UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wawrzyn

Chronologizacja

XVII w., Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

łac. śred. laurīnus 'laurowy'

z łac. laurus 'laur'

Zapożyczenie z późnego łac. laurīnus ‘laurowy’. Nagłosowe w- (zamiast oczekiwanego ł-) w wyniku upodobnienia spółgłosek na odległość *ł - w > w - w.

1.a drzewo

Definicja

drzewo o sztywnych, błyszczących, owalnych liściach, rosnące w krajach śródziemnomorskich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  laur
hiperonimy:  drzewo

Połączenia

  • gałązka, liście wawrzynu

Cytaty

Przed wystawieniem wawrzynów do ogrodu dobrze jest je przyciąć, skracając jednoroczne pędy o połowę.

źródło: Internet: mojpieknyogrod.pl

Wawrzyn przyjął się, ślicznie pączkował i piął się w górę już prawie trzy lata.

źródło: Lucyna Legut: Dla kogo ten wawrzyn?, 1972

Kora pędów wawrzynu jest czarna, a ustawione naprzemianlegle wiecznie zielone liście są skórzaste, eliptyczne, często szeroko lancetowate o ostrym końcu.

źródło: Internet: gazetagazeta.com

[...] wczesną wiosną możemy przesadzić wawrzyny do nowych doniczek.

źródło: NKJP: Odwieczny symbol sukcesu, Gazeta Krakowska, 2004-01-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wawrzyn
wawrzyny
D. wawrzynu
wawrzynów
C. wawrzynowi
wawrzynom
B. wawrzyn
wawrzyny
N. wawrzynem
wawrzynami
Ms. wawrzynie
wawrzynach
W. wawrzynie
wawrzyny

1.b liście

Definicja

używane jako przyprawa kuchenna liście wawrzynu - drzewa

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

Relacje znaczeniowe

synonimy:  laur, liść laurowy
hiperonimy:  przyprawa

Cytaty

Liść laurowy, zwany także wawrzynem, to tradycyjna przyprawa pochodząca z basenu Morza Śródziemnego.

źródło: Internet: helfy.pl

Zupę przyprawiamy ziołami i wawrzynem, opcjonalnie wkładamy do niej zmielony czarny pieprz lub wrzucamy kilka słodkich groszków.

źródło: Internet: tunahouse.ru

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wawrzyn
wawrzyny
D. wawrzynu
wawrzynów
C. wawrzynowi
wawrzynom
B. wawrzyn
wawrzyny
N. wawrzynem
wawrzynami
Ms. wawrzynie
wawrzynach
W. wawrzynie
wawrzyny

Inne uwagi

Zwykle lp

1.c wieniec

Definicja

wieniec upleciony z gałązek wawrzynu - drzewa, będący od czasów starożytnych symbolem zwycięstwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  laur
hiperonimy:  wieniec

Połączenia

  • wawrzyn olimpijski
  • wieńczyć kogoś wawrzynem

Cytaty

W czasach pochodów triumfalnych obok wodzów ozdobionych wawrzynami szli słudzy albo organizatorzy triumfu, którzy nie brali udziału w bitwie, niosąc wieńce z gałązek oliwnych.

źródło: Internet: eduteka.pl

Zwycięzców spod Parnasu wieńczono wawrzynem, gdyż była to roślina szczególnie Apollinowi poświęcona; dopatrywano się w niej wielkiej mocy: magicznie oczyszczała.

źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wawrzyn
wawrzyny
D. wawrzynu
wawrzynów
C. wawrzynowi
wawrzynom
B. wawrzyn
wawrzyny
N. wawrzynem
wawrzynami
Ms. wawrzynie
wawrzynach
W. wawrzynie
wawrzyny

2. nagroda

Definicja

nagroda otrzymana w jakichś zawodach lub konkursie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  laur, trofeum
hiperonimy:  nagroda

Połączenia

  • laury i wawrzyny

Cytaty

Czyż może być dla pisarza wawrzyn milszy nad niespokojne oczekiwanie mrowia czytelników na jego następną książkę?

źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki, XIV wiek piórem Barbary Tuchman, Gazeta Wyborcza, 1993-10-20

[...] Olga Daniłowa zatrzyma jeden złoty medal, ale odda wawrzyn za bieg na 30 km [...].

źródło: NKJP: Ryszard Starzyński: Bohaterowie i skandale, Polityka, 2002-03-02

Rosjanka do Pragi przyjechała bez sportowego wyposażenia i bez Jewgienija Płatowa, z którym jeszcze przed rokiem sięgała po najwyższe wawrzyny w tańcach na lodzie.

źródło: NKJP: Polacy na czwartym, Dziennik Polski, 1999-01-26

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wawrzyn
wawrzyny
D. wawrzynu
wawrzynów
C. wawrzynowi
wawrzynom
B. wawrzyn
wawrzyny
N. wawrzynem
wawrzynami
Ms. wawrzynie
wawrzynach
W. wawrzynie
wawrzyny
Data ostatniej modyfikacji: 21.07.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj