Rozmawiała Anna Kolet-Iciek: Dzieci państwu nie oddamy... tak szybko, Dziennik Polski, 2008-11-17

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pędzę	pędzimy
2 os.	pędzisz	pędzicie
3 os.	pędzi	pędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłem +(e)m pędził	pędziłam +(e)m pędziła	pędziłom +(e)m pędziło	pędziliśmy +(e)śmy pędzili	pędziłyśmy +(e)śmy pędziły
2 os.	pędziłeś +(e)ś pędził	pędziłaś +(e)ś pędziła	pędziłoś +(e)ś pędziło	pędziliście +(e)ście pędzili	pędziłyście +(e)ście pędziły
3 os.	pędził	pędziła	pędziło	pędzili	pędziły

bezosobnik: pędzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pędził będę pędzić	będę pędziła będę pędzić	będę pędziło będę pędzić	będziemy pędzili będziemy pędzić	będziemy pędziły będziemy pędzić
2 os.	będziesz pędził będziesz pędzić	będziesz pędziła będziesz pędzić	będziesz pędziło będziesz pędzić	będziecie pędzili będziecie pędzić	będziecie pędziły będziecie pędzić
3 os.	będzie pędził będzie pędzić	będzie pędziła będzie pędzić	będzie pędziło będzie pędzić	będą pędzili będą pędzić	będą pędziły będą pędzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pędźmy
2 os.	pędź	pędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pędziłbym bym pędził	pędziłabym bym pędziła	pędziłobym bym pędziło	pędzilibyśmy byśmy pędzili	pędziłybyśmy byśmy pędziły
2 os.	pędziłbyś byś pędził	pędziłabyś byś pędziła	pędziłobyś byś pędziło	pędzilibyście byście pędzili	pędziłybyście byście pędziły
3 os.	pędziłby by pędził	pędziłaby by pędziła	pędziłoby by pędziło	pędziliby by pędzili	pędziłyby by pędziły

bezosobnik: pędzono by

bezokolicznik: pędzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: pędząc

gerundium: pędzenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pędzenie	pędzenia
D.	pędzenia	pędzeń
C.	pędzeniu	pędzeniom
B.	pędzenie	pędzenia
N.	pędzeniem	pędzeniami
Ms.	pędzeniu	pędzeniach
W.	pędzenie	pędzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: pędzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pędzący	pędzący	pędzący	pędzące	pędząca
D.	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącego	pędzącej
C.	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącemu	pędzącej
B.	pędzącego	pędzącego	pędzący	pędzące	pędzącą
N.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącą
Ms.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pędzący	pędzący	pędzące	pędzące
D.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących
C.	pędzącym	pędzącym	pędzącym	pędzącym
B.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzące
N.	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi	pędzącymi
Ms.	pędzących	pędzących	pędzących	pędzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pędzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pędzony	pędzony	pędzony	pędzone	pędzona
D.	pędzonego	pędzonego	pędzonego	pędzonego	pędzonej
C.	pędzonemu	pędzonemu	pędzonemu	pędzonemu	pędzonej
B.	pędzonego	pędzonego	pędzony	pędzone	pędzoną
N.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzoną
Ms.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pędzeni	pędzeni	pędzone	pędzone
D.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzonych
C.	pędzonym	pędzonym	pędzonym	pędzonym
B.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzone
N.	pędzonymi	pędzonymi	pędzonymi	pędzonymi
Ms.	pędzonych	pędzonych	pędzonych	pędzonych

Składnia

Rz_osobowy

pędzić

Frazeologizmy

ktoś pędzi życie
ktoś pędzi jakiś żywot

Data ostatniej modyfikacji: 13.01.2014