UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odpłacić

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odpłacę
odpłacimy
2 os. odpłacisz
odpłacicie
3 os. odpłaci
odpłacą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odpłaciłem
+(e)m odpłacił
odpłaciłam
+(e)m odpłaciła
odpłaciłom
+(e)m odpłaciło
odpłaciliśmy
+(e)śmy odpłacili
odpłaciłyśmy
+(e)śmy odpłaciły
2 os. odpłaciłeś
+(e)ś odpłacił
odpłaciłaś
+(e)ś odpłaciła
odpłaciłoś
+(e)ś odpłaciło
odpłaciliście
+(e)ście odpłacili
odpłaciłyście
+(e)ście odpłaciły
3 os. odpłacił
odpłaciła
odpłaciło
odpłacili
odpłaciły

bezosobnik: odpłacono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odpłaćmy
2 os. odpłać
odpłaćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odpłaciłbym
bym odpłacił
odpłaciłabym
bym odpłaciła
odpłaciłobym
bym odpłaciło
odpłacilibyśmy
byśmy odpłacili
odpłaciłybyśmy
byśmy odpłaciły
2 os. odpłaciłbyś
byś odpłacił
odpłaciłabyś
byś odpłaciła
odpłaciłobyś
byś odpłaciło
odpłacilibyście
byście odpłacili
odpłaciłybyście
byście odpłaciły
3 os. odpłaciłby
by odpłacił
odpłaciłaby
by odpłaciła
odpłaciłoby
by odpłaciło
odpłaciliby
by odpłacili
odpłaciłyby
by odpłaciły

bezosobnik: odpłacono by

bezokolicznik: odpłacić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odpłaciwszy

gerundium: odpłacenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odpłacenie
odpłacenia
D. odpłacenia
odpłaceń
C. odpłaceniu
odpłaceniom
B. odpłacenie
odpłacenia
N. odpłaceniem
odpłaceniami
Ms. odpłaceniu
odpłaceniach
W. odpłacenie
odpłacenia

odpowiednik aspektowy: odpłacać

Pochodzenie

Zob. płacić

Definicja

odpowiedzieć jakimś uczuciem lub zachowaniem na czyjeś wcześniejsze działania wobec siebie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • odpłacić dobrem, miłością, sercem, wdzięcznością, wiernością; niewdzięcznością, złem
  • odpłacić za dobro, za dobroć, za miłość, za opiekę, za serce, za zaufanie; za krzywdy

Cytaty

Rodzice marzą, że ich pociechy przynajmniej w niewielkim stopniu odpłacą im za ich wielki trud i troskę.

źródło: NKJP: Agnieszka Borzęcka: Dzieci spod klosza, Gazeta Krakowska, 2002-10-26

Misiu jest przemiłym, chętnym do zabawy psem; jest spokojny i bardzo zrównoważony. Do ludzi nastawiony jest bardzo przyjaźnie, uwielbia dzieci. [...] Za okazaną miłość odpłaci bezgraniczną psią wiernością.

źródło: NKJP: Misiu szuka domu, Dziennik Polski, 2005-03-11

Za ich miłość na ziemi, za życie Jego przykazaniami, Bóg odpłaci im w przyszłym życiu wielkim i trwałym szczęściem.

źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Niebo w domu Ojca, czyściec dla kogo, piekło w oddaleniu, 2010

Zły świat zawiódł ją, oszukał, rozczarował. Tereska będzie teraz szukać rewanżu, odpłaci złem za zło.

źródło: NKJP: Zdzisław Pietrasik: Tereski żal, Polityka, 2001-10-06

Składnia

bez ograniczeń + odpłacić +
KOMU + (za CO) + (CZYM)

Frazeologizmy

ktoś odpłacił pięknym za nadobne
ktoś odpłacił się pięknym za nadobne komuś
ktoś odpłacił tą samą monetą komuś
Data ostatniej modyfikacji: 08.12.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj