Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | wentyl |
wentyle |
|
| D. | wentyla rzadziej wentylu |
wentyli rzadziej wentylów |
|
| C. | wentylowi |
wentylom |
|
| B. | wentyl |
wentyle |
|
| N. | wentylem |
wentylami |
|
| Ms. | wentylu |
wentylach |
|
| W. | wentylu |
wentyle |
Pochodzenie
niem. Ventil
1. w oponie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | zawór |
Połączenia
- wentyl rowerowy
Cytaty
|
Pompki rowerowe posiadają ponadto węższy otwór na wentyl, pasujący do wentyli rowerowych. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Dinghy jest to niebieska, owalna, gumowa łódka długości 110 centymetrów, napełniana powietrzem i zdolna do uniesienia jednego człowieka. Jej burty stanowi zamknięty pierścień z elastycznej tuby o średnicy 25 centymetrów. Nadmuchuje się go powietrzem przez wentyl zatykany koreczkiem z polietylenu. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1997 |
|
|
Zaopatrzony w dwa adaptory pasuje do wszystkich kół ze standardowym wentylem. źródło: NKJP: Internet |
|
|
W czasie eksploatacji wentyle zużywają się, dlatego trzeba je wymieniać przy każdej zmianie opon. źródło: NKJP: ms: Jak dojechać do lata?, Moto Express, 2002-10-29 |
|
|
W powszechnym użyciu są trzy typy wentyli, różniące się szczegółami działania i gabarytami. źródło: NKJP: Internet |
2. w trąbce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Cytaty
|
W niektórych odmianach puzonów zastosowano dodatkową rurkę włączoną w obwód instrumentu i wyposażoną w wentyl, co umożliwiło znaczne poszerzenie skali dźwiękowej. źródło: Internet: instrumentydete.pl/puzon |
|
|
Trąbka używana obecnie posiada trzy wentyle [...]. Każdy z [...] dźwięków można obniżyć za pomocą włączania wentyli: pojedynczo, parami lub wszystkich trzech razem źródło: NKJP: Internet |
|
|
Utkwił mi w pamięci z papierosem trzymanym między serdecznym i małym palcem dłoni tak, by móc operować wentylami trąbki, z żyłą biegnącą przez czoło, gdy wygrywał jakieś najtrudniejsze góry. źródło: NKJP: Andrzej Sikorowski: Niedziela, 9 października, Dziennik Polski, 2005-10-14 |
|
|
Wysokość dźwięku zmieniana jest poprzez: zamykanie lub otwieranie otworów bocznych, zmianę wysokości piszczałki suwakiem lub wentylami, zmianę ciśnienia powietrza (tzw. przedęcia). źródło: NKJP: Internet |
|
|
Sędzia, przebierając palcami po wentylach trąbki, powiedział, że trzeba sięgnąć do środków ostatecznych. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
3. w organach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Cytaty
|
Ze względu na rodzaj wentyli rozróżniano organy kieszonkowe (jak w Kartuzach) albo stożkowe. źródło: NKJP: Janina Stefanowska,: Ostatni tacy organmistrze, NTN Kartuzy, 1999-12-30 |
4. w społeczeństwie
Definicja
Noty o użyciu
Używane również w postaci pełnej: wentyl bezpieczeństwa .
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- coś stanowi wentyl
- coś/ktoś jest wentylem
Cytaty
|
Bo przecież ustawa stanowi pewien wentyl, dzięki któremu konstytucja będzie trwać. źródło: NKJP: Rozmawiał: Wiktor Osiatyński: Konstytucja teraz ... bądź wielki znak zapytania, Gazeta Wyborcza, 1997-05-20 |
|
|
Internet to taki wentyl jak kabaret polityczny w PRL. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Traktujemy antykorupcyjny telefon jako swoisty wentyl dla tej części społeczeństwa, która nie ma odwagi pójść ze skargą do odpowiednich organów i instytucji [...]. źródło: NKJP: Ręka rękę myje, Dziennik Polski, 1999-11-05 |
|
|
Nadeszły wakacje, uczniowie opuścili szkoły. Ja zaś cały czas szukałem wentyla, który dałby upust drzemiącym we mnie emocjom. źródło: NKJP: (MF): Pasja patriotyczna, Gazeta Krakowska, 2003-07-01 |
|
|
Perspektywy kształcenia były dla kobiet zamknięte. Stąd swoistym wentylem dla ambitnych dziewczyn były zakony, które zaczęły powstawać w drugiej połowie IV wieku. źródło: NKJP: Jarosław Makowski: Kobiety uczą kościół, 2007 |
Składnia
|
+ | wentyl | + |
|