UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

żul

Chronologizacja

1969, NKJP

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. żul
żule
ndepr
żule
depr
D. żula
żuli
rzadziej żulów
C. żulowi
żulom
B. żula
żuli
rzadziej żulów
N. żulem
żulami
Ms. żulu
żulach
W. żulu
żule
ndepr
żule
depr

Pochodzenie

ros. žúl(ik) 'złodziej, drobny przestępca', (pierw.) 'niewielki nóż'

Definicja

pot.  pogard. 
osoba bez stałego zatrudnienia, odznaczająca się niechlujnym wyglądem i skłonnością do nadużywania alkoholu, spędzająca swój czas na wędrówkach po ulicach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  lump, lumpiarz, menel, nur, nurek

Połączenia

  • miejscowy, pijany żul
  • żul spod budki z piwem, żul spod sklepu
  • żule i dresy

Cytaty

Bulwar nad jeziorem nie jest już dla matek z dziećmi, tylko dla pijanych mętów, obrzucających kobiety wulgarnymi słowami. Nikt tych żuli nie tknie, ani Straż Miejska, ani policja.

źródło: NKJP: Krystyna Muszyńska: Nie szukałem w radzie kumpli, NTN Powiśle, 1999-09-24

- Każdy myśli, że bezdomny to żul mieszkający na dworcu – dodaje Bogdan. - A my nie jesteśmy żulami. Nie mieliśmy szczęścia w życiu i tyle.

źródło: NKJP: Leszek Grabowy: Nie są żulami, Gazeta Wrocławska, 2003-02-14

Ławka w parku, siedzi na niej dwóch totalnie zalanych, brudnych żuli, dookoła pełno flaszek po jabolach.

źródło: NKJP: Internet

Zaletą żula jest prawdomówność. Kiedyś byliśmy nagabywani o kilka groszy na chleb albo zupę, bo dzieci głodne w domu czekają. Dzisiaj słyszymy po prostu: „Hej stary, dorzucisz coś do winka?”.

źródło: NKJP: Adrian Adamczyk: Inwestując w żula, Gazeta Krakowska, 2003-10-18

Kobieta, która mieszka kilka domów dalej, pamięta Janusza G. z innej strony. - On się z najgorszymi żulami z naszej ulicy zadawał, takimi, co to tylko piją i nie pracują, i jeszcze nie wiadomo co.

źródło: NKJP: Katarzyna Surmiak-Domańska: Musi mu coś świecić, Gazeta Wyborcza, 1997-04-17

Data ostatniej modyfikacji: 06.08.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj