Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | autokrata |
autokraci |
ndepr |
| autokraty |
depr | ||
| D. | autokraty |
autokratów |
|
| C. | autokracie |
autokratom |
|
| B. | autokratę |
autokratów |
|
| N. | autokratą |
autokratami |
|
| Ms. | autokracie |
autokratach |
|
| W. | autokrato |
autokraci |
ndepr |
| autokraty |
depr |
Pochodzenie
internac.
ang. autocrat
fr. autocrate
niem. Autokrat
z gr. autokratḗs 'samowładny'
Zob. autokracja
1. w państwie
Definicja
Wymowa
[au-tokrata]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | autarcha, jednowładca, jedynowładca, samodzierżca, samorządca, samowładca, samowładnik, samowładzca | |
| hiperonimy: | władca |
Cytaty
|
W tym samym czasie w Rosji (aż do XX w.) car autokrata mógł wszystko, z wyjątkiem samoograniczenia się przez konstytucję. źródło: NKJP: Jadwiga Staniszkis: O zanikaniu władzy, Ozon, 2005 |
|
|
Z natury Konstanty był autokratą niezrównoważonym i brutalnym; cenił sobie wielkorządztwo warszawskie i bronił jego odrębności wobec Petersburga, ale z konstytucją i z dążeniami kraju zupełnie się nie liczył. źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968 |
|
|
Historia świata zna 1001 kacyków, dyktatorów, autokratów, którzy rządzili nielegalnie, w sprzeczności z prawem międzynarodowym i prawem swojego kraju. źródło: NKJP: Internet |
2. w rodzinie
Definicja
Wymowa
[au-tokrata]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | despota, dzierżymorda, tyran |
Cytaty
|
Choleryk, autokrata, nieobliczalny w swych zachowaniach. Nie przejmował się nikim i niczym, mówił, co myślał, obrażał wszystkich dookoła. źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Galeria ministrów, Polityka, 2005 |
|
|
W pracy jesteśmy jednak raczej partnerami, zgrywanie szefa autokraty źle by się skończyło, bo pracujemy w zespole. źródło: NKJP: (GET): Kwiatek dla... komendanta, Express Ilustrowany, 2004-03-06 |
|
|
Dyrygent kreuje chór, odpowiada za występ, dlatego powinien być autokratą, ja jednak słucham ludzi, potem wybieram opcję optymalną. źródło: NKJP: Ewa Bugno: Słucha ludzi, Gazeta Krakowska, 2005-10-25 |
|
|
[...] nie widzę w tym nic chorobowego, co najwyżej fałsz do kwadratu, który szczególnie w odniesieniu do osób, np. z fobią społeczną, objawia się tym, że kiedy poczują się „wyzwolone” (na niby), stają się autokratami i nieprzewidywalnymi egocentrykami. źródło: NKJP: Internet |